Đằng sau vụ UAV tấn công Okhotnik ném bom ở Syria

Ảnh: máy bay không người lái "Okhotnik" (Ảnh chụp từ video. Bộ Quốc phòng LB Nga / TASS)

Ấn bản Quân sự của Bulgaria đã đưa tin về sự xuất hiện trên bầu trời Syria một vật thể bay không xác định được, có thể có nguồn gốc từ Nga và gọi nó là máy bay không người lái tấn công.

Chính UAV này vào Chủ nhật tuần trước đã tấn công vào trận địa của các chiến binh thân Thổ Nhĩ Kỳ. Thiệt hại là rất đáng kể - các kho nhiên liệu và các thùng phuy vận chuyển dầu cho Thổ Nhĩ Kỳ đã bị tấn công.

Đồng thời, chiếc máy bay không người lái được chế tạo bằng công nghệ tàng hình nên hệ thống phòng không của Thổ Nhĩ Kỳ không thể phát hiện ra nó.

Vì không ai ở Syria có thể sử dụng loại vũ khí hiệu quả như vậy để chống lại các chiến binh do Erdogan tiếp sức, ngoại trừ Nga và chiến dịch không kích này được ghi lại hình ảnh.

Có thể, máy bay không người lái này là sản phẩm của tổ hợp công nghiệp-quân sự Nga. Thực ra cũng có thể hiểu đây là máy bay không người lái tấn công hạng nặng S-70 "Okhotnik", do công ty "Sukhoi" phát triển. Nhưng hiện giờ nó vẫn chưa được đưa vào sử dụng.

"Tất nhiên, không có bằng chứng trực tiếp nào cho thấy máy bay không người lái tàng hình không xác định này là của Nga, nhưng việc thử nghiệm máy bay không người lái trong điều kiện chiến đấu là điều bắt buộc để vượt qua các bài kiểm tra cấp nhà nước", ấn phẩm Quân đội Bulgaria viết.

Và điều này hoàn toàn tương ứng với thực tế, vì Syria là nơi thử nghiệm các thiết bị quân sự mới của Nga trong điều kiện thực chiến. Các máy bay trực thăng tấn công Ka-52 và Mi-28N đã được thử nghiệm tại đây và sau đó người ta quyết định sửa đổi chúng. Rồi hệ thống pháo binh, xe tăng, v.v…

Việc thử nghiệm máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm Su-57 vẫn tiếp tục diễn ra tại đây. Chính Su-57 là máy bay làm việc cùng cặp với "Okhotnik", là người dẫn dắt, "điều khiển" các hành động của máy bay không người lái tấn công.

Và những cuộc thử nghiệm của "Okhotnik" là cần thiết. Và chính xác là cần phải thử nghiệm ở Syria vì đây là máy bay không người lái tấn công quan trọng đầu tiên của Nga.

Không giống như người Mỹ, đã "có" một lượng lớn các máy bay không người lái tấn công khác nhau, các nhà thiết kế Nga thực tế chưa có kinh nghiệm gì nếu không tính đến những nghiên cứu tương tự từ thời Liên Xô.

Đối tượng phát triển khi đó là Tu-300 "Korshun", có khả năng mang hơn một tấn bom và tên lửa dẫn đường. Việc tạo ra nó bắt đầu vào đầu những năm 1980 tại Phòng thiết kế Tupolev. Năm 1991, máy bay này đã thực hiện chuyến bay đầu tiên và sau đó dự án kết thúc do việc tài trợ bị ngưng lại.

“Okhotnik” thực hiện chuyến bay đầu tiên vào ngày 3 tháng 8 năm 2019. Và ngày 27 tháng 9 cùng năm, một chuyến bay chung của máy bay không người lái với tiêm kích Su-57 đã diễn ra. Su-57 điều khiển hành động của "Okhotnik" từ một khoảng cách an toàn, không xâm nhập vào vùng hoạt động của hệ thống phòng không đối phương.

Và giờ đây, có vẻ như, màn ra mắt của bộ đôi này đã diễn ra trong một tình huống thực chiến. Thổ Nhĩ Kỳ không thể phát hiện được máy bay không người lái tàng hình, và nó cứ thế bình tĩnh ném bom vào vị trí của các chiến binh.

Sự kiện này được đánh giá theo góc độ khác ở Trung Đông. Báo chí Syria đăng lại bài báo của Bulgaria với nhận định rằng kẻ thù sẽ sớm bị đánh bại. Đồng thời, "Okhotnik" được mệnh danh là phương tiện không người lái thuộc thế hệ thứ sáu.

Các phương tiện truyền thông Israel cũng đăng lại bài báo của Bulgari. Nhưng các ý kiến ​​đa phần là hoài nghi. Ví dụ, trên trang web của kênh truyền hình 9tv.co.il số 9 viết: "Máy bay không người lái tàng hình “Okhotnik” hoạt động cùng cặp với tiêm kích S-57 chỉ hợp cho các cuộc duyệt binh và cho Erdogan, nhưng vô dụng trong cuộc chiến với không quân Mỹ và Israel." ...

Sự phát triển của “Okhotnik” đang bị kéo dài. Lẽ ra nó đã có thể được sản xuất hàng loạt. Và nguyên nhân không chỉ có vấn đề tài chính yếu kém của ngành công nghiệp quốc phòng trong nửa đầu những năm 2000.

Đây còn là một cuộc đấu tranh thầm lặng giữa các phòng thiết kế hàng không. Và người ta cũng có thể nói rằng, đây là khái niệm phản trắc trong lĩnh vực mua sắm vũ khí, tồn tại dưới thời bộ trưởng quốc phòng tiền nhiệm Serdyukov.

