Bất ngờ trước chiến hạm hơn 100 tuổi vẫn chạy tốt của Hải quân Nga

Ấn tượng bên ngoài về tàu trục vớt và cứu hộ Kommuna đó là dễ làm nhiều người liên tưởng đến hình ảnh giàn giáo của các công trình xây dựng, không ngạc nhiên vì thiết kế của con tàu đã có hơn 1 thế kỷ.

Kommuna có lượng giãn nước đầy tải 3.100 tấn; chiều dài 96 m; chiều rộng 13,2 m; mớn nước 3,7 m. Tàu được trang bị 2 động cơ diesel với công suất 2.400 mã lực, cho tốc độ tối đa 10 hải lý/h, tầm hoạt động 4.000 hải lý. Thiết kế hai thân của chiếc Kommunna được xem là đi trước thời đại tới hàng chục năm, có lẽ vì vậy mà trông nó không quá lạc hậu nếu đặt cạnh những con tàu hiện đại.

Năm 1915 dưới thời nước Nga Sa Hoàng, con tàu có tên là Volkhov, đến năm 1922 dưới thời Liên Xô được đổi thành Kommuna và phục vụ trong biên chế Hạm đội Baltic, nó đã trải qua cuộc Chiến tranh thế giới thứ hai.

Khi đó Kommuna được sử dụng như một tàu thả tàu ngầm khi mang theo 50 - 60 tàu ngầm mini, 50 tấn nhiên liệu, đạn, ngư lôi và phụ tùng thay thế. Ngoài ra, con tàu còn làm nhiệm vụ trục vớt tàu chiến và máy bay bị chìm trong lòng biển.

Điều gây ngạc nhiên là khi hoạt động tại thành phố Leningrard trong suốt thế chiến thứ hai, con tàu liên tục bị không kích bởi phát xít Đức nhưng vẫn sống sót một cách kỳ diệu suốt 3 năm thành phố bị vây hãm.

Khi Leningrad được giải vây, Kommuna di chuyển lên tiền tuyến để nhận nhiệm vụ bảo dưỡng và trục vớt các khí tài bị chìm, thiết kế đặc biệt khiến nó đảm nhiệm rất tốt vai trò trên.

Tàu trục vớt - cứu hộ Kommuna của Hải quân Nga. Ảnh: TASS.

Sang đến thập niên 1950 con tàu trải qua đợt nâng cấp toàn diện, nó tiếp tục được giao nhiệm vụ trục vớt các khí tài từ dưới đáy biển. Năm 1967 nó được chuyển đến phục vụ Hạm đội Biển Đen cho đến ngày nay.

Năm 1974, Kommuna được trang bị tàu ngầm lặn sâu nhất thời bấy giờ AS-6 POISK-2 có thể xuống sâu 2.000 m. Nhờ khí tài này mà Kommuna đã trục vớt một thành công máy bay ném bom Su-24 chìm ở độ sâu 1,6 km.

Cuối những năm 1980, gần như tàu Kommuna đã được nghỉ hưu khi Hải quân Liên Xô có ý định chuyển giao nó cho viện Khoa học Nga phục vụ khai thác dân sự.

Tuy nhiên sau sự sụp đổ của Liên bang Xô Viết, do tình trạng thiếu thốn kinh phí mà con tàu lại được gọi tái ngũ và tiếp tục phục vụ trong Hạm đội Biển Đen cho tới tận ngày nay và chưa có kế hoạch loại biên.

Các thiết bị cổ điển trên tàu Kommuna. Ảnh: Ria Novosti.

Khi tham quan buồng lái của tàu Kommuna, có thể nhận thấy rất rõ những đặc trưng của thời kỳ cách đây đến hơn 1 thế kỷ với bánh lái, la bàn và đồng hồ cơ học.

Mặc dù vậy con tàu vẫn được tích hợp nhiều khí tài điều khiển hiện đại, những thiết bị tối tân để phục vụ công tác trục vớt tàu ngầm, ví dụ như máy tính của Kommuna cài hệ điều hành Windows XP.

Phòng ăn trên con tàu được ghép bằng đinh tán, thép hình này mang đậm không gian Xô Viết với nội thất bằng gỗ và một chiếc đàn piano đặt trong phòng sinh hoạt chung, dễ gây liên tưởng đến một viện bảo tàng di động.