Nga dội bão lửa vào Chasov Yar, làm rung chuyển thế trận Ukraine toàn miền Đông

Thị trấn Chasov Yar là cửa ngõ vào phần còn lại của tỉnh Donetsk mà Ukraine vẫn đang kiểm soát được. Thị trấn đóng vai trò trọng yếu đối với phía Ukraine vào lúc này. Nằm cách thành phố Bakhmut (Artemovsk) khoảng 8km, thành trì Chasov Yar nắm giữ các điểm cao khống chế hàng loạt đô thị công nghiệp xung quanh.

Nếu quân Nga chiếm được Chasov Yar, họ sẽ dễ dàng đoạt được Donbass - khu vực miền Đông rộng lớn hơn - mục tiêu dài lâu của Tổng thống Nga Putin. Các đô thị như Kostyantinivka, Druzhkivka, Kramatorsk và Slovyansk, chỉ cách Chasov Yar vài kilomet, bị oanh tạc ngày càng dữ dội trong các tháng gần đây.

Một quân nhân Ukraine với hô hiệu Achilles, chuyên về sử dụng UAV, trả lời phỏng vấn trong một căn hầm gần tiền tuyến ở khu vực này: "Nếu thiếu chúng tôi, phía Nga đã ở khu vực Kiev vào lúc này". Achilles thừa nhận nói thế có thể hơi phóng đại (vì Kiev nằm sâu về phía Tây), nhưng anh ta vẫn khẳng định chắc chắn rằng, "nếu thiếu UAV, chúng tôi sẽ thua trận"

Thiếu nhân lực và đạn pháo, hiện lính Ukraine ngày càng phải dựa vào các thiết bị bay không người lái (UAV) để thả bom vào mục tiêu đối phương cũng như thả đồ tiếp tế cho đồng đội để giữ vững thành trì Chasov Yar.

Achilles tên thật là Yuriy Fedorenko, đeo lon thượng úy. Đơn vị của viên chỉ huy 33 tuổi này được nội bộ Ukraine coi là đơn vị UAV xuất sắc nhất của quân đội Ukraine. Đơn vị này cũng được cho là trở ngại chính hiện nay đối với nỗ lực của Nga đánh chiếm thị trấn chiến lược Chasov Yar trên mặt trận phía Đông.

Hỏa lực pháo phản lực Nga. Ảnh: Quân đội Nga.

Đơn vị của Achilles vừa được trang bị thêm một UAV cánh cố định, với những cánh đuôi màu xám sáng.

Đội UAV của Achilles nằm trong Lữ đoàn xung kích 92 của Ukraine. Trong nhiều tháng, đội này đã lấp vào khoảng trống binh sĩ và đạn dược của quân đội Ukraine tại mặt trận phía Đông. Đội của viên thượng úy này hoạt động cả ngày lẫn đêm để tấn công xe thiết giáp Nga, thả bom vào các vị trí quân Nga và sử dụng UAV để vận chuyển hàng thiết yếu cho binh sĩ Ukraine dọc chiến tuyến.

Achilles giới thiệu với phóng viên New York Times các công xưởng của anh ta mà tại đó các kỹ sư cài đặt và cập nhật phần mềm, còn các thợ cơ khí thử nghiệm những cỗ máy UAV, thêm linh kiện, chuẩn bị sẵn sàng UAV cho tác chiến.

Achilles bày tỏ tức giận và thất vọng trước hiện trạng các đồng minh phương Tây thất hứa trong viện trợ vũ khí đạn dược cho Ukraine, dẫn đến kết cục bi đát của Ukraine trên chiến trường hiện nay.

Achilles phân tích tình hình khó khăn của Ukraine như sau: "Hãy tưởng tượng một trận đấu quyền Anh giữa 2 võ sĩ ngang cơ, một bên chỉ đấm một lần trong khi bên kia được phép đấm đối thủ tới 10 lần". Anh ta ám chỉ việc Ukraine không được trang bị vũ khí, hoặc nếu được trang bị vũ khí phương Tây thì Ukraine cũng chưa được phương Tây cho phép dùng những vũ khí đó để đánh sâu vào lãnh thổ Nga.

Achilles nêu trường hợp Ukraine thiếu vũ khí phòng không nên phải gắn súng máy lên sau lưng xe bán tải để bắn hạ UAV Shahed của Nga.

Theo Achilles, chiến sự tại miền Đông Ukraine chưa bao giờ lại khốc liệt đến như vậy.

Quân đội Ukraine cố gắng ngăn Nga đột phá lớn trong mùa đông vừa qua, nhưmg vào cuối tháng 2/2023, Nga mở cuộc tiến công tổng lực mới trên hướng Chasov Yar.

Dựa vào các UAV trinh sát, Achilles thấy Nga đang tập kết quân. Nhưng do thiếu đạn pháo, phía Ukraine không thể đánh phủ đầu quân Nga bằng cách tấn công sớm vào các tuyến cung ứng ở phía sau lưng quân Nga.

