Sự bất thường khi Hong Kong cấp 3 hộ chiếu cho giám đốc tài chính Huawei

Giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu (Ảnh: Daily News)

Trong thông báo phát đi vào tối 12/10, Cơ quan Nhập cư Hong Kong lần đầu tiên giải đáp thắc mắc của truyền thông về trường hợp một công dân thường trú cùng một lúc sở hữu nhiều hộ chiếu của Đặc khu Hành chính Hong Kong. Mặc dù không nêu đích danh tên của công dân này, song thông báo của Cơ quan Nhập cư Hong Kong được cho là giải thích trường hợp của Giám đốc Tài chính tập đoàn Huawei Mạnh Vãn Chu.

Trước đó, tài liệu của tòa án Canada cho thấy bà Mạnh Vãn Chu, người bị bắt tại sân bay ở Vancouver gần đây, sở hữu tới 7 cuốn hộ chiếu, trong đó có 4 hộ chiếu Trung Quốc và 3 hộ chiếu Hong Kong. Trong khi đó, theo quy định của Hong Kong, các trường hợp được cấp hộ chiếu tại đặc khu hành chính này chỉ được sở hữu một hộ chiếu hợp pháp duy nhất.

Theo SCMP, thông báo mới nhất của Cơ quan Nhập cư Hong Kong đã ngầm khẳng định rằng bà Mạnh Vãn Chu chỉ có một hộ chiếu Hong Kong hợp pháp ở thời điểm hiện tại. Cơ quan này cho biết đã kiểm tra các hộ chiếu có liên quan và nhận thấy rằng quá trình xét duyệt hồ sơ, cấp và hủy hộ chiếu đều được thực hiện theo đúng quy định của luật Hong Kong. Điều này đồng nghĩa với việc Hong Kong không nhận thấy có điều gì bất thường trong việc bà Mạnh sở hữu tới 3 hộ chiếu của đặc khu hành chính này.

Vài giờ trước khi Cơ quan Nhập cư Hong Kong ra thông báo, Cục trưởng Cục an ninh Hong Kong Lee Ka-chiu cho biết bất kỳ người nào được cấp hộ chiếu của đặc khu chỉ có thể sở hữu một hộ chiếu có hiệu lực trong một lần cấp. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp người được cấp hộ chiếu mới phải mang theo cả hộ chiếu cũ khi ra nước ngoài.

Theo ông Lee, những người xin cấp hộ chiếu mới sẽ phải nộp lại hộ chiếu cũ để hủy bỏ trước khi được cấp mới. Các hộ chiếu đã hết hiệu lực sẽ bị cắt góc và trả lại cho người cấp.

Liên quan tới việc một người có thể sở hữu nhiều hộ chiếu, một phát ngôn viên của Cơ quan Nhập cư Hong Kong ngày 9/12 cho biết một số trường hợp người sở hữu hộ chiếu sẽ nộp đơn xin giữ hộ chiếu cũ do hộ chiếu này vẫn còn visa hiệu lực. Khi đó họ sẽ dùng kết hợp cả hộ chiếu cũ và hộ chiếu mới, song hộ chiếu cũ không có giá trị sử dụng riêng lẻ.

Theo Cục trưởng Lee Ka-chiu, mỗi hộ chiếu mới tại Hong Kong sẽ đi kèm với một số seri mới. Ông Lee nói rằng một người có thể nộp hồ sơ xin thay hộ chiếu nếu hộ chiếu cũ bị hết hạn, bị hỏng, bị tẩy xóa hoặc bị mất. Ngoài ra, một người cũng có thể xin cấp hộ chiếu mới nếu số trang trong hộ chiếu cũ đã được sử dụng hết.

“Nếu visa của một nước nào đó vẫn còn giá trị trên hộ chiếu hết hiệu lực, người sử dụng hộ chiếu đôi khi phải trình cả hộ chiếu hết hiệu lực lẫn hộ chiếu đang có hiệu lực cho các nhân viên xuất nhập cảnh nước ngoài. Điều này để chứng minh rằng, một người có thể sử dụng cùng một lúc cả hộ chiếu Hong Kong đang có hiệu lực và hộ chiếu cũ với visa còn hiệu lực”, ông Lee cho biết thêm.

