Bàn nóng xuất xứ hàng hóa - “Thế nào là Made in Vietnam?”
PV GAS thuộc 100 doanh nghiệp hàng đầu của bảng xếp hạng Nikkei Asia300 / Doanh nghiệp dầu khí đầu tiên báo lỗ
Luật sư Trần Ngọc Trung phát biểu tại Tọa đàm.
Tại buổi Tọa đàm "Thế nào là Made in Vietnam?" do Câu lạc bộ Café Số, thuộc Hội Truyền thông số Việt Nam tổ chức vào sáng 17/7/2019 tại Hà Nội, vấn đề ghi dán nhãn hàng hóa của Asanzo được nhiều người đưa ra thảo luận.
Các phóng viên đặt câu hỏi liên quan đến sự việc của một số doanh nghiệp trong lĩnh vực điện tử, điện máy như Asanzo, Sunhouse đang bị cơ quan truyền thông quy kết “bán hàng Tàu đột lốt hàng Việt”. Trong khi đó, Chủ tịch Asanzo là ông Phạm Tam vẫn khẳng định Asanzo tuân thủ đúng quy định dán nhãn xuất xứ hàng hóa của Việt Nam. Một nguồn tin tại Tọa đàm cho hay, gần đây Asanzo đang cân nhắc khởi kiện một số tờ báo ra tòa vì đưa tin sai sự thật việc Asanzo vi phạm quy định về dán nhãn hàng hóa, lừa dối người tiêu dùng.
Nhiều phóng viên đặt câu hỏi với các chuyên gia rằng, Asanzo nhập khẩu linh kiện, cụm linh kiện từ Trung Quốc, về lắp ráp tại Việt Nam và dán nhãn Made in Vietnam, như vậy có đúng quy định của Việt Nam hay không?
Tham gia Tọa đàm có bà Bùi Kim Thùy là chuyên gia kinh tế, có kinh nghiệm nhiều năm làm việc tại Bộ Công Thương, hiện là đại diện của một tổ chức kinh tế nước ngoài ở Việt Nam. Bàn luận về vấn đề hàng hóa có xuất xứ như thế nào sẽ được dán nhãn Made in Vietnam, bà Kim Thùy cho rằng, việc cấp chứng nhận xuất xứ hàng hóa sản phẩm chủ yếu liên quan đến hàng hóa xuất khẩu sang nước khác, liên quan đến ưu đãi thuế trong nội địa, cũng như ưu đãi thuế xuất nhập khẩu khi vào một nước nào đó. Hiện nay, các quy tắc ghi xuất xứ hàng hóa có nhiều quy định khác nhau giữa mỗi sản phẩm khác nhau, giữa các hiệp định thương mại khác nhau cũng có những quy tắc khác nhau. Do đó, việc ghi quy tắc xuất xứ hàng hóa có thể được áp dụng rất linh hoạt.
 |
Nhà máy của Asanzo tại TP.HCM. (Ảnh minh họa. Nguồn: FB của ông Phạm Tam, Chủ tịch Asanzo) |
Bà Bùi Kim Thùy chia sẻ, lâu nay mọi người quen nghe là sản phẩm này được "Made in" ở một quốc gia nào đó, nhưng nền kinh tế hiện nay là chuỗi cung ứng giá trị cho khu vực và toàn cầu, điều này đã được thực hiện khá hoàn hảo trong nhiều lĩnh vực, nhiều sản phẩm. Do đó, có thể nói một sản phẩm mà đi qua nhiều công đoạn sản xuất khác nhau, tại một số quốc gia thì đúng ra phải nói là “Made in toàn cầu” mới đúng.
Bà Kim Thùy cho rằng, trong chuỗi kinh tế toàn cầu như hiện nay, việc ghi xuất xứ hàng hóa do doanh nghiệp tự xác định, dựa trên quy tắc công đoạn cuối cùng sản xuất ở đâu thì có thể được ghi Made in ở đó. Vì đối với một sản phẩm mà họ không xuất khẩu, chỉ tiêu thụ trong nội địa thì cũng không cần phải xin chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O), cũng như xác định sản phẩm đó có vượt qua quy trình sản xuất hàng hóa đơn giản hay không.
