Bổ nhiệm con trai cựu Bộ trưởng Công Thương làm lãnh đạo Sabeco là phạm luật?

Câu chuyện nguyên Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng bổ nhiệm con trai ông là ông Vũ Quang Hải làm lãnh đạo Tổng Công ty Bia rượu, nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) đang thu hút sự quan tâm của dư luận. Trong một diễn biến mới nhất, ông Vũ Quang Hải cũng đã chính thức lên tiếng về việc này.

Được Sabeco "xin" về làm lãnh đạo

Trả lời báo chí về việc được bổ nhiệm làm Tổng giám đốc PVFI, ông Vũ Quang Hải cho biết, việc ông được bổ nhiệm làm Tổng giám đốc tuổi 25 tại CTCP Đầu tư tài chính công đoàn Dầu khí Việt Nam (PVFI) thuộc Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam là nhằm tái cơ cấu toàn diện PVFI vì phát sinh những khoản nợ xấu. Thời điểm này, PVFI mất vốn, và mất thêm khoảng 600 tỉ đồng, năm 2010 được báo cáo lỗ khoảng 40 tỉ đồng. 

Theo ông Hải, vào thời điểm đó thì PVFI có hai khoản đầu tư. Một là đầu tư chứng khoán tại Công ty CP chứng khoán SMEs, khả năng mất vốn lên đến 360 tỉ đồng. Thứ hai là tại Công ty CP chứng khoán Phố Wall khoảng hơn 70 tỉ đồng.

Cộng thêm các khoản huy động ngắn hạn nữa lên đến gần 800 tỉ đồng, cũng có khả năng mất vốn. Năm đầu tiên khi tôi về (2011) lỗ khoảng 197 tỉ đồng, chủ yếu là do trích lập dự phòng. Còn hai công ty chứng khoán nói trên thì trước đó cơ quan công an đã lập hồ sơ khởi tố về những sai phạm tại đây.

Ông cũng cho rằng, khi công tác tại PVFI, ông và công ty làm tất cả mọi thứ, đến năm 2012 số lỗ đã ít đi rất nhiều, còn khoảng 70 tỉ đồng. "Như vậy làm giảm lỗ chứ không phải là tăng thêm lỗ. Và khi tôi đi thì gần như PVFI không còn các khoản nợ xấu nữa, thanh toán toàn bộ công nợ tồn tại", ông Hải nói.

Trước đó, tại văn bản của Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) cho biết, dưới sự “chèo lái” của ông Vũ Quang Hải, năm 2011 đã lỗ 155 tỉ đồng, năm 2012 lỗ 67 tỉ đồng, qua 2 năm PVFI lỗ trên 220 tỷ đồng trong khi vốn điều lệ là 300 tỉ đồng.

Ông Hải cũng cho biết, sau khi rời PVFI, ông chuyển về Trung tâm hỗ trợ xuất khẩu (Cục Xúc tiến thương mại thuộc Bộ Công thương) từ tháng 5/2013 theo đề nghị ở đây. Khi chuyển về Trung tâm hỗ trợ xuất khẩu, ông có chức vụ là phó giám đốc trung tâm kiêm nhiệm thêm kiểm soát viên tài chính ở Tổng công ty Thuốc lá VN. Theo quy định của Bộ Công thương ở thời điểm đó thì được hưởng chế độ vụ phó.

Về thông tin "bố bổ nhiệm con làm lãnh đạo" tức là Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng lúc còn tại vị đã bổ nhiệm ông Hải làm lãnh đạo tại Tổng Công ty Bia rượu, nước giải khát Sài Gòn (Sabeco), ông Hải khẳng định là bổ nhiệm đúng quy trình và không có chuyện bố bổ nhiệm con.

Ông Hải cho biết, vào thời điểm đó, Chủ tịch HĐQT Sabeco lúc đó là anh Phan Đăng Tuất có làm văn bản gửi Bộ Công thương xin tăng cường cán bộ trẻ cho tổng công ty. "Anh Tuất đã có văn bản chỉ đích danh tên tôi, và không chỉ mình tôi mà lúc đó còn bổ nhiệm thêm hai phó tổng trẻ nữa. Thời điểm đó, Bộ Công Thương chấp thuận là giới thiệu tôi về Sabeco chứ không hề có quyết định bổ nhiệm tôi", ông Hải cho biết.