Chiến dịch tiến công lần này của Nga áp dụng chiến thuật tương tự lối đánh mà quân Ukraine chứng kiến ở các thành phố Bakhmut và Avdiivka: Sử dụng bom lượn - những quả bom ném từ máy bay và nặng tới 1 tấn rưỡi, để khoan thủng các boong-ke bê tông và các tòa nhà nhiều tầng, nhằm gây tổn hại lớn cho các vị trí tiền phương của Ukraine.

Achilles đánh giá: "Đối phương tiến từng bước, đánh chiếm hết vị trí này đến vị trí khác. Đối với những chỗ cực mạnh trong phòng tuyến của chúng tôi, họ sẽ sử dụng bom lượn để san phẳng mục tiêu kiên cố. Đây là cách họ tiếp cận Chasov Yar".

Achilles than phiền: "Điều này xảy ra sau khi chúng tôi thiếu đạn dược và pháo binh của chúng tôi chẳng có đạn để mà bắn". Theo Achilles, pháo của Ukraine chỉ bắn 2 phát mỗi ngày trong khi đáng ra phải bắn tới ít nhất 30 quả đạn mỗi ngày.

Achilles chỉ lên tấm bản đồ hiển thị trên điện thoại di động. Tại đó, bom đạn của Nga đã phá hủy 3 tuyến phòng ngự của Ukraine và quân Nga tiến qua các cánh đồng để tới được rìa của thị trấn Chasov Yar.

Anh ta nói rằng chẳng ai chịu được cường độ oanh tạc lớn như vậy, quân Ukraine bị thương vong lớn và buộc phải rút lui. Qua UAV, Achilles và binh lính dưới quyền chứng kiến cảnh bộ binh Nga tiến lên và chiếm lĩnh các vị trí trước đó của Ukraine.

Hai trắc thủ UAV trong đội của Achilles, Sich - 24 tuổi và Shuryk - 26 tuổi, cho biết họ đã nhìn thấy cảnh những lãnh thổ mà họ, với tư cách là lính bộ binh, phải khó nhọc mới giành được thì nay lại rơi vào tay quân Nga. "Thật là buồn" - Sich tâm sự. Làm lính bộ binh quá nhọc nhằn, cả hai quân nhân trẻ tuổi bèn chuyển sang tiểu đoàn UAV của Achilles.

Giờ đây Sich và Shuryk sử dụng UAV Vampire do Ukraine chế tạo để tấn công vị trí Nga hoặc tiếp tế đồ cho đồng đội ở tuyến trước.

Sich kể: "Chúng tôi cung cấp cho đồng đội hàng thiết yếu, đạn dược, túi ngủ... Một vấn đề nan giải là nước".

Quân đội Nga và Ukraine đều sử dụng UAV trên diện rộng nên bất cứ hoạt động di chuyển nào gần tiền tuyến đều rất nguy hiểm. Do vậy UAV lại càng được tăng cường sử dụng để vận chuyển đồ tiếp tế ra chiến hào.

Shuryk kể, một đơn vị Ukraine đã có 21 ngày liên tục trong chiến hào tại tuyến zero, không được ngưng nghỉ chút nào.

Shuryk nói tiếp: "Tính hình ở tuyến zero rất khó khăn vì thường có nhiều xác vũ khí, cây gãy và mảnh bom. Chúng tôi phải cố gắng bay thấp nhất có thể, hạ hộp tiếp tế chính xác tại chiến hào để anh em đang ẩn nấp tại đó không phải mạo hiểm bò xa ra ngoài lấy đồ về".

Theo Achilles, hồi giữa tháng 4/2024, phía Nga mở chiến dịch tiến công mới vào Chasov Yar, sử dụng 30 xe tăng và xe bọc thép.

Khi ấy, do thiếu pháo nên binh sĩ Ukraine phải tích cực dùng UAV để chống trả. Achilles cho biết, tiểu đoàn của anh ta phải sử dụng UAV gắn thuốc nổ để tấn công xe tăng Nga hoặc dùng UAV thả mìn trên đường tiến của đoàn xe thiết giáp Nga. Ngoài ra, một bộ phận bộ binh Ukraine cũng dùng súng chống tăng để trực tiếp tấn công xe Nga ở cự ly gần.

Achilles thừa nhận: "Tất cả những gì chúng tôi có thể làm, bằng UAV chúng tôi có, là làm chậm đà tiến của đối phương".

Hỏa lực áp đảo của quân Nga đang đè bẹp lực lượng Ukraine cố bám chiến hào.

Một tiểu đoàn Ukraine vừa được điều từ miền Nam lên tăng cường bảo vệ Chasov Yar. Rul, 38 tuổi, thuộc tiểu đoàn này, cho biết: "Đối phương liên tục tấn công, tấn công và tấn công. Chúng tôi có nhiều người bị thương hoặc tử trận".

Achilles dự báo, quân Nga có thể sẽ chiếm được ngoại vi thị trấn Chasov Yar trong vài tuần tới.