Người dân và Quốc hội phải chờ bao lâu nữa tình trạng nhà siêu mỏng, siêu méo mới được giải quyết?

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Thúy (đoàn Đà Nẵng) đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà như vậy vào chiều 04/6.

Báo cáo trước Quốc hội trước khi chất vấn, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho biết: Trong những năm qua và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV đến nay, ngành xây dựng cả nước và Bộ Xây dựng đã luôn nỗ lực cố gắng và đạt được nhiều kết quả quan trọng trong công tác quản lý nhà nước về xây dựng, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh và an sinh xã hội.

Bên cạnh đó, còn nhiều hạn chế tồn tại, Bộ Xây dựng nhận thức rõ trách nhiệm của mình về những tồn tại này đã và đang thực hiện kế hoạch để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động để sớm khắc phục hạn chế của toàn ngành xây dựng.

Trả lời câu hỏi của Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy về trách nhiệm, giải pháp của Bộ Xây dựng trong thời gian tới nhằm giải quyết những vấn đề chưa dược kiểm soát trong đô thị, tình trạng nhà siêu mỏng - siêu méo..., Bộ trưởng Phạm Hồng Hà khẳng định: Trong những năm qua hệ thống đô thị, quá trình đô thị hóa của đất nước chúng ta phát triển hết sức nhanh chóng, đạt được những kết quả rất tích cực.

"Hiện nay chúng ta có 828 đô thị, tốc độ đô thị hóa của chúng ta đã đạt 38,5%, các đô thị được phát triển rất nhanh chóng, diện mạo đô thị ngày càng khang trang, sạch đẹp hơn và khu vực đô thị đã chiếm tỷ trọng chi phối trong tất cả chỉ tiêu chủ yếu của nền kinh tế quốc dân, đời sống của nhân dân đô thị có thay đổi và được nâng cao hơn", Bộ trưởng Bộ Xây dựng nêu.

Tuy nhiên, người đứng đầu Bộ Xây dựng thừa nhận lĩnh vực phát triển đô thị còn nhiều hạn chế tồn tại, trong đó có những vấn đề như đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy đã nêu.

Nói về nguyên nhân của tình hình này, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết lý do thứ nhất là về quy hoạch, vấn đề kiểm soát phát triển đô thị. Quy hoạch đô thị của chúng ta trong thời gian vừa qua là một công cụ chủ yếu nhất, hữu hiệu nhất để quản lý quá trình phát triển đô thị, quản lý đầu tư xây dựng ở đô thị nhưng chất lượng quy hoạch đã bộc lộ hạn chế, trong đó có hạn chế chủ yếu là chất lượng quy hoạch thấp.

Cụ thể, trong một số quy hoạch chúng ta đã dự báo chưa đúng tốc độ, tình hình phát triển, khả năng tăng trưởng dân số, từ đó dẫn đến những tính toán sai về cấu trúc, không gian tổ chức đô thị cũng như chỉ tiêu về hạ tầng và các chỉ tiêu khác. Điều này dẫn tới những dự án đầu tư thiếu căn cứ quy hoạch.

Nguyên nhân thứ hai, theo ông Trần Hồng Hà là chất lượng đồ án quy hoạch còn thiếu một số điều kiện cụ thể để thực hiện quy hoạch. Ngoài ra, chất lượng quy hoạch còn thấp là do hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn của chúng ta, hệ thống định mức đơn giá về kinh tế kỹ thuật cũng có những lạc hậu cho nên những tính toán về quy hoạch cũng có những sai sót. Khâu tổ chức thực hiện quy hoạch chúng ta còn hạn chế, đó là chậm, hoặc xây dựng kế hoạch thực hiện các quy hoạch còn sơ sài, tổ chức cắm mốc trên thực địa, công khai quy hoạch và quản lý thực hiện quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc sau đồ án quy hoạch còn có hạn chế.

Cũng theo Bộ trưởng Phạm Hồng Hà, các cơ quan quản lý nhà nước ở các địa phương tuy có cố gắng nhưng cũng có hạn chế trong kiểm soát việc tự xây dựng ở đô thị. Chính vì thế, xảy ra một số tình trạng như xây dựng nhà cao tầng trong nội đô, xây dựng một số khu đô thị không đi kèm với quy hoạch hạ tầng và hạ tầng xã hội. Khi chúng ta giải phóng mặt bằng, không triệt để thực hiện quy định về những nhà còn lại. Một số diện tích không đủ xây dựng nhưng vẫn cho làm, dẫn đến tình trạng siêu mỏng, siêu méo trong các đô thị.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho rằng, Bộ Xây dựng có trách nhiệm trong việc tham mưu hoàn thiện hệ thống thể chế, các quy định pháp luật có những lúc chưa kịp thời. Việc đánh giá, theo dõi tình hình thực hiện pháp luật trên thực tiễn ở các địa phương cũng còn chưa được nghiêm túc, cũng còn có nội dung thực tiễn đã có nhưng chưa kịp thời phát hiện để cập nhật, bổ sung các quy định.

"Chúng tôi cũng có trách nhiệm trong việc chưa thực sự phối hợp và quản lý với các địa phương, tăng cường trách nhiệm của mình trong việc hướng dẫn, đôn đốc thực hiện các địa phương. Chúng tôi cũng chịu trách nhiệm trong việc chậm thực hiện hoặc một số nội dung thực hiện chưa hiệu quả trong việc theo nhiệm vụ quy định pháp luật giao cho Bộ Xây dựng. Ví dụ, thẩm định một số dự án, như xây dựng hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn, định mức, đơn giá v.v... Trong đội ngũ cán bộ của chúng tôi cũng còn có một bộ phận chưa nêu cao tinh thần trách nhiệm, thái độ phục vụ nhân dân. Chúng tôi xin nhận trách nhiệm về việc này", Bộ trưởng Phạm Hồng Hà nói.

Đề cập tới giải pháp để tránh hiện tượng này, theo ông Phạm Hồng Hà, trong thời gian tới, Bộ Xây dựng nâng cao chất lượng quy hoạch và bảo đảm tính khả thi của quy hoạch; Kiểm soát việc thực hiện dự án đầu tư theo đúng quy hoạch; Tăng cường công tác quản lý, tuyên truyền, công bố, công khai quy định pháp luật về quy hoạch để nhân dân biết, thực hiện và giám sát; Tăng cường việc thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trong vấn đề này.

"Tôi cũng như các cử tri và nhân dân, cũng rất mong muốn sớm hạn chế những hiện tượng, những tiêu cực, những hạn chế trong phát triển đô thị. Tôi tin rằng tới đây, chúng ta tiếp tục hoàn thiện quy định pháp luật, tăng cường công tác quản lý, phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, các cơ quan, các bộ, ban, ngành trong bộ máy quản lý và sự đồng tình ủng hộ của nhân dân thì những hạn chế trong phát triển đô thị trong thời gian tới sẽ có những chuyển biến theo hướng chúng ta kiểm soát được và ngày càng giảm thiểu", Bộ trưởng Bộ Xây dựng nhấn mạnh.