Hòa Bình: Khôi phục nghề truyền thống giúp người dân xóa nghèo

Do sự phát triển của cơ chế thị trường, nhiều nghề truyền thống tại tỉnh Hòa Bình đã phần nào bị mai một. Số cơ sở làm nghề truyền thống còn ít, quy mô hoạt động nhỏ lẻ, mang tính chất hộ gia đình nên chưa thực sự thu hút lao động địa phương và tạo được đà phát triển kinh tế bền vững. Trước thực trạng đó, tỉnh đã có nhiều giải pháp hỗ trợ các làng nghề phát triển.

Hỗ trợ để phát triển

Mỗi làng nghề được công nhận để duy trì, bảo tồn, phát triển nghề truyền thống sẽ được hỗ trợ 50 triệu đồng và 50% giá trị máy móc, thiết bị, công nghệ tiên tiến được chuyển giao. Đến nay, tỉnh đã hỗ trợ 8 làng nghề truyền thống với tổng kinh phí 400 triệu đồng; hỗ trợ 9 làng nghề cải tiến máy móc thiết bị, chuyển giao công nghệ tiên tiến vào sản xuất và xử lý môi trường với tổng kinh phí 2,7 tỷ đồng.

Nhờ được hỗ trợ kinh phí để đào tạo và phát triển làng nghề, HTX Mây tre đan xóm Bui (xã Nhân Nghĩa, huyện Lạc Sơn) đã có điều kiện mở rộng quy mô. HTX đã tạo việc làm ổn định cho 70 thành viên và hơn 300 lao động thời vụ tại địa phương. Các sản phẩm của HTX sản xuất ra đều đa dạng về mẫu mã, chất lượng đảm bảo, chủ yếu làm thủ công, được thị trường ưa chuộng, như: ấm ủ chè, lọ hoa, khay đựng chén, giỏ xách…

HTX Mây tre đan xóm Bui được công nhận làng nghề truyền thống năm 2017

Hiện, HTX đã nhận được nhiều đơn hàng từ các tỉnh, thành phố trong nước và một số thị trường ngoài nước như: Trung Quốc, Nhật Bản. Doanh thu của HTX đã đạt khoảng 1,2 tỷ đồng/năm, thu nhập bình quân của người lao động trong HTX đạt khoảng 3 triệu đồng/tháng. Ngày 17/12/2017, HTX Mây tre đan xóm Bui đã chính thức được công nhận làng nghề truyền thống.

Bà Quách Thị Dung, Giám đốc HTX cho biết: Nhờ sự hỗ trợ, tạo điều kiện của các cấp chính quyền nên làng nghề mây tre đan đã được phát triển rộng cả về quy mô và giá trị. Các sản phẩm có mẫu mã đa dạng, chất lượng được nâng cao, được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng, thị trường tiêu thụ được mở rộng, góp phần phát triển ổn định cho làng nghề và tăng thu nhập cho người dân.

Với những chính sách khuyến khích để phát triển làng nghề truyền thống mây tre đan trên địa bàn Hòa Bình, sau 5 năm cơ sở sản xuất làng nghề đã tăng lên 700 cơ sở mây tre đan, tạo cơ hội việc làm cho hàng nghìn lao động có thu nhập ổn định từ 3 triệu đồng/người/tháng; góp phần tăng thu nhập bình quân đầu người năm 2018 đạt 45.000 triệu đồng/người/năm.

Xây dựng thương hiệu

Không chỉ hỗ trợ phát triển nghề mây tre đan, nhờ chính sách hỗ trợ của tỉnh, nghề dệt thổ cẩm xóm Chiềng Châu, huyện Mai Châu đã được UBND tỉnh công nhận là làng nghề truyền thống. Ông Hà Công Toàn, Chủ tịch Liên đoàn Lao động huyện Mai Châu, cho biết: “Nghề dệt thổ cẩm của dân tộc Thái tại đây đã trở thành một trong những nghề mũi nhọn, vừa nâng cao thu nhập cho người dân, vừa giới thiệu mặt hàng truyền thống của địa phương với khách du lịch trong nước và quốc tế”.

Hiện tại, xóm Chiềng Châu đã thành lập HTX Dệt thổ cẩm và dịch vụ du lịch Chiềng Châu, với hơn 100 máy dệt, tạo việc làm cho gần 200 lao động. Những sản phẩm của HTX đều được chị em dân tộc Thái làm thủ công bằng tay, đa dạng về mẫu mã đẹp, phù hợp thị hiếu người tiêu dùng nhưng vẫn giữ được bản sắc văn hóa dân tộc như: quần áo, khăn, mũ, chăn, gối, đệm.

Tại xóm Đoàn Kết, xã Lâm Sơn, huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình, từ 5-6 hộ làm gỗ lũa tự phát ban đầu, đến nay đã trở thành làng nghề đặc trưng với trên 50 hộ làm nghề cho thu nhập ổn định từ 7-8 triệu đồng/tháng. Sản phẩm làm ra được khách du lịch trong và ngoài nước rất ưa chuộng, mẫu mã đa dạng như: các loại tượng bằng gỗ, đá, bàn, ghế, tủ, kệ… Xóm có 6 nghệ nhân, 60 thợ kỹ thuật lành nghề và gần 300 lao động tham gia sản xuất, tạo ra các tác phẩm nghệ thuật cũng như sản phẩm phục vụ cuộc sống thường ngày có chất lượng.

Hiện, toàn tỉnh Hòa Bình có 11 làng nghề truyền thông được công nhận, trên 800 hộ làm nghề và hơn 1.100 lao động được đào tạo, làm việc trong các làng nghề. Bằng những hoạt động thiết thực, nhiều nghề truyền thống của tỉnh Hòa Bình đã được khôi phục và phát triển mạnh mẽ theo hướng bền vững. Đây đã trở thành nơi thu hút lao động nông thôn tại cơ sở, qua đó góp phần xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống của người dân trên địa bàn tỉnh.

Thời gian tới, tỉnh Hòa Bình sẽ đẩy mạnh xúc tiến thương mại, đa dạng hóa mẫu mã sản phẩm và hỗ trợ quảng bá, tìm kiếm thị trường cho các làng nghề. Trên cơ sở đó, tổ chức gắn kết làng nghề với phát triển du lịch, hình thành tuyến du lịch làng nghề; hỗ trợ cơ sở sản xuất, xây dựng thương hiệu cho làng nghề.