Tại sao đến phút này doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa được hưởng lợi từ chính sách?

Tại "Hội nghị đối thoại với DN về cải cách thủ tục hành chính liên quan đến DN năm 2018 và đánh giá 1 năm thi hành Luật Hỗ trợ DNNVV" diễn ra vào chiều 20/12 tại Hà Nội, đồng chí Nguyễn Văn Thân – Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn CCTTHC của Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME) khẳng định: Bên cạnh những cải cách, tháo gỡ rào cản về thể chế, Chính phủ đã kịp thời trình Quốc hội ban hành Luật Hỗ trợ DNNVV, tạo ra hành lang pháp lý quan trọng cho các hoạt động hỗ trợ DNNVV. Đến nay, sau 1 năm kể từ ngày Luật có hiệu lực, Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, và các bộ, ngành liên quan đã kịp thời ban hành các nghị định và văn bản hướng dẫn thi hành. Hiện, chúng ta đã có một ''công cụ pháp lý'' tương đối đầy đủ để triển khai các hoạt động hỗ trợ DNNVV.

Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Hoa Cương – Phó Cục trưởng Cục Phát triển Doanh nghiệp (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết: Qua các báo cáo từ các bộ, ngành, địa phương cho thấy một số kết quả đạt được. Đó là luật có 4 nghị định hướng dẫn thi hành thì có 3 nghị định chính phủ ký vào tháng 3/2018 (Nghị định 34, 38, 39). Còn 1 dự thảo nghị định về quỹ phát triển DNNVV đang được tiếp tục hoàn thiện theo yêu cầu của lãnh đạo Chính phủ.

Hiện có 23 địa phương đã xây dựng chương trình, kế hoạch, đề án hỗ trợ DNNVV. Một số tỉnh đã chủ động bố trí ngân sách địa phương để triển khai ngay trong năm 2018.

Song ông Nguyễn Hoa Cương đánh giá, vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc. Nhiều bộ ngành và địa phương còn lúng túng trong xây dựng đề án hỗ trợ DNNVV. Theo đó, mới có khoảng 20 địa phương phê duyệt đề án, kế hoạch, chỉ có một số địa phương bố trí được ngân sách để thực hiện. Các Bộ chưa xây dựng đề án hỗ trợ DNNVV trong phạm vi lĩnh vực ngành quản lý.

Một số chính sách hỗ trợ về thuế, tín dụng, mặt bằng sản xuất…đã được quy định tại Luật Hỗ trợ DNNVV nhưng chưa thể áp dụng ngay trên thực tế vì cần phải được quy định hướng dẫn cụ thể tại các văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành liên quan về thuế, tín dụng và đất đai…

Chính sách hỗ trợ cho DN siêu nhỏ về thủ tục hành chính thuế và chế độ kế toán chưa được cụ thể hóa và triển khai trên thực tế. Trong khi đó, theo phản ánh của địa phương và báo cáo đánh giá của ADB, rào cản lớn nhất hiện nay khiến hộ kinh doanh không muốn chuyển sang doanh nghiệp: chính sách thuế và chế độ thuế, kế toán, thanh kiểm tra.

Tại hội nghị, nhiều đại diện doanh nghiệp nhỏ và vừa các tỉnh, thành đã đưa ra một loạt những vướng mắc, tồn tại và kiến nghị liên quan đến việc triển khai Luật Hỗ trợ DNNVV.

Bà Mai Thị Thùy, Chủ tịch Hội nữ doanh nghiệp nhỏ và vừa thành phố Hà Nội cảm ơn lãnh đạo VINASME đã dày công đấu tranh để luật này ra đời.

"Bên hội chúng tôi đã dày công mới đưa được vào luật 2 điều, đó là Điều 3 và Điều 5. Cụ thể, trong Điều 3 có khái niệm DNNVV do nữ làm chủ. Và Điều 5 là ưu tiên hỗ trợ DNNVV do nữ làm chủ. Nhưng thực tế, DNNVV do nữ làm chủ chưa được hưởng bất kỳ một ưu đãi, ưu tiên gì", bà Thùy chia sẻ.

Theo bà Thùy, Quỹ hỗ trợ DNNVV đã có và đã khởi động, nhưng sau đó Hội nữ doanh nghiệp nhỏ và vừa thành phố Hà Nội cũng đã hướng dẫn các đơn vị thành viên làm hồ sơ vay vốn từ quỹ này nhưng đến nay vẫn chưa được. Mặc dù quỹ có những tiêu chí rất khắt khe nhưng các đơn vị của hội đáp ứng được tiêu chí đó nhưng chưa vay được vốn. Qua đó, bà đề nghị có quỹ rồi thì phải minh bạch, công khai để các DN được tham gia sử dụng quỹ phục vụ sản xuất, kinh doanh.

Đề cập đến vấn đề kinh phí tập huấn và đào tạo, ông Nguyễn Hữu Thập - Chủ tịch Hiệp hội DNNVV tỉnh Tuyên Quang cho rằng, đa số các tỉnh đều đưa kinh phí tập huấn và đào tạo về các ngành. Tuy nhiên, thực tế là việc tổ chức các lớp tập huấn này lại không đúng mục tiêu, không đúng yêu cầu của DN nên không có DN đến học các lớp học do các ngành tổ chức. Theo đó, ông đề xuất giao kinh phí hỗ trợ cho DNNVV cho các hiệp hội DN để họ căn cứ vào nhu cầu của mình để thuê thầy có chuyên môn, qua đó đảm bảo đúng nhu cầu của hiệp hội DN, phát huy được nguồn vốn trong việc hỗ trợ.

Về định hướng và giải pháp, theo ông Nguyễn Hoa Cương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ tiếp tục chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương, hiệp hội DN đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn và thực hiện Luật hỗ trợ DNNVV và các Nghị định hướng dẫn luật. Đề nghị các các Bộ ngành chủ động cân đối kinh phí trong kế hoạch phát triển KTXH.

Bộ Tài chính nghiên cứu, xây dựng trình Chính phủ để báo cáo Quốc hội bổ sung Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019 nhiệm vụ nghiên cứu, xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về chính sách ưu đãi thuế và kế toán cho DNNVV.

Trong khi đó, các địa phương chủ động xây dựng kế hoạch và triển khai các hoạt động thực chất để hỗ trợ DNNVV. Còn các hiệp hội doanh nghiệp phải phối hợp với chính quyền các cấp tuyên truyền, phổ biến các chính sách hỗ trợ của Nhà nước, tư vấn hỗ trợ cho các doanh nghiệp thành viên thông qua các hoạt động tư vấn pháp lý, kết nối thông tin, đào tạo tăng cường năng lực.