4 quy tắc vàng giúp quản lý tài chính gia đình hiệu quả, giúp ‘tiền đẻ ra tiền’

1. Quy tắc tiết kiệm - chi tiêu ít hơn thu nhập

Nguyên tắc cốt lõi để xây dựng nền tảng tài chính vững vàng là “chi ít hơn thu”.

Mỗi tháng, bạn nên trích một phần thu nhập để tiết kiệm trước khi chi tiêu, thay vì chờ đến cuối tháng mới dành phần còn lại.

Các chuyên gia tài chính khuyến nghị, nên dành khoảng 20% thu nhập để gửi tiết kiệm hoặc đầu tư dài hạn. Việc chủ động tích lũy ngay khi nhận lương không chỉ giúp bạn hình thành thói quen quản lý chi tiêu hiệu quả mà còn tạo “quỹ dự phòng” cho những tình huống khẩn cấp.

Ảnh minh họa.

2. Quy tắc đầu tư - không bỏ tất cả trứng vào cùng một rổ

Sau khi có nền tảng tiết kiệm, bước tiếp theo là đầu tư sinh lời. Tuy nhiên, cần lưu ý đa dạng hóa danh mục đầu tư để giảm thiểu rủi ro.

Mỗi gia đình nên có ít nhất 2 hướng đầu tư khác nhau, như chứng khoán, bất động sản, vàng hoặc quỹ bảo hiểm.

Đặc biệt, có hai khoản đầu tư không bao giờ “thua lỗ” - đó là đầu tư cho sức khỏe và giáo dục.

Những khoản chi này tuy không mang lại lợi nhuận tức thời, nhưng sau 10 - 20 năm, “lợi nhuận” mà chúng đem lại - từ sức khỏe ổn định đến cơ hội phát triển của con cái - đều vô giá.

3. Quy tắc 50-20-30 - cân đối chi tiêu thông minh

Đây là mô hình quản lý tài chính cá nhân được áp dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia phát triển.

Theo quy tắc này:

50% thu nhập dành cho chi phí cố định như nhà ở, điện nước, thực phẩm, học phí,…

20% thu nhập dành cho mục tiêu tương lai như tiết kiệm, quỹ khẩn cấp hoặc bảo hiểm.

30% còn lại dành cho chi tiêu linh hoạt, gồm mua sắm, du lịch, giải trí, quà biếu,…

Tại Việt Nam, nhiều sản phẩm bảo hiểm được thiết kế để hỗ trợ tài chính dài hạn cho con trẻ - bắt đầu từ khi bé 18 tuần tuổi đến năm 18 tuổi. Điều này giúp cha mẹ chuẩn bị sẵn nền tảng tài chính cho con học tập, dù trong bất kỳ biến cố nào.

Nhiều bậc phụ huynh đánh giá đây là một dạng “đầu tư” bền vững, vừa bảo vệ tương lai của con, vừa giảm áp lực tài chính về sau.

Nếu thấy 30% chi tiêu linh hoạt là dư dả, bạn có thể tiết kiệm thêm từ khoản này để phục vụ các mục tiêu lớn hơn - như du lịch nước ngoài, mua sắm tài sản hoặc đầu tư học tập cho con.

4. Quy tắc thảo luận với gia đình - cùng nhau xây kế hoạch chi tiêu

Tài chính gia đình không chỉ là trách nhiệm của một người. Việc thảo luận thường xuyên với các thành viên giúp mọi người hiểu rõ những khoản chi cần thiết, những dự định cần ưu tiên như học thêm, mua xe hay nâng cấp thiết bị.

Bạn cũng có thể phân chia trách nhiệm tài chính rõ ràng: một người phụ trách chi phí cố định (ăn uống, điện nước, Internet…), người còn lại phụ trách chi tiêu khác.

Cuối tháng, hai vợ chồng nên tổng kết thu chi để đánh giá hiệu quả quản lý và điều chỉnh kế hoạch cho tháng sau.

Nắm vững 4 quy tắc tiết kiệm - đầu tư - chi tiêu - thảo luận, mỗi gia đình sẽ dễ dàng kiểm soát tài chính, tạo nền tảng vững chắc cho tương lai. Bắt đầu càng sớm, bạn càng sớm tận hưởng sự an tâm khi “tiền luôn làm việc cho mình”, thay vì ngược lại.