Quy định xác thực thông tin người dùng cần có lộ trình phù hợp, nếu không sẽ gây khó khăn cho mạng xã hội trong nước

Việc quản lý mạng xã hội trong nước đang được lấy ý kiến rộng rãi của doanh nghiệp.

Bộ TT&TT đang trong quá trình lấy ý kiến vào dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 72/2013/NĐ-CP và Nghị định 27/2018/NĐ-CP (NĐ 72 và NĐ 27), mới đây Công ty cổ phần Line Việt Nam (đơn vị quản lý mạng xã hội Webtretho) đã gửi Bộ TT&TT đóng góp ý kiến vào xây dựng dự thảo sửa đổi hai Nghị định nói trên, đồng thời Line Việt Nam cũng nêu ra một số khó khăn trong quá trình cung cấp dịch vụ trên mạng xã hội.

Theo đó, về vấn đề xác thực thông tin người dùng , Line Việt Nam cho biết, theo quy định tại NĐ 72 và NĐ 27, mạng xã hội phải thực hiện đăng ký thông tin CMND/thẻ căn cước của người dùng. Về vấn đề này, Line Việt Nam đề xuất về hệ thống của cơ quan nhà nước: Cơ quan nhà nước cần đưa “Trang cơ sở dữ liệu công dân” vào hoạt động để việc định danh tài khoản (xác định danh tính thực bằng CMND) được thực hiện dễ dàng, nhanh chóng và chính xác. Lý do để đưa ra đề xuất này, Line Việt Nam cho biết, khi chưa có công cụ xác thực chính thức của nhà nước, việc xác định danh tính thực bằng CMND theo đề xuất của Bộ TT&TT sẽ không có nhiều ý nghĩa thực tiễn vì doanh nghiệp mạng xã hội không có công cụ và thẩm quyền xác thực được CMND mà người dùng cung cấp là thật hay giả.

Bên cạnh đó, Line Việt Nam cũng đề xuất việc yêu cầu doanh nghiệp cung cấp mạng xã hội xác minh danh tính thực là cần thiết, nhưng cần có lộ trình. Theo đó, cần có sự phối hợp với các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông di động. Hiện tại, các doanh nghiệp đã và đang tiến hành xác thực thông tin người dùng dựa vào số điện thoại. Số điện thoại của người dùng khi đăng ký SIM với các doanh nghiệp Telco thì đều được xác thực thông qua chứng minh nhân dân. Do đó, danh tính của người dùng xem như là đã được xác thực. Khi có vấn đề cần điều tra, thu nhập thông tin của người dùng mạng xã hội, cơ quan nhà nước chỉ cần yêu cầu doanh nghiệp mạng xã hội cung cấp số điện thoại của tài khoản người dùng và yêu cầu doanh nghiệp Telco cung cấp thông tin xác thực thuê bao di động.

Đối với doanh nghiệp mạng xã hội, việc xác thực thông tin cá nhân đối với người dùng cần được thực hiện theo lộ trình. Cụ thể, Line Việt Nam đề xuất, đối với mạng xã hội có số lượng người dùng dưới mức quy định trong 3 tháng liên tục hoặc 6 tháng cộng dồn trong một năm việc xác thực thông qua email và số điện thoại. Đối với mạng xã hội có số lượng người dùng từ mức quy định trở lên trong 3 tháng liên tục và 6 tháng cộng dồn trong một năm trở lên (khi đã có số lượng người dùng và thị phần ổn định) bắt buộc xác thực danh tính bằng CMND/hộ chiếu.

Bên cạnh đó Line Việt Nam cũng đề xuất, cần làm rõ định nghĩa người dùng làm định mức yêu cầu mạng xã hội xác định danh tính là người đăng ký tài khoản chính thức trên mạng xã hội, hay chỉ là những người truy cập vãng lai vào mạng xã hội mà không đăng ký tài khoản.

Line Việt Nam cho rằng, người dùng nên là những người có đăng ký tài khoản chính thức trên mạng xã hội (registered users) chứ không phải là những người chỉ truy cập vào mạng xã hội để đọc một vài nội dung mà không đăng ký. Lý do để đưa ra đề xuất này là vì một mạng xã hội có nhiều người đăng ký tài khoản chính thức để đăng tải, chia sẻ nội dung, bình luận…thì lượng tương tác thường xuyên mới có thể nhiều và ổn định. Hơn nữa, chỉ những người có đăng ký tài khoản chính thức trên mạng xã hội để đăng tải, chia sẻ nội dung, bình luận…thì mới cần phải xác định danh tính để có thể buộc họ chịu trách nhiệm cho nội dung đăng tải.

Line Việt Nam cũng đề xuất, Bộ TT&TT nên khảo sát số lượng người dùng của các mạng xã hội hiện nay tại Việt Nam để xác định số lượng người dùng làm định mức yêu cầu mạng xã hội thực hiện xác định danh tính. Bởi vì các mạng xã hội của công ty nói riêng và các mạng xã hội khác tại Việt Nam nhìn chung hiện đang rất mới, yếu và ít người dùng. Ngoài ra, nhu cầu tạo và duy trì tài khoản của thành viên là rất thấp và cơ sở hạ tầng, công nghệ để hỗ trợ cho việc xác định danh tại Việt Nam còn chưa đáp ứng. Do đó, người dùng Việt Nam sẽ sẵn sàng ưu tiên tham gia các mạng xã hội nước ngoài và không tham gia các mạng xã hội Việt Nam nếu phải đi qua nhiều nước bước xác thực, cung cấp thông tin cá nhân.

Như vậy, việc đưa ra yêu cầu xác thực thông tin cá nhân mà không có lộ trình phù hợp sẽ gây khó khăn cho sự phát triển của các mạng xã hội trong nước và không có ý nghĩa nhiều trong việc kiểm soát các mạng xã hội nước ngoài.