Syria đối mặt áp lực chưa từng thấy: Vùng cấm bay và tập kích tên lửa "đẹp và thông minh"?

Động thái của Mỹ trước chiến sự Idlib

Sáng 3/3 (giờ Việt Nam), khi được hỏi rằng Mỹ có tham gia yểm trợ đường không cho Thổ Nhĩ Kỳ trong xung đột đang diễn ra ở Idlib, Syria hay không, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Mark Esper đã bác bỏ khả năng này.

Trước đó một ngày, cụm tác chiến tàu sân bay USS Dwight D. Eisenhower (CVN-69) của Hải quân Mỹ đã băng qua eo biển Gibraltar, tiến vào biển Địa Trung Hải và đang hướng về phía đông.

Nhiều phân tích cho rằng việc các tàu chiến Mỹ nhanh chóng di chuyển vào Địa Trung Hải là phản ứng khi một loạt tàu chiến và tàu vận tải đổ bộ của Hạm đội Biển Đen Nga hướng tới bờ biển Syria những ngày gần đây.

Với tuyên bố của ông Mark Esper, Washington đang tỏ ra khá thận trọng trong bối cảnh Thổ Nhĩ Kỳ "cầu viện" Mỹ và các đồng minh NATO, tuy nhiên khi cụm tác chiến tàu sân bay tiến gần đến bờ biển Syria, đây có thể là dấu hiệu đáng lo ngại về ý định trong tương lai của Mỹ.

Mỹ và các đồng minh đã 2 lần tập kích Syria bằng tên lửa hành trình vào năm 2017 và 2018 (mà Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố sử dụng các tên lửa "đẹp và thông minh") sau các cáo buộc Quân đội Arab Syria (SAA) sử dụng vũ khí hóa học.

Máy bay chiến đấu F/A-18 E/F Super Hornet cất cánh từ tàu sân bay USS Dwight D. Eisenhower trong một cuộc không kích mục tiêu nhóm khủng bố IS tại Syria.

Khi tổ chức Mũ bảo hiểm trắng "lên tiếng"

Ngày 2/3, hãng tin Asharq Al-Awsat dẫn nguồn tổ chức Mũ bảo hiểm trắng (White Helmet) có trụ sở tại Anh kêu gọi thiết lập một vùng cấm bay ở tây bắc Syria để "chấm dứt các cuộc không kích đã khiến hàng trăm nghìn người rời khỏi nhà trong những tuần gần đây".

Lãnh đạo của Mũ bảo hiểm trắng ông Raed al-Saleh nói với AFP trong một cuộc phỏng vấn ở Paris trước một cuộc họp với Bộ Ngoại giao Pháp:

"Các cuộc không kích đang được tổ chức có hệ thống vào bệnh viện, trường học và chi nhánh của Mũ bảo hiểm trắng. Người Nga đang theo đuổi một chiến dịch quân sự chứng tỏ rằng giải pháp chính trị mà họ đang nói đến là không thực tế.

Tình hình thực sự là thảm khốc. 200.000 người đang không có nơi trú ẩn, họ đang ngủ trên vỉa hè hoặc trong xe hơi".

Saleh cho biết 2.950 tình nguyện viên của Mũ bảo hiểm trắng đang tập trung vào việc sơ tán dân thường và thiết lập các trại tị nạn và một lần nữa kêu gọi thiết lập một vùng cấm bay ở miền bắc Syria.

"NATO sẽ can thiệp, Mỹ và các quốc gia khác sẽ phản ứng hay Nga sẽ tấn công lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ? Tất cả những điều này có thể thay đổi tình hình. Nhưng nếu cộng đồng quốc tế không giải quyết cuộc khủng hoảng nhân đạo, tôi nghĩ tất cả chúng ta sẽ phải trả giá".

Thành viên của Mũ bảo hiểm trắng và một vật phẩm được cho là vũ khí hóa học ở Syria.

Sẽ có một vụ tấn công vũ khí hóa học mới và tập kích tên lửa?

Ngày 3/2/2020, hãng tin Sputnik dẫn nguồn Trung tâm hòa giải Syria của Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố rằng tổ chức Mũ bảo hiểm trắng đang dàn dựng một vụ tấn công hóa học mới ở tỉnh Idlib.

Theo phía Nga, nhiều bằng chứng cho thấy rằng 15 thành viên tổ chức Mũ bảo hiểm trắng đang dàn dựng vụ việc tại thị trấn Ma'arat al-Artik phía tây Aleppo với khoảng 200 "diễn viên" là họ hàng của các tay súng phiến quân ở các tỉnh phía nam Syria.

Tuy nhiên cùng với việc thị trấn trọng điểm Saraqeb bị bao vây vào ngày 5/2 và giải phóng vào ngày 7/2, khu vực tây Aleppo nhanh chóng bị cắt đường tiếp vận. Các tay súng đối lập cùng gia quyến và các thành viên tổ chức Mũ bảo hiểm trắng đã phải rút lui về hướng Afrin và Idlib.

Ngày 29/2, hãng tin Daily Sabah của Thổ Nhĩ Kỳ dẫn nguồn quan chức chính phủ giấu tên tuyên bố "Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ (TAF) đã phá hủy một cơ sở vũ khí hóa học, nằm cách Aleppo 13 km về phía nam, cùng với một số lượng lớn các mục tiêu khác của "chế độ" (Syria)".

Mặc dù tờ Daily Sabah không đưa ra bình luận chi tiết, nhưng những gì tờ báo Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra cho thấy vấn đề vũ khí hóa học chưa bao giờ bị "bỏ quên" khi phiến quân và khủng bố đang trên đà sụp đổ ở chiến trường.

Những gì diễn ra tháng 4/2017 và tháng 4/2018 cho thấy, khi SAA đang ở thế chiến thắng và có thể quét sạch các nhóm phiến quân và khủng bố, cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học sẽ xuất hiện và kích hoạt một cuộc tập kích tên lửa của Mỹ và đồng minh.