Vũ khí giúp Mỹ lấp lỗ hổng phòng không

Theo tờ Business Insider của Mỹ, hệ thống phòng không của quân đội Mỹ chỉ có những cái tên là AN/TWQ-1 Avenger, MIM-104 Patriot, hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) và hệ thống tên lửa phòng không vác vai (MANPADS) Stinger.

Con số này được đưa ra sau khi lần lượt những hệ thống MIM-23 Hawk, MIM-72 Chaparral và M163 VADS đều bị cho loại biên trong giai đoạn từ 1991-1998 khiến khả năng đối phó với những mối nguy hiểm từ tên lửa hành trình và UAV trở nên khó khăn hơn rất nhiều.

Hệ thống Patriot của Mỹ.

Hồi tháng 1/2020, Iran phóng nhiều tên lửa hành trình vào hai căn cứ tại Iraq nơi có binh sĩ Mỹ đồn trú. Những tên lửa của Iran không hề bị bắn hạ hoặc đánh chặn. Vụ việc này chỉ là một trong nhiều cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái diễn ra tại Trung Đông trong thời gian qua.

Cả tên lửa hành trình và máy bay không người lái đều là những vũ khí có thể hoạt động ở tầm thấp và được sử dụng với số lượng lớn. Bên cạnh đó, chúng cũng có tốc độ rất nhanh khiến chiến đấu cơ gặp khó khăn khi đánh chặn.

"Trong vòng hầu hết thời kỳ hậu chiến tranh lạnh, Bộ Quốc phòng Mỹ đã tập trung vào việc triển khai vũ khí để chặn các tên lửa đạn đạo. Trong khi đó, những đối thủ lớn là Nga và Trung Quốc đang tích cực phát triển tên lửa hành trình mới - những vũ khí có thể dễ dàng xuyên thủng hệ thóng phòng thủ rất mong manh của Mỹ", Trung tâm đánh giá chiến lược và ngân sách của Mỹ cho biết trong một bản báo cáo.

Trong khi đó, người đứng đầu Bộ Chỉ huy không gian Bắc Mỹ (NORAD), bà Lori Robinson cũng lo ngại khi cho rằng: "Nga đã ưu tiên phát triển các tên lửa hành trình tiên tiến có khả năng đe doạ các mục tiêu ở Bắc Mỹ mà trước đây chưa từng thấy".

Mặc dù khả năng Nga dùng tên lửa hành trình tấn công Mỹ đang ở mức thấp nhưng Lầu Năm Góc vẫn cần phải đầu tư vào các bộ cảm biến tiên tiến và hệ thống vũ khí phòng thủ nếu muốn bảo vệ "những tài sản quan trọng" của mình.

Những tên lửa này có thể được phóng đi từ cả máy bay ném bom, tàu ngầm và tàu chiến. Loại vũ khí này tạo lợi thế quân sự cho Moskva trước Bắc Mỹ mà không cần đến sức mạnh vũ khí hạt nhân.

"Nếu xu thế này tiếp diễn, NORAD sẽ đối mặt với nguy cơ không thể bảo vệ Bắc Mỹ trước các mối đe dọa tên lửa hành trình, trên không và trên biển từ Nga.

Hiện nay đó là không chắc rằng Cơ quan phòng thủ tên lửa Mỹ sẽ có đủ kinh nghiệm và kinh phí để phát triển hệ thống của hệ thống đáng tin cậy để bảo vệ các cơ sở hạ tầng quan trọng trong các cơ sở quân sự của Mỹ trong tương lai", vị lãnh đạo này thừa nhận.

Lo ngại của những quan chức quốc phòng hàng đầu của Mỹ là hoàn toàn có căn cứ bởi hiện nay dù đầu từ rất nhiều cho phòng thủ đạn đạo nhưng lá chắn phòng thủ Mỹ hiện được xác định chỉ có thể đánh chặn được những mục tiêu bay với tốc độ tối đa Mach 3,5 trở xuống.

Trong khi diễn biến thực tế cho thấy, Nga đã thử nghiệm thành công một số loại tên lửa siêu thanh có tốc độ Mach 10 hoặc nhanh hơn và Trung Quốc cũng tuyên bố đã có những cuộc thử nghiệm tương tự.

Bà Lori Robinson thừa nhận, phòng thủ Mỹ hiện đang ở trong tình trạng đánh chặn đạn đạo bay với mục tiêu siêu thanh chưa hoàn thiện trong khi đối phó với với tên lửa hành trình mới chưa thể. Rõ ràng đây là lỗ hổng lớn trong toàn bộ hệ thống phòng thủ của Mỹ và nó có thể khiến nước này phải trả giá nếu xảy ra xung đột.

Lo ngại của những quan chức quốc phòng hàng đầu của Mỹ là hoàn toàn có căn cứ sau khi Nga hé lộ việc mình đang hoàn thành giai đoạn thử nghiệm cuối cùng đối với loại tên lửa hành trình thế hệ mới cực kỳ nguy hiểm.

Hồi cuối năm 2018, những cuộc thử nghiệm cuối cùng về loại tên lửa mới nhất này do Văn phòng Thiết kế tên lửa NPO Mashinostroyenia - một chi nhánh của Công ty Tên lửa Chiến thuật của Nga phát triển, đã được thực hiện.

Ông Alexander Leonov, người đứng đầu NPO Mashinostroyenia cho biết loại tên lửa mới này được thiết kế cho cả 3 phiên bản trên không, trên bộ và trên biển. Hiện vẫn chưa rõ về tên, chỉ số cũng như bất kỳ đặc điểm kỹ, chiến thuật hay công nghệ nào của loại tên lửa mới này.

Nhằm cải thiện khả năng đối phó với sự nguy hiểm ngày càng tăng đến từ tên lửa hành trình, Bộ Quốc phòng Mỹ và nhà thầu Raytheon đã hợp tác phát triển một hệ thống đánh chặn mới nhằm tìm cách vô hiệu đòn tấn công từ loại vũ khí này.

Vũ khí mới được định danh là MAD-FIRES được thiết kế để đối phó với những mối đe dọa gồm tên lửa hành trình, tên lửa chống hạm, chiến đấu cơ, máy bay không người lái cùng nhiều mục tiêu tấn công đường không khác.

Cùng với tuyên bố phát triển vũ khí mới, Mỹ đã cho công bố video mô phỏng đánh chặn loạt tên lửa hành trình từ máy bay, tàu chiến và tàu ngầm Trung Quốc. Hiện chưa có thông tin về hệ thống phòng thủ này cũng như kế hoạch trang bị.