Sự hoài nghi

Tranh vẽ phiên tranh luận về bảo lãnh tại ngoại bà Mạnh Vãn Chu tại Canada. (Ảnh: AP)

 

Một số nguồn tin đã đặt nghi vấn về việc tại sao bà Mạnh Vãn Chu được cấp tới 3 hộ chiếu Hong Kong liên tiếp chỉ trong thời hạn 3 năm. Hơn nữa, mặc dù 3 hộ chiếu của bà Mạnh có số seri khác nhau, nhưng tất cả đều bắt đầu bằng ký hiệu “KJ”, đồng nghĩa với việc cả 3 hộ chiếu này đều có hiệu lực cùng một lúc. Việc bà Mạnh sử dụng nhiều hộ chiếu trong khoảng thời gian ngắn được cho là điều bất thường.

Theo một nguồn tin của chính quyền, tất cả hộ chiếu của Hong Kong đều bắt đầu bằng ký hiệu “K”. Còn ký hiệu “KJ” chỉ mang ý nghĩa là hộ chiếu đó có nhiều trang hơn, tới 48 trang so với 32 trang như hộ chiếu bình thường.

SCMP dẫn một nguồn tin chính quyền Hong Kong cho biết lý do khiến bà Mạnh Vãn Chu xin cấp mới hộ chiếu liên tiếp trong khoảng thời gian ngắn như vậy vì bà đã đổi tên của mình.

Báo cáo chính thức từ Cơ quan Bảo vệ biên giới và Hải quan thuộc Bộ An ninh Nội địa Mỹ đã thống kê 33 lần xuất nhập cảnh của bà Mạnh Vãn Chu tại Mỹ trong khoảng thời gian từ tháng 6/2014 đến tháng 3/2017 với 3 hộ chiếu của Hong Kong.

Lần cuối cùng bà Mạnh dùng cuốn hộ chiếu Hong Kong thứ nhất (seri KJ020XXX) nhập cảnh vào Mỹ là ngày 22/11/2014. Bà Mạnh ở lại trong 3 tháng, tới ngày 22/2/2015.

Khoảng 4 tháng rưỡi sau đó, vào ngày 15/7/2015, bà Mạnh nhập cảnh vào Mỹ với hộ chiếu Hong Kong thứ hai (seri KJ040XXX). Bà sử dụng hộ chiếu này để xuất cảnh lần cuối vào ngày 20/6/2016.

Vào ngày 1/10/2016, bà Mạnh tiếp tục tới Mỹ với hộ chiếu Hong Kong thứ 3 (seri KJ047XXX). Lần cuối cùng bà sử dụng cuốn hộ chiếu thứ 3 vào Mỹ là ngày 25/2/2017 và rời đi vào ngày 2/3. Kể từ đó đến nay, bà Mạnh chưa nhập cảnh vào Mỹ lần nào.

Theo tài liệu của tòa án Canada, bà Mạnh Vãn Chu là người thường xuyên đi nước ngoài. Các công tố viên cho rằng vào thời điểm bà Mạnh bị bắt trong lúc quá cảnh tại sân bay ở Vancouver hôm 1/12, bà đang chuẩn bị tới Mexico với cuốn hộ chiếu Hong Kong thứ hai.

Khi được hỏi tại sao các công tố viên cho rằng bà Mạnh sử dụng hộ chiếu thứ hai khi tới Mexico trong 3 cuốn hộ chiếu của Hong Kong, ông Lee nói: “Việc các nhân viên xuất nhập cảnh nước ngoài nhập các thông tin xuất nhập cảnh để ghi chép về loại hộ chiếu cũng như số hộ chiếu được sử dụng phụ thuộc vào chính sách xuất nhập cảnh của nước đó”.

Các thành viên của đảng chính trị Tân Dân chủ đã tụ tập bên ngoài Tòa nhà Nhập cư ở Hong Kong vào chiều nay để kêu gọi chính quyền Hong Kong giải thích về việc bằng cách nào giám đốc tài chính Huawei có tới 3 hộ chiếu của đặc khu hành chính này. Một thành viên cho biết vị thế quốc tế của hộ chiếu Hong Kong có thể sẽ bị ảnh hưởng nếu cơ quan cấp hộ chiếu bị lạm dụng trong vụ việc của bà Mạnh Vãn Chu.