Ông Hải cũng cho rằng, ông chỉ được giới thiệu tham gia HĐQT vì Sabeco còn cổ đông bên ngoài là Heineken nên bộ không quyết được chuyện này. HĐQT họp và có xin ý kiến cổ đông đàng hoàng và sau đó bầu bổ nhiệm tại đại hội cổ đông bất thường. Rõ ràng là cổ đông Heineken đồng ý thì quy trình rất công bằng chứ không có gì khuất tất.

Ông cũng Hải cũng nói rằng, thông tin nói ông đại diện phần vốn nhà nước tại Sabeco là sai. "Ngay thời điểm tôi về và cả hiện nay, tôi không hề là người đại diện vốn nhà nước tại Sabeco", ông Hải nói.

Ngoài ra, ông Hải cũng cho rằng, ông chỉ là người làm thuê cho Sabeco, hoàn toàn rất đúng quy trình, chứ không phải bố bổ nhiệm con. Ông cũng tiết lộ, bố ông là ông Vũ Huy Hoàng lúc đó cũng không muốn ông về Sabeco vì xa nhà và “dư luận sẽ nói”.

Nhưng phạm luật?

Ngay sau khi ông Hải phát biểu trên báo giới, ông Nguyễn Hoàng Hải - Phó chủ tịch Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) đã trả lời Doanh Nghiệp Việt Nam xung quanh câu chuyện này, đồng thời chỉ ra rất nhiều mâu thuẫn trong những câu trả lời của ông Vũ Quang Hải.

Theo đó, việc ông Vũ Quang Hải cho rằng trước khi ông đến PVFI thì công ty này đã thua lỗ, thậm chí khi ông Vũ Quang Hải đến làm việc tại PVFI thì công ty này đã giảm lỗ và cứu doanh nghiệp này. Tuy nhiên, ông Nguyễn Hoàng Hải - Phó chủ tịch VAFI lại khẳng định không phải như vậy.

Ông Nguyễn Hoàng Hải cho biết, nguồn thông tin để đánh giá ông Vũ Quang Hải làm thua lỗ hơn 220 tỉ đồng tại PVFI là căn cứ vào báo cáo tóm tắt đăng trên trang web của PVFI.

Đại diện VAFI dẫn chứng, PVFI là công ty đại chúng phải tuân thủ chế độ công bố thông tin theo pháp luật về chứng khoán nhưng tư khi PVFI thành lập tới nay, thông tin về tình hình hoạt động, về tình hình tài chính là rất ít, đặc biệt là 4 năm gần đây PVFI vi phạm nghiêm trọng chế độ công bố thông tin theo pháp luật chứng khoán. Ông Vũ Quang Hải và các giám đốc, chủ tịch HĐQT của PVFI phải chịu xử phạt hành chính theo qui định pháp luật về công bố thông tin.

"Ông Vũ Quang Hải có nói rằng PVFI đã xảy ra lỗ lớn từ trước thời điểm ông về công tác tháng 1/2011, tức là tiến trình lỗ xảy ra từ các năm trước nhưng trên trang web của PVFI, phần giới thiệu lịch sử PVFI có diễn tả rằng PVFI đã kinh doanh có lãi khoảng 100 tỉ đồng trong 3 năm 2007, 2008, 2009 , vậy đâu là thông tin đúng, thông tin sai theo lời ông nói. Nếu ông nói đúng, sao không cho sửa chữa thông tin để tránh ngộ nhận cho người đầu tư. Những thông tin mà ông nói ra không có trên trang web và không có báo cáo kiểm chứng", đại diện VAFI nêu vấn đề.

"Ông Vũ Quang Hải về PVFI để cứu doanh nghiệp này, tuy nhiên sao không ở lâu cho PVFI thật sự khỏe mạnh rồi mới đi thì lý lịch về bản thân sẽ tốt lên không?", đại diện VAFI tiếp tục nêu vấn đề và khẳng định VAFI tiến hành thu thâp thông tin thận trọng được đăng tải trên trang web chính thức của PVFI và không hề có ý định vu cáo.

