Vừa nhậm chức, tân Tổng thống Ukraine đối mặt với nguy cơ bị kiện

Ông Zelenskiy, 41 tuổi, ngày 20/5 đã chính thức tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Ukraine. Trong bài phát biểu sau buổi lễ, tân Tổng thống đã tuyên bố giải thể quốc hội khóa 8 để mở đường cho một cuộc bầu cử nhanh trong thời gian tới.

Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội Parubiy ngày 22/5 cho rằng sắc lệnh ông Zelenskiy ban hành nhằm giải thể cơ quan lập pháp là vi hiến và cảnh báo các nghị sĩ sẽ kiện lại quyết định lên tòa án.

Tuy nhiên, những người ủng hộ tân Tổng thống đã bác bỏ tuyên bố trên của ông Parubiy, nhấn mạnh rằng quốc hội hiện thời thiếu liên minh đa số. Đây chính là lý do khiến cơ quan này bị giải thể vì không có đủ phiếu để chặn quyết định của ông Zelenskiy.

Thời gian dự kiến diễn ra bầu cử quốc hội Ukraine là vào ngày 27/10. Hiện đảng của ông Zelenskiy chưa có bất cứ một ghế nào trong cơ quan lập pháp. Hơn nữa, nhiều nghị sĩ trong quốc hội Ukraine cũng là đồng minh của cựu Tổng thống Poroshenko. Chính vì vậy, ông Zelenskiy buộc phải kêu gọi bầu cử nhanh, nếu không ông sẽ không thể thực thi chương trình nghị sự và cam kết với các cử tri ít nhất trong vài tháng tới.

Vào cùng ngày, các nghị sĩ Ukraine cũng đã bác bỏ đề xuất của tân Tổng thống về việc thay đổi luật bầu cử, nỗ lực của ông Zelenskiy nhằm đưa thêm nhiều người ủng hộ ông vào quốc hội.

Cụ thể, tân Tổng thống đề xuất lần bầu cử quốc hội kế tiếp sẽ bầu hoàn toàn dựa vào danh sách các đảng, bỏ qua kết quả từ các đơn vị bầu cử địa phương, một hình thức mà ông cho rằng dễ dẫn tới tình trạng thao túng phiếu bầu.

Tuy nhiên, các nghị sĩ đã bác bỏ đề xuất của ông Zelenskiy và lựa chọn phương án bầu hỗn hợp như cũ vì muốn giữ ghế.

Trước đó, ông Zelenskiy cáo buộc rằng các nghị sĩ Ukraine hiện tại quá tập trung vào việc làm giàu cho bản thân và thiếu đi tín nhiệm từ công chúng.

Phát ngôn viên của ông Zelenskiy tại quốc hội, Ruslan Stefanchuk cáo buộc các nghị sĩ đã “nuốt lời” khi một ngày trước đó họ đã đồng ý với đề xuất của ông Zelenskiy về việc thay đổi luật bầu cử.

Ông Zelenskiy, một diễn viên hài, người không có kinh nghiệm chính trị, đã giành chiến thắng cách biệt trước người tiền nhiệm Poroshenko với tỷ lệ 73% phiếu ủng hộ. Cam kết tranh cử hàng đầu của ông là mang lại hòa bình cho khu vực miền đông, nơi cuộc xung đột giữa lực lượng chính phủ và lực lượng ly khai đã khiến ít nhất 13.000 người thiệt mạng.

Luật sư Andriy Bohdan, người được ông Zelenskiy phong làm Chánh văn phòng, cho biết hôm 21/5 rằng, để quyết định xem Ukraine có ký hiệp định hòa bình với Nga hay không, Kiev cần phải tổ chức trưng cầu ý dân.

Ông Poroshenko cực lực phản đối ý tưởng này, cho rằng một cuộc trưng cầu như vậy sẽ “gây đe dọa cho chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine”.