Hơn 40 chiếc F-35 Mỹ tê liệt vì...Thổ Nhĩ Kỳ?

Tướng Eric T. Fick, Giám đốc Chương trình Liên hợp F-35 cho biết, Không quân Mỹ hiện đã phải dừng bay 41 tiêm kích F-35 do thiếu động cơ hoặc phụ tùng, khiến quân chủng này không thể triển khai số máy bay trên tới khi hoàn tất sửa chữa. Không quân Mỹ nhận chiếc F-35 thứ 283 hồi tháng 5.

Tướng Fick cho biết còn 5 chiếc F-35 của các quân chủng khác đang chờ sửa chữa, bao gồm một chiếc của hải quân Mỹ, một chiếc của thủy quân lục chiến Mỹ và ba chiếc của các đối tác khác.

Trong tổng số 46 chiếc F-35 phải nằm đất, một số chờ phụ tùng thay thế nhỏ hoặc nâng cấp module động cơ F135, giúp cải thiện lực đẩy và hiệu suất của tiêm kích.

Tiêm kích F-35.

Vị lãnh đạo Hải quân Mỹ Jay Stefany cho biết đang "hợp tác chặt chẽ vào ngành công nghiệp và cơ sở bảo dưỡng động cơ hạng nặng" của F-35 tại căn cứ không quân Tinker ở bang Oklahoma trong nỗ lực đẩy nhanh tiến độ sửa chữa số tiêm kích nói trên.

Tuy nhiên, Không quân Mỹ thừa nhận, việc nâng cấp toàn bộ tiêm kích F-35 bằng hệ thống động cơ mới F135-PW-100 là điều không thể trong vòng ít nhất 2 năm tới do thiếu phụ tùng sản xuất bởi những linh kiện được cung cấp hiện nay bị đánh giá không đủ tin cậy.

"Vấn đề lớn hiện nay với toàn bộ chương trình nâng cấp máy bay là linh kiện tin cậy. Trước đây, chúng được cung cấp từ một số nhà thầu tại Thổ Nhĩ Kỳ nhưng nay đã bị thay bằng các sản phẩm từ Mỹ hoặc một số đồng minh khác.

Nhưng mọi chuyện không hề dễ dàng khi linh kiện từ nguồn cung mới đang thiếu đi sự bền bỉ, trong khi độ an toàn cũng không được đánh giá cao. Vì vậy, chúng gần như sẽ không có cơ hội được tích hợp lên máy bay", Không quân Mỹ cho biết.

Theo kế hoạch, việc sản xuất F135-PW-100 phải hoàn ngay trong cuối năm 2021, sau đó động cơ thế hệ mới này sẽ được trang bị cho F-35. Đại diện Pratt và Whitney Engines tuyên bố, việc trang bị động cơ mới cho phép tăng cường khả năng cơ động và khả năng tàng hình của F-35.

Dự án được gọi là GO2 - là dự án nối tiếp dự án GO1 nhằm nâng cao khả năng chiến đấu cho lực lượng vũ trang Mỹ và một số đồng minh. Nếu như dự án GO1 nhằm giảm mức tiêu thụ nhiên liệu của động cơ 5% và tăng lực kéo của động cơ chính lên 10%, thì GO2 khả năng của chúng sẽ được tăng cường hơn nữa và sẽ tiến gần tới máy bay tiêm kích thế hệ thứ 6, nhà thầu Mỹ khẳng định.

Theo The Drive, nhà sản xuất F-35 Lockheed Martin sẽ không thay đối trong cấu trúc cơ bản của máy bay. Nhưng nếu các dự án GO1/GO2 thành công, người Mỹ sẽ tiếp tục nâng cấp "máy bay vàng" thành máy bay tiêm kích thế hệ thứ 6.

Thông tin này thực sự là một tín hiệu tích cực đối với dự án F-35. Thực tế dự án này của Mỹ bị chỉ trích liên tục. Đại diện quân đội Mỹ, Patrick Shanahan đã nhiều lần chỉ trích rằng, mặc dù tiêm F-35 gặp loạt sự cố nhưng thực tế từ năm 2014 máy bay tiêm kích này không có gì đổi mới.

Thậm chí Không quân Mỹ còn xem xét việc hủy bỏ đơn đặt hàng 590 chiếc máy bay F-35, vì chiếc máy bay này quá đắt đỏ trong việc sử dụng và bảo quản, hơn nữa chúng được coi là một máy bay không an toàn. Tổng cộng, Không quân Hoa Kỳ đã chỉ ra 966 lỗi kỹ thuật và nhược điểm của F-35. Một con số khiến các chuyên gia hàng không đặc biệt lo ngại.

Đối với những người ủng hộ Lockheed Martin họ tìm mọi cách biện minh cho dự án này. Ví dụ họ cho rằng, phát triển một tiêm kích thế hệ mới đòi hỏi phải trải qua nhiều cuộc thử nghiệm để hoàn thiện chúng.

Thậm chí họ còn nói rằng, việc phát triển F-35 đang lặp lại quá trình phát triển máy bay thế hệ thứ 2 F-5 Freedom Fighter, mà sau này chúng đã trở thành cơ sở để phát triển máy bay thế hệ thứ 3 và thứ 4. Do đó việc phát triển F-35 sẽ có một tương lai hứa hẹn.

Nhưng kế hoạch đang gặp trở ngại rất lớn bởi thiếu đi những linh kiện tin cậy từ Thổ Nhĩ Kỳ - quốc gia đã bị Mỹ loại khỏi chương trình F-35 do mua và đưa vào vận hành hệ thống phòng thủ S-400 của Nga.