Khám phá sức mạnh "Su-34 trên tàu sân bay" của Hải quân Nga

Thiết kế "lạ" trên thuộc về chiếc máy bay huấn luyện - chiến đấu Su-27KUB (hay còn có tên gọi khác là Su-33UB Sea Flanker). Chiếc chiến đấu cơ này được thiết kế nhằm đảm nhiệm vai trò đào tạo phi công chiến đấu lái Su-33 (Su-27K) hoạt động trên tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov, khung thân của nó phát triển từ mẫu thử T-10K4.

Mặc dù khai sinh từ năm 1989 nhưng vì sự tan rã của Liên bang Xô Viết dẫn tới nhiều khó khăn phát sinh mà phải đến ngày 24/4/1999, Su-33UB mới thực hiện chuyến bay đánh giá đầu tiên từ trên đất liền.

Tới ngày 6/9/1999, Su-33UB đã cất cánh từ tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov và chỉ một tháng sau, ngày 6/10/1999, Su-33UB đã hạ cánh thành công xuống chiếc chiến hạm này, đánh dấu thời khắc nó sẵn sàng làm nhiệm vụ.

Tiêm kích huấn luyện - chiến đấu Su-33UB (Su-27KUB) của Hải quân Nga

So với Su-33, Su-33UB có rất nhiều thay đổi về khung thân, buồng lái của nó rộng hơn tới 1,6 m để đủ chỗ cho giáo viên kèm học viên phi công, cung cấp trường nhìn rất tốt. Điều này là đặc biệt quan trọng vì việc cất hạ cánh trên tàu sân bay phức tạp và tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn hoạt động trên đất liền.

Bên cạnh đó, cánh đuôi và cặp cánh mũi của Su-33UB cũng được làm lớn hơn đáng kể. Tuy vậy sức cơ động của máy bay không hề bị ảnh hưởng, chiếc tiêm kích hạm này vẫn thực hiện được nhiều thao tác vận động rất phức tạp.

Cảm biến chính của Su-33UB là radar mảng pha quét thụ động Phazotron Zhuk (thay vì NIIP N-001 như truyền thống), đi kèm hệ thống định vị quang học OEPS/OLS-27 (loại trang bị cho tiêm kích Su-27) bố trí chính giữa mũi.

Máy bay được lắp đặt động cơ kiểm soát vector lực đẩy 2 chiều (2D TVC) Saturn Al-31FU nhằm hỗ trợ việc cất cánh từ đường băng kiểu nhảy cầu, do phần thân trước của chiếc Su-33UB nặng hơn đáng kể so với Su-33 nguyên bản.

Cận cảnh buồng lái với 2 chỗ ngồi song song độc đáo trên chiếc Su-33UB

Mặc dù đã được dự kiến sản xuất hàng loạt tại Liên hiệp sản xuất máy bay Komsomolsk-on-Amur (KnAAPO), nhưng rất tiếc do những khó khăn về kinh tế của nước Nga tại thời điểm hậu Xô Viết nên kế hoạch đã không thành hiện thực.

Ngoài ra việc Hải quân Nga đang từng bước tiến hành thay thế tiêm kích hạm Su-33 bằng MiG-29K đã khiến việc chế tạo thêm Su-33UB trở nên thừa thãi. Nếu muốn tận dụng hết tiềm năng thì Nga chỉ có cách bán thiết kế cho Trung Quốc vì hải quân nước này vẫn đang gặp bế tắc trong việc chế tạo phiên bản J-15 hai chỗ ngồi.

Gần đây có dự đoán cho rằng chiếc Su-33UB cùng với nhiều máy bay Su-33 khác của Hải quân Nga có thể được nâng cấp bằng cách lắp đặt radar mảng pha quét thụ động N011M BARS và động cơ AL-31FP (hai khi tài trang bị cho Su-30SM) để nâng cao sức mạnh chiến đấu, tuy nhiên đề xuất này vẫn chưa được thực hiện.