(DNVN) - Bạn đang nghĩ đến việc giảm cân bằng chế độ ăn kiêng Keto? Vậy thì bạn hãy quên bánh mì, đậu, chuối và gần như mọi món ngọt khác.
Chế độ ăn Keto hay Ketogenic tuy hiệu quả nhưng không phải ai cũng đủ kiên nhẫn để thực hiện chúng. Phác đồ cơ bản của phương pháp này là đánh lừa cơ thể bạn rằng bạn đang đói bằng cách cắt giảm gần như tất cả nguồn carbohydrate. Mục đích của việc này là kích hoạt trạng thái trao đổi chất gọi là Ketosis, trong đó cơ thể sẽ đốt cháy chất béo thay vì dự trữ chúng.
Thông thường, những người có chế độ ăn Keto dựa vào chất béo để cung cấp 70 đến 80% nhu cầu calo cho cơ thể. Họ tiêu thụ không quá 20 đến 50 gam carbohydrate mỗi ngày, có nghĩa là lượng đường hoặc tinh bột mà họ ăn trong 1 ngày chỉ tương đương với 1 trái táo.
Tránh carbs là điều cần thiết để duy trì Ketosis. Nếu bạn không nghiêm ngặt tuân theo tỷ lệ của Keto, bạn sẽ nhanh chóng “đá” mình ra khỏi trạng thái đốt cháy chất béo và cơ thể bạn sẽ bắt đầu đốt cháy carbohydrate và lưu trữ lượng chất béo mà bạn ăn vào một lần nữa.
Chế độ ăn uống này đã trở nên phổ biến từ Hollywood đến thung lũng Silicon. Với những người nổi tiếng và các nhà tư bản mạo hiểm, họ ngạc nhiên về cách thức Keto kiểm soát sự thèm ăn của họ, giúp họ duy trì thể hình và làm thon gọn vòng eo.
Nhưng Keto cũng có nhiều lời chỉ trích. Một số bác sĩ nói rằng họ đang thấy nhiều bệnh nhân phải đối phó với việc bị sỏi thận hơn. Họ lo lắng rằng một số người ăn kiêng có thể không uống đủ nước hoặc tiêu thụ quá nhiều chất đạm, làm tăng tính axit trong nước tiểu.
Tuy nhiên, ngay cả các nhà dinh dưỡng thận trọng về chế độ ăn kiêng low-carb cũng đang bắt đầu đồng ý rằng chế độ ăn kiêng Keto có thể là một phần của việc quản lý bệnh tiểu đường loại 2 và kiểm soát cơn động kinh.
Bằng chứng mới cũng cho thấy rằng kế hoạch ăn nhiều chất béo và ít tinh bột có thể hỗ trợ một số phương pháp điều trị ung thư và có thể giúp giữ cho bộ não của chúng ta khỏe mạnh. Mặc dù điều này vẫn cần nghiên cứu thêm.
Dưới đây là một số lời khuyên rõ ràng nhất về Keto từ một bác sĩ tim mạch ở Harvard, một người đã ăn kiêng theo phương pháp Keto trong sáu năm và một bác sĩ từ Bệnh viện Cleveland. Đây là những điều cần biết nếu bạn đang cân nhắc chế độ ăn kiêng này.
Chế độ ăn Keto không dành cho mọi người
Nhiều người không nên xem xét việc theo đuổi chế độ ăn Ketogenic.
David Harper, một nhà nghiên cứu về ung thư và sinh lý học đã ăn kiêng theo chế độ Keto trong sáu năm. Ông khuyên bất cứ ai muốn thử chế độ này hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước. Harper nói: "Chúng ta có nên đưa mọi người vào chế độ ăn Ketogenic không? Tôi không nghĩ thế. Bởi vì khoảng một phần tư số người muốn theo đuổi chế độ Keto có lẽ không cần đến nó".
Những người nên đặc biệt thận trọng về Keto bao gồm những người có tiền sử về các bệnh liên quan đến thận hoặc gan cũng như phụ nữ mang thai. Những người có những rối loạn hiếm gặp gây khó khăn cho việc chuyển hóa xeton (những chất mà gan của bạn tạo ra khi nó đốt cháy chất béo) cũng không nên theo đuổi chế độ ăn này.
Nếu bạn ăn kiêng không cẩn thận, nồng độ magiê trong cơ thể bạn sẽ bị giảm mạnh và hệ vi sinh đường ruột giúp bạn tiêu hóa cũng có thể bị ảnh hưởng theo. Vì vậy, nếu bạn thực hiện Keto, hãy chắc chắn rằng cơ thể có đủ chất xơ từ rau lá xanh để giữ cho mọi thứ làm việc trơn tru và đừng quên uống nhiều nước.
Harper nhắc nhở: "Bạn không thể làm điều này nửa chừng". Điều này có nghĩa là bạn phải gắn bó với một số lượng thịt nhất định, nấu hầu hết các bữa ăn của ở nhà và thưởng thức nhiều bơ và phô mai.
Ngay cả với những bác sĩ có thể xây dựng chế độ ăn uống riêng cho bệnh nhân của họ cũng thừa nhận rằng Keto không phải là kế hoạch phù hợp cho tất cả mọi người. Bác sĩ Mark Hyman đến từ Bệnh viện Cleveland trả lời trong một phiên giải đáp thắc mắc: "Nếu tôi không ăn carbs, tôi sẽ giảm cân quá nhiều và nó sẽ không tốt cho tôi. Tôi vẫn cần một chút tinh bột và đường. Đó là sự trao đổi chất của tôi". Nhưng Hyman cho biết nhiều bệnh nhân của ông có tiến triển khi thực hiện chế độ ăn Keto.