Ông Nguyễn Hoàng Hải cũng đánh giá rằng, giai đoạn ông Vũ Quang Hải ở Cục Xúc tiến thương mại chắc hẳn không phải đề gắn bó với nghề công chức nhà nước như lời ông nói với báo chí. "Ông Hải nói ông về Cục theo đề nghị của Cục XTTM nhưng chỉ hơn 1 năm ông lại chuồn đi vậy tình cảm đối với Cục XTTM ra sao, ông đã làm được gì cho Cục khi Cục mời ông về làm việc?", đại diện VAFI nêu vấn đề.

Đặc biệt, trong thời gian ở Trung tâm hỗ trợ xuất khẩu, ông Vũ Quang Hải lại được ưu ái nhận chức Kiểm soát viên tài chính ở Tổng Công ty thuốc lá VN - một Tổng công ty độc quyền kinh doanh thuốc lá với thu nhập rất cao, mà nhiều người ở Bộ Công thương được mơ ước.

Đại diện VAFI cũng chỉ ra nhiều điểm mâu thuẫn ở vấn đề này. Theo đó, ông Vũ Quang Hải nói về Cục XTTM không theo ngạch công chức nhà nước tức là ông không phải công chức nhà nước nhưng chỉ có công chức nhà nước mới được bổ nhiệm làm Kiểm soát viên và có mâu thuẫn không khi bố ông đang là người đại diện của Tổng Công ty thuốc lá VN?.

"Thông thường khi bổ nhiệm Kiểm soát viên tài chính ở Bộ cho các Tập đoàn nhà nước trực thuộc Bộ, họ thường chọn công chức đang làm việc tại các Vụ, Cục có chức năng quản lý nhà nước với Tập đoàn Tổng công ty nhà nước như Vụ Tài chính, Vụ Tổ chức cán bộ hay Vụ quản lý chuyên ngành, còn việc chọn ông Vũ Quang Hải từ Cục XTTM có vẻ như không đúng chức năng quản lý vì Cục XTTM đâu có chức năng quản lý vốn hay nhân sự cho Tổng công ty thuốc là VN? có lẽ việc bổ nhiệm này là không vì mục tiêu quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp?", đại diện VAFI nêu.

Theo đại diện VAFI, việc ông Vũ Quang Hải nói rằng mình không phải đại diện vốn nhà nước tại Sabeco mà chỉ là người đi làm thuê cho Sabeco, điều đó có nghĩa rằng ông Vũ Quang Hải đã chấm dứt hợp đồng lao động tại Cục XTTM và đến xin làm việc tại Sabeco. 

Nhưng trong Quyết định 1288/QĐ-BCT ngày 4/2/2015 do Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa ký thì lại thể hiện là 1 Quyết định điều động cán bộ công chức là ông VQH với hàm Phó Vụ trưởng, Bộ Công Thương đến nhận công tác tại Sabeco. "Trong quyết định này lại còn hàm chứa Nghị quyết số 20-NQ/BCSĐ ngày 19/11/2014 của Ban cán sự Đảng bộ công thương về phương án luân chuyển, điều động, đề bạt cán bộ lãnh đạo giữa các đơn vị thuộc Bộ Công Thương", đại diện VAFI tiết lộ.

Vị đại diện VAFI cũng cho biết, những văn bản trên thể hiện rằng ông Hải là cán bộ lãnh đạo Bộ Công Thương về Sabeco làm lãnh đạo nhưng ông Hải không đủ tiêu chuẩn làm đại diện vốn nhà nước. "Từ đó nói rằng việc ra đời các văn bản trên là không đúng Luật hiện hành", đại diện VAFI cho biết.

"Thành tích về Quản trị doanh nghiêp của ông Hải là gì? Chưa có gì cả thì không thể nói là ứng việc cho chức danh lãnh đạo tập đoàn Sabeco. Hàm chức danh Phó Vụ trưởng hay là Thứ trưởng… của 1 người không thể hiện là người đó có năng lực về quản trị doanh nghiệp cho nên Hải không xứng đáng làm thành viên HĐQT và PTGĐ của Sabeco", ông Nguyễn Hoàng Hải - Phó chủ tịch VAFI đánh giá.

Nên đọc