Việc chế tạo máy bay không người lái tấn công hạng nặng có trọng lượng 20 tấn được bắt đầu vào đầu từ những năm 2000 tại công ty MiG. Năm 2007, mô hình kích thước đầy đủ của nó đã được giới thiệu để đánh giá chung tại triển lãm hàng không MAKS. Khi đó, nó được gọi là "Scat".

UAV "Okhotnik" cùng vớì Su-57

Tuy nhiên, ngay sau đó nguồn tài chính của dự án đã bị đình lại một cách khó hiểu. Mặc dù các nguồn tiền đã bắt đầu đổ vào lĩnh vực này, góp phần vào sự hồi sinh của nó. Chính vào thời điểm đó, việc phát triển đầy hứa hẹn đã bị bỏ rơi.

Mặc dù thực tế là các máy bay không người lái hạng nặng đã thể hiện mình trong hành động. Đó là thời điểm mà các máy bay không người lái MQ-9 "Reaper" bắt đầu được đưa vào Quân đội Mỹ.

Rất tiếc, "Skat" "đã rơi vào tay Serdyukov" (Cựu Bộ trưởng Quốc phòng LB Nga, tiền nhiệm của Bộ trưởng Quốc phòng đương nhiệm Soigu-ND). Chính ông ta là người đã hướng tới hoạt động mua vũ khí tiên tiến không phải từ các nhà sản xuất Nga mà là của nước ngoài.

Và thế là các máy bay không người lái của Israel bắt đầu đến Nga với số lượng lớn. Nhưng chỉ là những loại hạng nhẹ và hạng vừa vì không ai có ý định bán những UAV hạng nặng cho Nga.

Sau khi kết thúc chương trình dự án Serdyukov, dự án UAV tấn công hạng nặng đã được “rã đông”. Tuy nhiên, người ta không để cho Phòng thiết kế Mikoyan-Gurevich tiếp tục thực hiện, mọi công việc phát triển dự án đều được chuyển cho Phòng thiết kế Sukhoi.

Và các nhân viên của công ty MIG tham gia với tư cách là nhà thầu phụ vào công việc chung để tạo ra không phải là "Skat" nữa, mà là “Okhotnik”.

Nhiệm vụ chiến thuật và kỹ thuật cho “Okhotnik” đã được Bộ Quốc phòng phê duyệt vào năm 2012. Tuy nhiên, các đặc điểm của thiết bị được tiết lộ rất ít. Từ thông tin chính thức, người ta chỉ biết rằng nó nặng 20 tấn, tải trọng chiến đấu là 6 tấn.

Mọi chi tiết khác chỉ biết từ các nguồn trong các cơ quan công nghiệp và quốc phòng, trong đó có qua cả câu chuyện mà Vladimir Putin nói với Erdogan về “Okhotnik” tại triển lãm hàng không MAKS-2019.

Phạm vi bay là 6 nghìn km. Độ cao bay tối đa là 18 km. Tổng thống đặc biệt lưu ý đến khả năng tàng hình, còn tốt hơn cả tiêm kích Su-57. Trong trường hợp này, tốc độ của nó là cận âm (transonic).

Việc sử dụng công nghệ tàng hình ở mức tối đa, ví dụ như vòi phun phẳng của động cơ tua bin cánh quạt làm giảm đáng kể sự nhận biết tín hiệu radar cũng như tín hiệu nhiệt của thiết bị.

Kho vũ khí của “Okhotnik” gồm có cả bom có thể điều chỉnh và tên lửa với tầm bắn lên đến 100 km. Và để sử dụng tối đa các khả năng tấn công, máy bay không người lái cần có một máy bay dẫn đầu - Su-57, có phạm vi phát hiện mục tiêu lớn hơn.

Đồng thời, máy bay không người lái cũng có thiết bị trinh sát để tiến hành trinh sát điện tử và bằng hình ảnh. Và về khía cạnh này, nó có thể được so sánh với máy bay không người lái trinh sát hạng nặng RQ-170 Sentinel của Mỹ, thường ghé thăm bờ biển Crimea cùng với máy bay trinh sát có người lái.

Tuy nhiên, các so sánh không thể hoàn chỉnh vì RQ-170 thì được bảo mật, còn thực tế thì cũng không ai biết gì về các thiết bị điện tử trên “Okhotnik”. Người ta chỉ biết rằng cả hai máy bay có các kích thước gần giống nhau, có thể mang cùng một trọng lượng thiết bị.

Nhưng rõ ràng là khả năng tấn công của máy bay không người lái Nga cao hơn đáng kể so với “Reaper” của Mỹ. “Okhotnik” có khả năng mang theo 6 tấn đạn dược, ngang với một máy bay chiến đấu hạng nhẹ.

Nghĩa là, nó có khả năng tung ra các đòn tấn công vào các vị trí kiên cố của đối phương. Đó là những gì đã được quan sát ở Syria vào Chủ nhật tuần trước.

MQ-9 thường được sử dụng để săn lùng những kẻ khủng bố làm phật lòng người Mỹ hoặc những kẻ mà họ cho là khủng bố. Trọng tải hữu ích của "Reaper" là 1.700 kg.

Tầm hoạt động của máy bay không người lái động cơ phản lực cánh quạt của Mỹ cũng nhỏ hơn - 1900 km so với 6000 km của "Okhotnik". Và các khả năng bổ trợ khác của "Okhotnik" là hoạt động dưới sự điều khiển của Su-57.

Nhưng lợi thế thiết yếu của "Reaper" so với "Okhotnik" là nó đã hoạt động được 13 năm. Còn máy bay không người lái của Nga sẽ chỉ được sản xuất hàng loạt vào năm 2024. Và mức chênh lệch này sẽ tăng lên thành 17 năm.