Sức mạnh vô song của ‘quái vật biển’ Chaika-2 Nga khiến thế giới ‘khao khát’

Hãng thông tấn We Are the Mighty của Quân đội Mỹ mới đây cho biết, Nga đang chế tạo một loại thủy phi cơ (ekranoplan), được coi là “quái vật biển” phiên bản mới, nó là khắc tinh của mọi loại thủy lôi và radar. Theo thông điệp trên Twitter của Đại sứ quán Nga ở Nam Phi, thủy phi cơ A-050 Chaika-2 dự kiến sẽ được đưa vào sử dụng trong năm 2020.

Mô hình ekranoplan A-050 Chaika-2 của Nga. Nguồn: Huanqiu.

Người đứng đầu Bộ Công thương Liên bang Nga, ông Denis Manturov đã tuyên bố rằng, ekranoplan Chaika-2 sẽ được sử dụng để đảm bảo an ninh cho tuyến đường Biển Bắc, cũng như được sử dụng để tuần tra vùng Biển Đen và Biển Caspian.

Ekranoplan là một loại phương tiện di chuyển kết hợp khá độc đáo giữa tàu thủy và máy bay với việc sử dụng hiệu ứng lướt gần mặt đất để di chuyển. Nó vừa có thể được xem là một loại thủy phi cơ vừa là một tàu đệm khí. Nó được gọi là khắc tinh của mọi loại thủy lôi và radar, do nó bay quá thấp để có thể bị phát hiện bởi ra đa nhưng cũng quá cao để các bộ phận dò thủy âm có thể nghe thấy và thủy lôi cũng chẳng thể làm gì được.

"Quái vật biển Caspian" do Liên Xô chế tạo từ thời Chiến tranh Lạnh. Nguồn: Huanqiu.

Ekranoplan Chaika-2 là phiên bản thử nghiệm của "quái vật biển Caspian" mang tên lửa do Liên Xô phát triển trong Chiến tranh Lạnh. Năm 1963 Liên Xô là quốc gia đầu tiên phát triển thành công một mẫu có khả năng mang tên lửa là ekranoplan lớp Lun mà NATO gọi là “quái vật biển Caspian”. Nó dài 106 m, sải cánh 40 m, trọng lượng cất cánh khoảng 500 tấn, được trang bị 8 động cơ phản lực Kuznetsov NK-87 với tốc độ tối đa đạt tới 500 km/h, trang bị 6 tên lửa chống hạm siêu âm SS-N-22 Sunburn có thể mang theo đầu đạn hạt nhân đã gây ngỡ ngàng cho phương Tây.

Tại thời điểm đó, Quân đội Liên Xô còn yêu cầu thêm một loại ekranoplan có khả năng chở hàng và chiếc A-90 Orlyonok đã được phát triển với tải trọng chở hàng trăm lính trang bị “tận răng” hay các xe bọc thép, di chuyển với tốc độ 400–500 km/h để đến điểm đổ bộ trong khoảng cách 1.500 km và khi đến nơi nó có thể leo lên bờ để binh lính và xe bọc thép có thể đổ bộ.

Ekranoplan A-90 Orlyonok. Nguồn: Huanqiu.

Nhưng đến năm 1985, Bộ quốc phòng Liên Xô tạm ngừng việc cấp kinh phí chế tạo cho những dự án ekranoplan vì cần tập trung cho các dự án khác, và sau đó khi Liên Xô tan rã, loại phương tiện này không kịp chế tạo với số lượng lớn để sử dụng rộng rãi nhưng 3 chiếc A-90 Orlyonok vẫn hoạt động cho đến năm 1993.

“Quái vật biển Caspian” và A-90 Orlyonok chính là “vốn” để Nga chế tạo thành công Chaika-2 hiện nay, nó không những tiếp thu tinh hoa của 2 dòng ekranoplan trên, mà nó còn được tích hợp thêm các công nghệ hiện đại hiện nay, kích thước cũng nhỏ gọn hơn làm gia tăng khả năng linh hoạt.

A-050 Chaika-2 là “tinh hoa” của dòng ekranoplan Liên Xô. Nguồn: Huanqiu.

A-050 Chaika-2 được sử dụng vật liệu hiện đại nên nó nặng khoảng 50 tấn có thể vận chuyển 100 binh sĩ hoặc 9 tấn hàng hóa. Nhờ lắp đặt động cơ máy bay nên Chaika-2 sẽ tăng tốc lên đến 450 km/h, không chỉ lướt trên mặt nước, mà còn trên mặt băng hoặc vùng bình nguyên và cũng có thể bay qua khoảng cách tới 5000 km.

A-050 Chaika-2 được gắn động có P-195 như trên máy bay tấn công Su-25 hay và TV-7-117 như trên Il-114. Theo truyền thông Nga, loại thủy phi cơ này có thể sẽ được lắp đặt thêm tên lửa hành trình BrahMos để biến nó thành một tổ hợp chiến đấu tấn công tốc độ cao. Ông Manturov cũng đề xuất lắp đặt tên lửa hạt nhân trên Chaika-2 để có thể tiến hành các cuộc tấn công bí mật nhằm vào bất kỳ mục tiêu nào.

Ekranoplan bắn tên lửa khi đang di chuyển trên mặt nước. Nguồn: Huanqiu.

Hiện nay, nhiều nước trên thế giới cũng đang tập trung phát triển ekranoplan, tuy nhiên, đa số mới chỉ chế tạo được các dòng ekranoplan nhỏ, phục vụ mục đích dân sự, chưa có loại ekranoplan có thể tham gia các hoạt động chiến đấu như của Nga. Mỹ đã cố phát triển ekranoplan sau khi thấy chiếc “quái vật biển Caspian” hoạt động năm 1967, Đức cũng phát triển loại phương tiện này với hai mẫu RFB X-113 (năm 1970) và RFB X-114 (năm 1977), nhưng từ đó đến nay 2 quốc gia này lại không phát triển xa hơn.

Nhật Bản đang phát triển một loại tàu hỏa tốc độ cao sử dụng hiệu ứng lướt gần mặt đất gọi là Aero-Train còn Hàn Quốc thì đang phát triển chiếc WSH-500 có 50 chỗ ngồi. Ngoài ra các nước khác cũng tiến hành phát triển các phương tiện tương tự nhưng chỉ đến 10 chỗ, trong đó Iran đã chế tạo và đưa vào phục vụ hai phi đội Bavar 2 từ năm 2010. Trung Quốc từ năm 2015 đã nhiều lần đàm phán với Nga để có được A-050 Chaika-2 cho Quân đội mình.