Cảnh báo mã độc tống tiền mới phát hiện trên MacOS

Mã độc này có khả năng chiếm quyền điều khiển máy tính nạn nhân, mã hóa toàn bộ tệp tin quan trọng và gửi đến một thông điệp tống tiền nếu muốn khôi phục dữ liệu.

Loại mã độc lan truyền phổ biến trên các torrent Internet tại Nga với tên gọi là OSX.ThiefQuest. (Ảnh: VSEC)

Để lừa người dùng tải về máy tính, tin tặc sẽ đóng gói mã độc OSX.ThiefQuest trong một phần mềm mạo danh tên là Little Snitch - có chức năng chính là theo dõi và quản lý các kết nối ra ngoài Internet, được sử dụng rộng rãi trên các thiết bị sử dụng MacOS. Sau khi lừa nạn nhân tải về máy và cài đặt phần mềm, mã độc này sẽ tạo trên hệ thống những tập tin như một bộ cài thông thường. Trình cài đặt này còn chứa một tập lệnh được thực thi sau khi quá trình cài đặt hoàn tất để đổi tên và xóa dấu vết.

Đặc biệt, khi quá trình lây nhiễm được kích hoạt bởi trình cài đặt, phần mềm độc hại bắt đầu tự phát tán một cách tự do xung quanh ổ cứng, máy tính của nạn nhân sẽ bị mã các hóa dữ liệu quan trọng trong 3 ngày sau đó.

Loại mã độc này còn cài đặt các file thực thi tại những vị trí dễ khiến người dùng vô tình kích hoạt như trong những tập tin khởi động của hệ thống hay các tác nhân trình nền (daemon plist files), nhằm tạo phương án dự phòng trong trường hợp chương trình tấn công đã kích hoạt trước đấy bị lỗi. Sau khi quá trình mã hóa hoàn tất, một tệp tin tống tiền được tạo ra để hướng dẫn người dùng cách chuộc lại những dữ liệu đã bị mã hóa trong máy.

Ngoài ra, Mã độc OSX.ThiefQuest đã được trang bị những kỹ thuật chống khả năng bị phân tích. Trong trường hợp người dùng sử dụng các trình phân tích mã độc hay trình gỡ lỗi cho máy tính, mã độc thường không hiển thị đầy đủ các khả năng của nó...

Mặc dù chưa có con số thống kê về ảnh hưởng với người dùng Việt Nam, tuy nhiên các chuyên gia vẫn khuyến nghị người dùng máy Mac trong nước cần cảnh giác trước nguy cơ bị tấn công bởi lợi mã độc tống tiền mới này.

Các chuyên gia bảo mật VSEC khuyến cáo, để tránh bị lây nhiễm virus từ những phần mềm tải về trên máy tính, người dùng cần xác định rõ nguồn gốc và chỉ tải về từ các trang uy tín, đọc kỹ quy định của các ứng dụng/phần mềm trước khi tải về; Định kỳ kiểm tra máy tính bằng các phần mềm quét virus để xử lý kịp thời với các sự cố.

Tổng giám đốc Công ty VSEC cho biết: “Trên thực tế, bộ cài đặt nguyên bản của Little Snitch được đóng gói một cách chuyên nghiệp và dễ nhận biết, với khả năng tùy chỉnh cài đặt và có mã kí của nhà phát hành. Còn bộ cài đặt có mã độc chỉ là gói cài đặt đơn giản, có biểu tượng chung của Apple. Nhưng người dùng khá chủ quan khi tải về và cài đặt các phần mềm dịch vụ về máy kể cả từ các nguồn không uy tín”.

Cũng theo khuyến nghị của các chuyên gia, với mỗi dữ liệu quan trọng, người dùng máy tính nên có ít nhất 2 bản sao lưu, trong đó có một bản luôn nằm trong một bộ nhớ ngoài, không được kết nối trực tiếp với máy tính. Trong trường hợp tệ nhất, người dùng chỉ cần xóa ổ cứng và khôi phục dữ liệu từ bản sao lưu. Ngoài ra, những bản sao lưu đó cũng bảo vệ người dùng trước những sự cố như lỗi ổ đĩa, trộm cắp, hư hỏng thiết bị...