Ketosis có thể hoạt động như một loại thuốc kỳ diệu trong những điều kiện nhất định
Những lợi ích chắc chắn nhất của chế độ ăn Keto phải kể đến là việc giảm cơn co giật động kinh, viêm và "siêu kích thích" của các tế bào thần kinh.
Có thể thấy những cải thiện lớn ở trẻ em bị co giật khó kiểm soát khi tiến hành ăn kiêng Keto trong vài tháng đến hai hoặc ba năm. Sau đó, bệnh nhân có thể quay trở lại một chế độ ăn uống truyền thống hơn và vẫn có ít co giật hơn nhờ vào thời gian ăn kiêng của họ. Harper bật mí: "Chế độ ăn này đang thay đổi một cái gì đó ở cấp độ tế bào. Đó là điều khá mới mẻ".
Chế độ ăn uống này cũng có thể giúp những người béo phì theo cách tương tự, trở thành một nút “reset” cho những người bị thừa cân. Hyman cho rằng: "Nếu bạn nặng hơn 136kg hoặc nếu bạn bị tiểu đường, nó có thể rất hiệu quả để làm cho cơ thể của bạn không bị mắc kẹt giữa những cuộc khủng hoảng về trao đổi chất và đặt bạn ở một trạng thái khỏe mạnh hơn". Ông nói thêm rằng: "Có những bằng chứng tuyệt vời rằng bạn có thể đảo ngược tới 60% tình trạng bệnh tiểu đường típ 2 trong một năm nhờ chế độ ăn này".
Bạn không cần phải ăn kiêng Keto cả đời nhưng việc dừng ăn kiêng không tốt cho sức khỏe của bạn
Các bác sĩ khác thận trọng với một chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt như Keto, bởi phần lớn là do nó rất khó để duy trì.
Một nghiên cứu năm 2017 được công bố trên Tạp chí Y học New England cho thấy hiệu ứng Yo-yo do ăn kiêng có thể gây hậu quả chết người. Nó có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm nhiều ca tử vong, đau tim và đột quỵ.
Sara Seidelmann, một chuyên gia tim mạch và nghiên cứu dinh dưỡng tại Trường Y Harvard, gần đây đã tham gia một loạt các nghiên cứu về các chế độ ăn uống và tỷ lệ tử vong trên toàn thế giới. Bà thấy rằng những người ăn một lượng vừa phải carbohydrates, đặc biệt là những người tiêu thụ nhiều ngũ cốc và rau quả, có khuynh hướng sống thọ nhất. Những người theo chế độ ăn kiêng low-carb (thường ăn nhiều thịt) hoặc các chế độ ăn kiêng nhiều carb (tiêu thụ nhiều tinh bột và đường) có tuổi thọ trung bình ngắn hơn.
Kết quả cuối cùng của nghiên cứu là chất lượng của một chế độ ăn uống quan trọng hơn nhiều so với số lượng carbs mà người ta ăn vào. Bà khuyên: "Hãy thử chọn các sản phẩm từ thực vật để cung cấp năng lượng cho cơ thể bạn. Điều đó bao gồm toàn bộ thực phẩm và các loại ngũ cốc nguyên hạt, những thứ mà bạn có thể nhận ra". Nhưng Seidelmann cũng nhận ra rằng một quãng thời gian ăn theo chế độ Keto có thể là một chiến lược giảm cân thành công. Miễn là mọi người không ăn quá nhiều thực phẩm chế biến có chất lượng thấp hoặc thịt đỏ.
Tuy nhiên, khi bạn đã đạt được mục tiêu mong muốn thì các loại carbohydrate có nguồn gốc thực vật, như ngũ cốc nguyên hạt và đậu nên được đưa vào bữa ăn một lần nữa. Bà chia sẻ: "Một khi giai đoạn ăn kiêng đã kết thúc, chúng ta có thể tạm dừng và suy nghĩ về những lựa chọn lành mạnh mà bạn có thể làm cho toàn bộ cuộc sống của mình".
Cả ba chuyên gia đều đồng ý rằng điều quan trọng là phải tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, thay vì chế độ ăn uống có thể gây ra những tai nạn về năng lượng. Harper nói: "Điều đầu tiên bạn muốn làm, và tôi nghĩ tất cả chúng ta đều đồng ý, là lấy đường ra khỏi chế độ ăn uống của bạn". Ông không xác nhận sự chuyển đổi qua lại giữa các chế độ ăn nhiều và ít carb. Thực tế, ông nghĩ nó nguy hiểm và gây căng thẳng không cần thiết đối với cơ thể. "Có một chuyển đổi trao đổi chất xảy ra mỗi khi bạn bắt đầu bổ sung nhiều carb vào chế độ ăn một lần nữa. Nó thiên vị để cơ thể của bạn dự trữ chất béo, bởi vì nó nghĩ rằng bạn đang ở trong trạng thái nhịn ăn".
Cho dù bạn quyết định Keto là một kế hoạch tốt cho bạn, các chuyên gia khuyên rằng duy trì bất kỳ kế hoạch lành mạnh nào cũng nên bao gồm nhiều sản phẩm tươi, số lượng thịt nhất định và bất kỳ tỷ lệ béo và carb nào cũng có thể giúp bạn duy trì sức khỏe tốt.
Ngọc Bích (Theo Business Insider)