Su-35S và MiG-31BM 'không thể nhìn thấy' mục tiêu khi thiếu máy bay A-50 AWACS

Truyền thông Nga gần đây đã tập trung giới thiệu về máy bay chỉ huy - cảnh báo sớm trên không (AWACS) A-50 được Lực lượng Hàng không Vũ trụ (VKS) nước này sử dụng.

Báo chí Nga tập trung chủ yếu vào khả năng của máy bay này trong cuộc xung đột đang diễn ra tại Ukraine. Việc công khai hiếm hoi về "radar bay" của Moskva rõ ràng là điều rất đáng chú ý.

Sự cởi mở khác thường về vai trò của máy bay AWACS A-50 trong cuộc chiến Ukraine và các đặc tính hiệu suất được thảo luận đã khiến chủ đề này trở nên đặc biệt thú vị đối với nhiều chuyên gia quân sự thế giới.

Theo hiểu biết sâu sắc của các chuyên gia Nga, máy bay radar A-50 có thể xác định được vô số mục tiêu trên mặt đất, bao gồm từ các công trình cố định và hệ thống tên lửa cho đến xe tăng và pháo tự hành cách xa tới 300 km.

Hơn nữa, máy bay A-50 AWACS có thể chuyển tiếp thông tin này đến người vận hành các hệ thống tên lửa mặt đất như Iskander-M và Tornado-S để tung đòn tấn công phủ đầu với độ chính xác cao.

Bên cạnh đó, người Nga còn tuyên bố tiêm kích Su-35S và MiG-31BM của họ có khả năng phóng tên lửa không đối không tầm xa R-37M từ cự ly 300 km khi được dẫn đường bởi A-50 AWACS.

Chi tiết này rất quan trọng, mặc dù những máy bay trên được nhà sản xuất tuyên bố có radar với tầm nhìn xa tối đa 400 km, nhưng nếu thiếu máy bay A-50 chỉ đường thì chúng chẳng thể bắn tên lửa R-37M từ khoảng cách xa đến vậy.

Theo số liệu từ các cơ quan tình báo NATO, Nga có tổng cộng 9 chiếc A-50 và A-50U đang hoạt động để kiểm soát không phận, chúng luân chuyển nhiệm vụ trên các vùng lãnh thổ Kursk và Voronezh ở Nga, cũng như bán đảo Crimea và Biển Đen.

Theo số liệu từ Military Balance 2023, phi đội 9 chiếc A-50 nói trên đại diện cho toàn bộ các máy bay phát hiện và điều khiển radar tầm xa hiện đang được Liên bang Nga sử dụng.

Trước đó báo chí cho rằng A-50 đã được VKS triển khai trong không phận Belarus. Tuy nhiên khi các lực lượng, bao gồm cả hàng không đã rút khỏi Belarus, có vẻ như chiến lược này đã bị bỏ rơi.

Điều quan trọng cần lưu ý là giá trị vốn có của các máy bay trang bị hệ thống cảnh báo và kiểm soát từ xa nằm ở khả năng phát hiện các vật thể trên không ở độ cao thấp và lợi dụng địa hình từ khoảng cách xa hơn đáng kể.

Đối với A-50 của Nga, phạm vi này kéo dài tới khoảng 450 km. Vì vậy, thật hợp lý khi suy luận rằng khu vực giám sát trên không của Liên bang Nga, được hỗ trợ bởi máy bay A-50, có thể được phác họa như sau:

Về bản chất, nó cho thấy người Nga có thể thiết lập quyền kiểm soát toàn bộ khu vực tả ngạn Ukraine cũng như rộng khắp trên khu vực Biển Đen.

Khi những chiếc A-50 tuần tra trên bầu trời Belarus, tầm nhìn của chúng được mở rộng đến mức gần như bao trùm toàn bộ lãnh thổ Ukraine, khiến tình hình trở nên trầm trọng hơn với Kyiv.

Điều đáng nói, vị trí các khu vực kiểm soát này chỉ là ước tính, được tính toán dựa trên khoảng cách thực tế của máy bay A-50 tới biên giới Ukraine. Điều này nhằm giảm thiểu nguy cơ gây nguy hiểm cho sự an toàn của phương tiện.

Trong trường hợp máy bay A-50 tiến sát hơn nữa, chúng thậm chí còn giúp Nga nhìn thấy hoạt động của hàng không từ bên kia biên giới Ba Lan, điều này rất quan trọng trong việc ngăn chặn từ xa các tiêm kích F-16 của Ukraine, nếu chúng cất cánh từ lãnh thổ nước láng giềng.