Bộ 3 tiêm kích nội địa độc đáo của lực lượng không quân mạnh nhất bán đảo Scandinavia

Dưới đây là 3 loại chiến đấu cơ nội địa đã tạo lập nên sức mạnh của Không quân Thụy Điển qua từng giai đoạn lịch sử.

Saab 35 Draken

Tiêm kích Saab 35 Draken. Ảnh: Wikipedia.

Saab 35 Draken (hay còn được gọi là J 35, tên tiếng Anh Dragon), một loại tiêm kích đánh chặn siêu âm do Tập đoàn Saab của Thụy Điển sản xuất. Saab 35thực hiện chuyến bay đầu tiên ngày 25/10/1955, chính thức ra mắt ngày 8/3/1960 và được sản xuất hàng loạt trong giai đoạn 1955 - 1974 với tổng số 651 chiếc.

Thông số kỹ thuật cơ bản của phiên bản J-35F: chiều dài 15,35 m; sải cánh 9,42 m; diện tích cánh 49,22 m2; chiều cao 3,869 m; trọng lượng rỗng 7.865 kg; trọng lượng cất cánh tối đa 16.000 kg.

Động cơ Volvo Flygmotor RM 6C có lực đẩy 56,5 kN (lên tới 78,4 kN khi đốt nhiên liệu phụ trội) giúp Draken đạt tốc độ tối đa Mach 2,2; tầm bay 3.250 km; trần bay 18.000 m; vận tốc leo cao 175 m/s.

Vũ khí trang bị của J-35 Draken gồm 1 - 2 pháo hàng không M-55 ADEN cỡ 30 mm có tốc độ bắn 100 phát/phút. Các điểm treo dưới cánh và thân mang được 2.900 kg gồm tên lửa không đối không, rocket, bom không điều khiển.

Saab 35 Draken đã phục vụ liên tục trong Không quân Thụy Điển, Áo, Phần Lan và Đan Mạch cho tới tận năm 2005 mới chính thức nghỉ hưu. Ngoài ra có 6 chiếc Draken được Không quân Đan Mạch bán lại cho Hoa Kỳ để sử dụng trong Trường đào tạo phi công.

Saab 37 Viggen

Tiêm kích Saab 37 Viggen. Ảnh: Wikipedia.

Saab 37 Viggen (JA 37, tiếng Anh: Thunderbolt) là chiếc chiến đấu cơ hạng nhẹ 1 chỗ ngồi, 1 động cơ do Thụy Điển chế tạo trong giai đoạn 1970 - 1990 với nhiệm vụ thay thế Saab 32 Lansen trong vai trò cường kích và sau đó là Saab 35 Draken trong nhiệm vụ tiêm kích đánh chặn, tổng cộng đã có 329 chiếc Viggen xuất xưởng..

Saab 37 cất cánh lần đầu tiên ngày 8/2/1967, chính thức được giới thiệu vào ngày 21/6/1971. Máy bay đặc biệt phù hợp với chiến tranh cường độ cao nhờ khả năng cất hạ cánh trên đường băng dã chiến ngắn, dễ dàng bảo trì và sửa chữa kể cả đối với nhân viên kỹ thuật chưa được đào tạo bài bản.

Thông số kỹ thuật cơ bản của phiên bản tiêm kích đánh chặn JA 37: kíp lái 1 người; chiều dài 16,4 m; sải cánh 10,6 m, diện tích cánh 46 m2; chiều cao 5,9 m; trọng lượng rỗng 9.500 kg; trọng lượng cất cánh tối đa 20.000 kg.

Động cơ phản lực cánh quạt Volvo RM8B (phiên bản động cơ Pratt & Whitney JT8D sản xuất theo giấy phép tại Thụy Điển) có lực đẩy 71,1 kN (lên tới 125 kN khi đốt nhiên liệu phụ trội) cho tốc độ tối đa Mach 2,1; trần bay 18.000 m; tầm bay 2.000 km; vận tốc leo cao 203 m/s.

