Dân số giảm năm thứ 2 liên tiếp, Trung Quốc thêm thách thức

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê quốc giaTrung Quốc, dân số tại quốc gia này trong năm 2023 đã giảm 2,08 triệu người (0,15%), xuống còn 1,409 tỷ người. Đây là năm thứ hai liên tiếp Trung Quốc ghi nhận dân số giảm. Trước đó, năm 2022, dân số Trung Quốc giảm lần đầu tiên trong vòng 60 năm.

Năm 2023, Ấn Độ đã vượt Trung Quốc, trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới.

Cũng theo báo cáo, Trung Quốc chỉ có 9 triệu trẻ được sinh ra trong năm 2023, giảm 5,6% so với năm 2022. Tỷ lệ sinh ở nước này hiện trung bình là 6,39 trẻ em trên 1.000 dân, thấp nhất kể từ khi thống kê vào năm 1949. Năm 2022, con số này ở mức 6,77 trẻ trên 1.000 dân.

Trong khi đó, số người chết ở Trung Quốc trong năm 2023 là 11,1 triệu người, nâng tỷ lệ tử lên 7,87 người trên 1.000 dân.

Trước tình trạng này, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới có thể sẽ phải đối mặt với một loạt thách thức như lực lượng lao động thu hẹp, năng lực chi tiêu giảm, hệ thống an sinh xã hội bị quá tải do dân số già hóa.

Để khắc phục tình trạng trên, những năm gần đây, chính phủ Trung Quốc đã đưa một loạt chính sách nhằm đảo ngược xu hướng già hóa dân số, thúc đẩy tỷ lệ sinh. Năm 2021, Trung Quốc nới lỏng quy định, cho phép các cặp vợ chồng sinh đến 3 con sau một thời gian dài áp dụng chính sách sinh 1 con. Các chính quyền địa phương cũng đưa ra các cơ chế như tăng thời gian nghỉ sinh, giảm thuế, tặng tiền cho gia đình có nhiều hơn một con.

Dân số Trung Quốc bắt đầu tăng chậm lại kể từ năm 2016. Chính sách ứng phó với dịch COVID-19 trong giai đoạn 2020 - 2022 cũng được cho là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến tăng trưởng dân số.

Cục Thống kê quốc gia Trung Quốc cũng đã công bố GDP quý IV và cả năm 2023. Trong bối cảnh kinh tế thế giới đầy khó khăn, năm 2023, GDP nền kinh tế số 2 thế giới vượt mục tiêu đề ra và cao hơn đáng kể so với các nền kinh tế lớn.

Theo đó, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) năm 2023 nền kinh tế Trung Quốc đạt hơn 126 nghìn tỷ Nhân dân tệ, tương đương hơn 17.520 tỷ USD. GDP năm 2023 tăng 5,2%, cao hơn mục tiêu đề ra khoảng 5% được Cục Thống kê quốc gia Trung Quốc nhận định là nhờ một loạt chính sách kích thích tiêu dùng, miễn giảm thuế doanh nghiệp, hạ lãi suất, bơm tiền cho nền kinh tế.

Điểm sáng trong năm 2023 là sản lượng công nghiệp giá trị gia tăng tăng 4,6%, doanh số bán lẻ tăng 7,2% so cùng kỳ năm trước đó. Trong năm 2023, nền kinh tế Trung Quốc gặp rất nhiều khó khăn khi lĩnh vực bất động sản trì trệ, lạm phát tiêu dùng thấp, nguy cơ vỡ nợ của doanh nghiệp bất động sản, xuất khẩu lần đầu tiên giảm những năm gần đây.

Phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế thế giới ở Davos (Thụy Sĩ), Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường nhấn mạnh, nền kinh tế Trung Quốc đang đi đúng hướng. Trung Quốc đang theo đuổi tăng trưởng bền vững chất lượng cao, tránh kích thích ngắn hạn bằng cách sử dụng nợ.

Kết quả 2023 là một nỗ lực lớn của Trung Quốc. Nhưng đứng trước nhiều khó khăn chung của thế giới, năm 2024, nhiều tổ chức tài chính quốc tế dự báo, GDP nền kinh tế số 2 thế giới sẽ tăng chậm hơn năm 2023.

Để cải thiện tốc độ tăng trưởng, nhiều chuyên gia kỳ vọng, chính phủ Trung Quốc sẽ triển khai các giải pháp kích thích kinh tế mạnh hơn nữa, nới lỏng chính sách tiền tệ hơn nữa để hỗ trợ xuất khẩu và lĩnh vực bất động sản.