Nữ doanh nhân châu Á nổi danh trong giới đầu tư mạo hiểm tại Thung lũng Silicon

Thời điểm Koh Soo Boon bắt đầu sự nghiệp của mình vào năm 1988, Business Machines Corp. là tập đoàn thống trị trong lĩnh vực công nghệ. Và Apple Inc., không còn Steve Jobs, vật lộn để phát triển chiếc máy tính xách tay đầu tiên. Mark Zuckerberg lúc này mới chỉ là cậu bé chưa đi học mẫu giáo.

Koh được chính phủ Singapore chiêu mộ về để quản lý một công ty ở Thung lũng Silicon, doanh nghiệp cuối cùng trở thành Vertex Venture Holdings Ltd., hiện là một công ty toàn cầu quản lý hơn 3 tỷ USD.

Bà nhận được sự cố vấn từ các nhà đầu tư ban đầu khác như Paul Haung, đồng sáng lập Cadence Design Systems Inc. Bà dùng quan hệ và khả năng “lôi kéo” của mình để tìm và hỗ trợ các doanh nhân Trung Quốc hoạt động trong lĩnh vực công nghệ phát triển ở Mỹ.

Đến năm 1999, bà tự mình lập nên một trong những công ty đầu tư mạo hiểm hoạt động xuyên Thái Bình Dương đầu tiên. Theo Cambridge Associates, một trong những quỹ thuộc quản lý của công ty, iGlobe Platinum, đã tạo ra lợi nhuận 22,9% từ khi ra mắt năm 2010 tính đến ngày 30/6/2020. Mức lợi nhuận này thậm chí còn cao hơn mức trung bình 20,2% của các quỹ mạo hiểm của Mỹ ra mắt cùng năm. iGlobe cho biết, tính đến đầu tháng 12, lợi nhuận mà quỹ thu về đạt 43% do thị trường phục hồi và những thương vụ công nghệ “đặc biệt” thành công.

Bà Koh Soo Boon. Ảnh: Bloomberg

Bí quyết thành công

Cho đến nay, sau 21 năm khởi nghiệp, Koh đã xây dựng một công ty với đội ngũ cấp quản lý nữ đầy tham vọng. Họ đang gây dựng quỹ thứ tư, với mục tiêu 100 triệu USD để hỗ trợ khởi nghiệp cho các công ty hoạt động trong lĩnh vực sinh học tổng hợp, công nghệ tài chính và các công cụ hỗ trợ chuyển đổi kỹ thuật số cho các thành phố thông minh. Trong một cuộc phỏng vấn tại văn phòng Singapore, bà chia sẻ: “Đội ngũ nhân sự nữ của chúng tôi rất chuyên nghiệp”. Nói về bí quyết thành công trong các thương vụ đầu tư của mình, bà cho biết: “Chúng tôi nói ngôn ngữ của họ và hoàn thành công việc”.

Qua nhiều năm làm việc, Koh tuân thủ hai quy tắc: Bà chỉ ủng hộ các công ty khởi nghiệp tạo ra doanh thu và được dẫn dắt bởi những người sáng lập "có thể tiếp cận". Cùng với số tiền đầu tư nhận được từ Koh, những người sáng lập nhận được cả những phản hồi nhất quán của Koh ở mọi giai đoạn phát triển, thông qua các đợt chào bán công khai ban đầu và hơn thế nữa.

Phong cách làm việc thực tế của bà không dành cho tất cả mọi người và bà đã “chia tay” những người sáng lập mà bà thường mô tả là kiêu ngạo và thiếu ý thức chung.

Arthur Chua, người đồng sáng lập Swat Mobility Pte có trụ sở tại Singapore, không phải là một trong số họ. Ông cho biết, Koh thường gọi điện sau nửa đêm để trò chuyện về công việc kinh doanh. Ông nhớ lại, có một lần, bà gọi điện ngay trong ngày để hỏi tại sao ông không trả lời nội dung điều khoản mà bà đã gửi email trước đó. Chua xin lỗi và giải thích mình sắp kết hôn – và buổi lễ sắp bắt đầu. "Đồng ý. Hãy trả lời điều đầu tiên vào sáng mai”, bà nói.

Chua nói: “Qua nhiều năm, tôi đã thực sự hiểu tính cách của Soo Boon. Bà ấy nhận định mọi việc rất nhanh và chính xác bằng cách kết hợp sự nhạy cảm của bản thân, bản năng và tất cả những phức tạp về quan hệ con người trong môi trường kinh doanh”.

Từ Singapore đến Thung lũng Silicon

Cha của Koh luôn khuyên bà làm những gì khiến bà cảm thấy hạnh phúc. Mẹ của bà nhấn mạnh tầm quan trọng của việc độc lập tài chính đối với phụ nữ. Cả hai thông điệp ấy đều được bà tiếp nhận.

Koh lấy bằng toán học tại King's College ở London, sau đó quay trở lại Singapore để gia nhập DBS Group Holdings Ltd. Trong 12 năm, bà đảm nhiệm nhiều vai trò khác nhau, bao gồm trưởng bộ phận hợp vốn cho vay quốc tế và trưởng bộ phận tín dụng thương mại.