“Như trường hợp của Asanzo, hiện Asanzo có có hai nhà máy lắp ráp sản phẩm điện tử tiêu dùng ở Việt Nam nhưng phần lớn hoặc toàn bộ linh kiện nhập khẩu từ nước khác, Asanzo chỉ hoàn thành công đoạn sản phẩm cuối cùng ở Việt Nam thì dán nhãn Made in Vietnam cũng chả sao”, bà Kim Thùy phát biểu.
Còn đối với nhãn hiệu Hàng Việt Nam chất lượng cao, nếu Hội bình chọn chất lượng hàng hóa công nhận hai sản phẩm của Asanzo là tivi và điều hòa thì Asanzo chỉ được dán nhãn hàng Việt Nam chất lượng cao trên hai sản phẩm đó. Còn các sản phẩm khác chưa được công nhận, hoặc sản phẩm nhập khẩu về bán như nồi cơm điện, ấm siêu tốc… mà Asanzo gán nhãn Hàng Việt Nam chất lượng cao lên là sai, là lừa dối.
Bà Kim Thùy và luật sư Trần Ngọc Trung (Công ty Luật Baker & McKenzie) cùng có quan điểm rằng, việc ghi xuất xứ ở đâu, theo quy định nào có muôn hình vạn trạng và có độ tùy biến rất cao. Do đó, người tiêu dùng không nên đặt lòng yêu nước lên xuất xứ của một sản phẩm, "bài" một sản phẩm nào đó chỉ vì xuất xứ từ Trung Quốc.
Luật sư Ngọc Trung đặt câu hỏi: "Như trường hợp của Asanzo, giả sử họ nhập toàn bộ nguyên liệu từ Nhật Bản thì khi đó họ có bắt buộc phải ghi xuất xứ Made in Japan hay không và người tiêu dùng có tẩy chay khi họ ghi Made in Vietnam lên sản phẩm, giống như họ nhập linh kiện từ Trung Quốc hay không?".
Bà Kim Thùy cho rằng, việc quy định ghi xuất xứ thế nào tùy thuộc vào mỗi quốc gia. Sắp tới, Việt Nam sẽ có văn bản hướng dẫn các doanh nghiệp ghi xuất xứ hàng hóa trong nội địa, nhưng hướng dẫn cụ thể thế nào sẽ không đơn giản. Vì mỗi một mặt hàng có nguồn gốc xuất xứ riêng, nếu mặt hàng có giá trị gia tăng của Việt Nam nhiều như hàng thực phẩm, lương thực thì không khó xác định xuất xứ. Nhưng cũng có mặt hàng có nguồn gốc từ nhiều nước khác nhau, việc xác định giá trị Việt Nam trong đó ra sao không hề đơn giản.
Do đó, bà Kim Thùy nhắc lại rằng: “Đừng bao giờ đặt vấn đề nguồn nguyên liệu đến từ đâu, mà chỉ cần xem công đoạn cuối cùng làm ra sản phẩm ở đâu. Không chỉ mặt hàng điện tử, mà các ngành hàng khác có mã HS từ chương 83 trở đi như ô tô… đều áp dụng nguyên tắc cho phép nhập khẩu nguyên liệu từ bất cứ đâu, thậm chí nhập khẩu nguyên liệu toàn bộ, chỉ cần trong quá trình cho ra sản phẩm cuối đủ điều kiện để chuyển đổi mã HS".
"Nếu như doanh nghiệp nhập khẩu 100% nguyên liệu, nhưng họ làm ra sản phẩm được người tiêu dùng ưa chuộng họ bán phủ 95% dân số Việt Nam, còn tốt hơn là một sản phẩm 100% là nguyên liệu từ Việt Nam, nhưng lại bán chỉ phủ 5% dân số. Ở góc độ kinh tế các nhà kinh tế học không khuyến khích điều này, người tiêu dùng cần được tiếp cận với nhiều loại hàng hóa khác nhau, giá khác nhau", bà Kim Thùy nhấn mạnh.
End of content
Không có tin nào tiếp theo