Vũ khí trang bị của Viggen gồm 1 pháo Oerlikon KCA 30 mm với 150 viên đạn, 6 giá treo mang được 2 tên lửa RB71 Skyflash (chỉ trên JA 37), 4 tên lửa AIM-120 AMRAAM (JA 37D), hoặc 6 tên lửa AIM-9 Sidewinder, hoặc 4 bình rocket 135 mm và thiết bị ECM U95 gắn ngoài (JA 37D).

Hệ thống điện tử của Viggen là một bước tiến lớn vào thời điểm đó gồm: trang bị máy tính điều khiển bay tự động, màn hình hiển thị CRT thay cho những dãy đồng hồ cơ học... radar xung Doppler Ericsson PS 46/A có tầm hoạt động tối đa 48 km, theo dõi được 2 mục tiêu trong khi quét.

Không quân Thụy Điển rút các tiêm kích Viggen khỏi biên chế chiến đấu vào năm 2005 để nhường vị trí cho JAS 39 Gripen. Một vài chiếc được giữ lại để phục vụ công tác bay huấn luyện tác chiến điện tử đối kháng với JAS 39 tại căn cứ F 17M ở Linköping. Chuyến bay cuối cùng của Viggen diễn ra vào tháng 6/2007.

JAS 39 Gripen

Tiêm kích JAS 39 Gripen. Ảnh: Wikipedia.

JAS 39 Gripenlà chiếc chiến đấu cơ đa nhiệm hạng nhẹ 1 động cơ do Công ty Hàng không Saab Thụy Điển phối hợp với Ericson (hệ thống điện tử) và Volvo (động cơ) chế tạo. Gripen thực hiện chuyến bay đầu tiên ngày 9/12/1988, chính thức ra mắt ngày 9/6/1996, tính đến nay có khoảng 247 chiếc đã xuất xưởng và một lượng lớn đang được đặt hàng.

Kích thước của JAS 39 thuộc hàng nhỏ bé nhất trong số những máy bay chiến đấu hiện đại với chiều dài 14,1 m (14,8 m ở phiên bản 2 chỗ ngồi); sải cánh 8,4 m; chiều cao 4,5 m; trọng lượng rỗng 6.800 kg, trọng lượng cất cánh tối đa 14.000 kg.

Máy bay được trang bị động cơ Volvo RM12 lực đẩy 54 kN (lên tới 80,5 kN khi bật tăng lực) cho tốc độ tối đa 2.204 km/h; bán kính chiến đấu 800 km (tầm hoạt động lên tới 3.200 km khi mang theo thùng dầu phụ); trần bay 15.240 m; tải trọng vũ khí 5.300 kg.

Thiết kế của JAS 39 gồm cặp cánh delta lớn và cánh mũi mang đậm chất châu Âu, nó có ưu điểm là rất linh hoạt, chỉ yêu cầu đường băng có chiều dài 800 m, trong quá trình chiến đấu sau vài phút tái nạp nhiên liệu và vũ khí là lại có thể cất cánh.

Bên cạnh đó JAS 39 còn sở hữu hệ thống điện tử hàng không hiện đại bậc nhất, trong đó nổi bật là radar xung Doppler PS-05/A của liên doanh Ericsson và GEC-Marconi có tầm hoạt động tối đa 120 km.

Hàm lượng công nghệ ứng dụng trên JAS 39 có 67% của Thụy Điển và châu Âu còn lại 33% là của Mỹ. Các quốc gia sử dụng đánh giá cao Gripen ở đặc tính nhỏ gọn, khả năng cơ động cao, dễ sử dụng, chi phí bảo trì rẻ.

Bộ ba chiến đấu cơ nổi tiếng của Thụy Điển, từ trái sang: JA 37 Viggen, J 35 Draken và JAS 39 Gripen. Ảnh: Không quân Thụy Điển.

Trong bảng xếp hạng của Global Firepower, Không quân Thụy Điển xếp thứ 45 thế giới và đứng đầuBán đảo Scandinavia. Khác với nhiều quốc gia khác, sức mạnh của họ được tạo lập chủ yếu bởi những chiến đấu cơ nội địa, đây là hình mẫu tiêu biểu cho nhiều nước khác học tập và noi theo.