Không dám kích hoạt S-400, Thổ Nhĩ Kỳ dùng tạm vũ khí Ukraine

Theo Southfront, Tập đoàn xuất nhập khẩu vũ khí nhà nước Ukrspetsexport Ukraine đã bí mật bàn giao các hệ thống phòng không S-125M1 Pechora-M1 cho một công ty của Thổ Nhĩ Kỳ là KBAT Ithalat Ihracat Mumessillik Ve Danismanlik Ticaret Ltd theo một hợp đồng được hai bên ký kết hồi năm 2019.

Hợp đồng này, Ukraine đã bán hai hệ thống S-125M1 cho Thổ Nhĩ Kỳ có giá trị ước tính vào khoảng 30 triệu USD, cả hai hệ thống phòng không này đều đã được nâng cấp theo yêu cầu và đã được Ankara kích hoạt.

Hệ thống S-125M1.

Điều đặc biệt là ngoài hệ thống không S-125M1, Thổ Nhĩ Kỳ cũng mua một số hệ thống radar cảnh giới từ Ukraine với giá trị hơn 11 triệu USD, trong số đó gồm hai radar băng tần L MARS-L (7,5 triệu USD) và một radar cảnh giới P-180U (3,6 triệu USD).

Thổ Nhĩ Kỳ và Ukraine đều chưa đưa ra tuyên bố chính thức nào về hợp đồng trên. Mặc dù vậy, thông tin này đã khiến giới quan sát cảm thấy tò mò, bởi kho vũ khí của Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ hầu hết đều theo chuẩn NATO. Vậy họ cần tới các hệ thống phòng không do Liên Xô chế tạo để làm gì?

Một số ý kiến cho rằng, hệ thống phòng không vừa được Thổ Nhĩ Kỳ mua từ Ukraine là dành cho lực lượng Chính phủ Hiệp định Quốc gia Libya (GNA), bản thân lực lượng của GNA cũng từng có kinh nghiệm vận hành tên lửa phòng không S-125.

Căn cứ vào diễn biến tại Libya, GNA cần tới các loại vũ khí có khả năng răn đe để ngăn bước tiến của Quân đội Quốc gia Libya của tướng Khalifa Haftar ở các mặt trận như Tripoli hay Misrata. Tuy nhiên, cũng có khả năng Ankara mang các hệ thống S-125M1 tới Syria nhằm chuẩn bị cho cuộc chiến cuối cùng ở Idlib.

Tuy nhiên, tạp chí Jane's khẳng định, những vũ khí nói trên sẽ chẳng được chuyển đi đâu bởi chúng đã được trang bị cho chính phòng không Thổ Nhĩ Kỳ để lấp vào chỗ trống sau khi Patriot của đồng minh NATO rút đi trong khi Ankara lại chưa thể kích hoạt hệ thống S-400 mua từ Nga.

Còn về vấn đề không hợp chuẩn, tạp chí này cho rằng, hiện Ukraine đang phát triển vũ khí mới và nâng cấp theo chuẩn NATO. Vì vậy, số vũ khí này sẽ không hề gặp khó nếu tích hợp vào mạng lưới phòng thủ hiện nay của Ankara.

Tổ hợp tên lửa phòng không S-125M1 được thiết kế cho nhiệm vụ tiêu diệt mục tiêu trong mọi điều kiện nhiễu đối với các loại phương tiện tấn công đường không, gồm cả các phương tiện bay thấp và có kích cỡ nhỏ cũng như tiêu diệt các mục tiêu mặt đất và mặt nước khác.

Vũ khí này có thể được triển khai chiến đấu độc lập, hoặc được triển khai như một bộ phận trong thế trận phòng không hợp nhất nhờ khả năng tương thích với mọi chủng loại radar và các hệ thống thông tin chỉ huy phòng không, cũng như hệ thống kiểm soát không lưu.

Dù không thể so với hệ thống S-400 tối tân của Nga nhưng S-125M1 chính là sự tăng cường cần thiết cho phòng không Thổ Nhĩ Kỳ vào thời điểm này khi mà hầu hết các hệ thống Patriot của NATO triển khai ở nước này đã bị rút đi để lại lỗ hổng lớn.