Cảnh báo khẩn: Hóa chất trong loại thịt được nhiều người mê mẩn là ‘thủ phạm’ của hơn 50.000 ca ung thư

Các nhà khoa học hàng đầu tại Vương quốc Anh vừa phát đi cảnh báo khẩn cấp, cho rằng nitrit - một chất bảo quản phổ biến trong các loại thịt chế biến - có thể gây ra hàng chục nghìn ca ung thư mỗi năm. Nhóm chuyên gia đang kêu gọi chính phủ cấm bán thịt xông khói và giăm bông có chứa nitrit trong siêu thị.

Theo ước tính, nitrit gây ra khoảng 5.400 ca ung thư đại trực tràng mỗi năm, với chi phí điều trị trung bình 59.000 bảng Anh mỗi bệnh nhân, khiến Dịch vụ Y tế quốc gia Anh (NHS) tiêu tốn tới 3 tỷ bảng Anh trong thập kỷ qua.

Hóa chất bị xếp vào nhóm gây ung thư nguy hiểm nhất

Cảnh báo này được đưa ra sau khi Cơ quan Nghiên cứu Ung thư quốc tế (IARC) thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã xếp thịt chế biến vào nhóm “tác nhân gây ung thư nhóm 1” - cùng mức nguy hiểm với thuốc lá và amiăng.

Giáo sư Chris Elliot OBE, người sáng lập Viện An ninh Thực phẩm toàn cầu và từng là cố vấn của Chính phủ Anh, cho biết nitrit được dùng để giữ màu hồng cho thịt và kéo dài thời hạn sử dụng. Tuy nhiên, khi phản ứng trong quá trình chế biến, chất này tạo ra nitrosamine - hợp chất đã được chứng minh có khả năng gây ung thư.

Ảnh minh họa.

Kêu gọi hành động khẩn cấp

Các chuyên gia cho rằng việc sử dụng nitrit kéo dài đã gây ra những tổn thất nghiêm trọng về sức khỏe và tài chính, đồng thời kêu gọi Bộ trưởng Y tế Anh Wes Streeting cùng Ủy viên Y tế và An toàn Thực phẩm Liên minh châu Âu cấm hoàn toàn việc sử dụng nitrit trong thịt chế biến.

Một nghiên cứu công bố năm 2015, dựa trên dữ liệu của hơn 800 công trình khoa học, cho thấy cứ mỗi 50g thịt chế biến tiêu thụ mỗi ngày, nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng tăng 18%. Hiện có tới 90% thịt xông khói bán tại Anh chứa nitrit, không chỉ làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng mà còn liên quan tới ung thư tuyến tiền liệt và ung thư vú.

Giáo sư Robert Turesky thuộc Đại học Minnesota (Mỹ) - người từng tham gia nghiên cứu trên - nhấn mạnh: “Mười năm sau, bằng chứng còn thuyết phục hơn, và có khả năng nhiều ca ung thư có thể phòng ngừa đã xảy ra. Bằng chứng hiện nay đòi hỏi hành động về y tế công cộng.”

Đề xuất dán cảnh báo trên bao bì và loại bỏ dần nitrit

Các nhà khoa học đề nghị chính phủ hiển thị cảnh báo rõ ràng trên bao bì các sản phẩm có tẩm ướp nitrit để người tiêu dùng nhận biết rủi ro. Về lâu dài, họ đề xuất loại bỏ dần nitrit, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển sang các phương pháp bảo quản an toàn hơn.

Hiện nay, các loại thịt không chứa nitrit - thường được bán dưới tên “thịt xông khói tự nhiên” - chỉ chiếm khoảng 5 - 10% thị trường.

Tại Anh, ung thư đại trực tràng là loại ung thư phổ biến thứ tư, với khoảng 44.000 ca mới mỗi năm, trong khi tại Mỹ, con số này lên tới 142.000 ca/năm. Các triệu chứng cảnh báo gồm thay đổi thói quen đại tiện, máu trong phân, đau bụng, sụt cân và mệt mỏi bất thường.

Các chuyên gia khuyến cáo người tiêu dùng nên giảm tối đa lượng thịt chế biến trong khẩu phần ăn hằng ngày và ưu tiên sử dụng thực phẩm tươi sống, ít chất bảo quản để bảo vệ sức khỏe lâu dài.