Năm 1986, bà rời DBS để theo chồng đến làm việc ở San Francisco. Sau đó, chính phủ Singapore đã liên hệ với bà do có người nào đó đã giới thiệu về bà. Và bà được mời giữ vai trò là người đại diện của công ty Singapore Technologies.

Năm 1987, bà gia nhập công ty và thành lập chi nhánh liên doanh của công ty một năm sau đó. Đối với Koh - một người tự cho mình là kỳ quặc và cho rằng thành công của mình là do sự tò mò và kiên trì – “Thung lũng Silicon là một sự thay đổi đáng được chào đón và đầu tư mạo hiểm trở thành niềm đam mê của bà”.

Những mối quan hệ công việc của bản thân cuối cùng đã đưa bà đến với Telenav Inc., một công ty khởi nghiệp về Hệ thống định vị toàn cầu có trụ sở tại Sunnyvale, California. Công ty được thành lập vào năm 1999 bởi hai kỹ sư người Mỹ gốc Á và kỹ sư trưởng bộ phận GPS của Không quân Mỹ.

Bà đã ra quyết định đầu tư vào năm 2000. Đây là một trong những khoản rót vốn đầu tiên của quỹ đầu tư do bà thành lập. Tuy nhiên, sau đó, ảnh hưởng của dotcom và vụ khủng bố 11/9 cùng nguồn tài chính cạn kiệt đã khiến Telenav gặp khó khăn. Các nhà đầu tư khác đã tháo chạy. Nhưng Koh thì không. Bà nhớ lại: “Tôi đã tự nghĩ rằng nếu Telenav phá sản tôi cũng phá sản theo. Khi bạn nhìn thấy lửa cháy, nếu bạn không chạy trốn khỏi nó thì có nghĩa bạn sẽ lao vào đám cháy để cứu hộ”.

Bà lên kế hoạch kinh doanh với những người đồng sáng lập. Bà thuyết phục một nhà đầu tư châu Á giàu có rót vốn và bản thân cũng rót thêm vốn, cứu công ty khỏi phá sản. Năm 2009, Telenav lên sàn với giá trị vốn hóa thị trường là 335 triệu USD. Cuối cùng, Koh kiếm được gấp hơn sáu lần số tiền đầu tư ban đầu của mình và 20 nhân viên trở thành triệu phú.

Bà cũng là một trong những nhà đầu tư ban đầu nắm giữ cổ phẩn của công ty phát triển phần mềm trò chơi điện tử Unity Software Inc., đồng dẫn đầu vòng Series B với mức định giá 147 triệu USD vào năm 2011. Vào tháng 9/2020, Unity phát hành ra công chúng với mức định giá khoảng 14 tỷ USD; cổ phiếu đã tăng gấp 3 kể từ đó.

Emily Leproust, đồng sáng lập và giám đốc điều hành của Twist Bioscience hoạt động trong lĩnh vực công nghệ sinh học DNA, một công ty được iGlobe hậu thuẫn, cho biết: “Soo Boon là người có năng lực sớm, tận dụng kinh nghiệm và cái nhìn sâu sắc của mình để phát triển và hành động dựa trên niềm tin về đội ngũ, công nghệ và thị trường”. Cổ phiếu của công ty đã tăng hơn 600% trong năm nay, đưa công ty lên mức định giá 7,1 tỷ USD. "Cô ấy chắc chắn là một nhà đầu tư tuyệt vời".

Và trở về quê hương

Năm 2009, Koh đưa iGlobe Partners trở lại Singapore để tập trung tốt hơn vào các khoản đầu tư xuyên biên giới giữa Mỹ và Đông Nam Á. Bà đã xây dựng công ty của mình cùng với Chong Yoke Sin, một đối tác quản lý đã giúp tích hợp và tự động hóa hệ thống chăm sóc sức khỏe cộng đồng của Singapore và đứng đầu Hiệp hội Máy tính Singapore. Đội ngũ của Koh còn có Joyce Ng, một đối tác gia nhập iGlobe vào năm 2006, giám sát các khoản đầu tư của công ty vào Unity và Matterport Inc., một máy ảnh 3D và nền tảng phần mềm tham quan ảo.

Trong thời kỳ đại dịch, một số khoản đầu tư của Koh được chứng minh là đã “nhìn ra từ trước”. Danh mục đầu tư của công ty cũng bao gồm ứng dụng di động mua ngay trả sau Hoolah Holdings Pte và Swat Mobility, một dịch vụ vận chuyển theo yêu cầu đã được mở rộng cho các nhân viên đưa đón bệnh nhân ở Manila. Bà hiếm khi trả lời phỏng vấn; cũng không quảng bá triển vọng đầu tư của mình hoặc tweet về tiền điện tử. “Tôi chỉ đơn giản là yêu thích công việc kinh doanh này", bà nói.

Mặc dù vậy, Koh thường xuyên là người phụ nữ duy nhất trong phòng và phải đối mặt với sự phân biệt đối xử về giới tính và dân tộc và gần đây, thậm chí còn bao gồm cả về tuổi. Nhưng bà không có kế hoạch nghỉ hưu. Koh từ chối tiết lộ tuổi của mình và nói: "Có ai thắc mắc về tuổi của Warren Buffett không?"