Mỹ muốn giảm tàu sân bay hạt nhân vì lo ngại Zircon?

Tên lửa hành trình chống hạm siêu thanh 3M22 Zircon của Nga đang trong quá trình thử nghiệm có khả năng bắn trúng mục tiêu trên biển hoặc mặt đất với tốc độ 10.000 km/h, nó được cho là thứ vũ khí có khả năng tiêu diệt toàn bộ nhóm tấn công tàu sân bay.

Lý do cho điều này là sức mạnh phi thường của tên lửa, cho phép nó tấn công vào lò phản ứng hạt nhân của hàng không mẫu hạm và gây ra một vụ nổ dẫn đến phá hủy các tàu tham gia biên đội. Theo phía Mỹ, việc từ bỏ tàu sân bay hạt nhân là cách duy nhất để thoát khỏi những rủi ro như vậy.

"Lý do từ bỏ các tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân là chi phí cao, cũng như tính dễ bị tổn thương trước các loại vũ khí mới của Nga. Hiện nay, không có thông tin chính xác về cách các tàu sân bay mới sẽ xem xét, nhưng người ta cho rằng họ sẽ bắt đầu được tạo ra trên cơ sở của tàu tấn công đổ bộ lớp Ameria", truyền thông Nga nhận định.

Hải quân Mỹ muốn duy trì số lượng tàu sân bay hạt nhân ở mức hợp lý hơn hiện nay

Trước đó, Hải quân Mỹ thông báo đã sẵn sàng thay thế một phần hạm đội tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân (CVN) bằng loại nhẹ hơn (CVL). Đây sẽ là những hàng không mẫu hạm nhỏ hơn, sử dụng nhiên liệu thông thường.

Mong muốn phát triển tàu sân bay nhỏ hơn được đưa ra từ vài năm trước. Chúng sẽ có tầm hoạt động, sức mạnh và tốc độ kém hơn so với loại nguyên tử. Nhưng đồng thời sẽ không yêu cầu chi phí tới 13 tỷ USD giống như các siêu tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân, khi rẻ hơn hai hoặc ba lần.

Ngoài giá cả, một lý do khác khiến các tàu sân bay hạt nhân bị cắt giảm có thể là khả năng dễ bị tổn thương cao của loại tàu chiến này trước những vũ khí mới được tạo ra ở Nga và Trung Quốc.

Một nghiên cứu năm 2017 của tổ chức tư vấn RAND ở California đã khuyến nghị Hải quân Mỹ thay thế một số trong 11 chiếc CVN 100.000 tấn bằng CVL, tức là 40.000 tấn. Trong trường hợp này, một siêu tàu sân bay nên được thay thế bằng hai hàng không mẫu hạm nhẹ hơn, phi hạt nhân.

CVL lần đầu tiên được đưa vào kế hoạch đóng tàu 30 năm của Hải quân Mỹ, nó được chính quyền của Tổng thống sắp mãn nhiệm Donald Trump công bố vào tuần trước. Có thể người kế nhiệm là ông Joe Biden - người nhậm chức vào ngày 20/1 sẽ điều chỉnh lại kế hoạch này hoặc từ bỏ hoàn toàn.

Mặt khác, kế hoạch của ông Trump phản ánh sự nhất trí của giới lãnh đạo hải quân rằng hạm đội nên phát triển với chi phí là các tàu nhỏ có thể nhanh chóng tách ra, tránh bị kẻ thù tấn công.