Lợi ích của nước nhân trần và những điều cần lưu ý khi uống

Tác dụng của nhân trần

Nhân trần vị hơi đắng, tính hơi hàn, có công dụng thanh nhiệt, lợi thấp, lợi mật, được dùng để chữa các chứng hoàng đản, tiểu tiện bất lợi, viêm loét da do phong thấp….

Để trị hoàng đản, dân gian dùng nhân trần 15 g sắc uống. Để chữa viêm da lở loét, dùng nhân trần sắc đặc, lấy nước ngâm rửa chỗ tổn thương. Nếu mắc chứng da viêm nề và ngứa nhiều, dùng nhân trần 30 g, lá sen 15 g sấy khô, tán bột, mỗi ngày uống 3 g với nước lọc có pha chút mật ong.

Ảnh minh họa

Nhân trần giúp cải thiện công năng miễn dịch và ức chế sự tăng sinh của tế bào ung thư.

Trên lâm sàng, nhân trần đã được sử dụng để điều trị các bệnh: viêm gan truyền nhiễm cấp tính thể vàng da, vàng da tán huyết do thương hàn ở trẻ sơ sinh, giun chui ống mật, rối loạn lipid máu, thiểu năng mạch vành, eczema dai dẳng ở trẻ em, viêm loét miệng, nấm da...

Những người nào không nên uống?

Để tăng thêm hương vị đậm đà của nước nhân trần, nhiều người thường hay sử dụng thêm cam thảo. Tuy nhiên, theo BS Nguyễn Xuân Hướng, đây là thói quen sai lầm cần loại bỏ. Cam thảo có tính chất giữ nước, trong khi nhân trần lại giúp đào thải là hai vị thuốc trái ngược nhau được sử dụng chung sẽ không có lợi cho cơ thể bởi tương tác thuốc, nhất là tăng huyết áp.

Để đảm bảo an toàn, không nên dùng thường xuyên hàng ngày. Nếu dùng cũng không quá 1 lít/ngày. Khi mua nhân trần, cam thảo khô nên mua ở những cơ sở có uy tín, có nguồn gốc rõ ràng để đảm bảo chất lượng của sản phẩm. Cần kiểm tra xem nhân trần phơi khô có bị ẩm mốc hay không.

Các chuyên gia Đông y cũng khuyến cáo, người già và trẻ nhỏ dưới 1 tuổi cũng cần thận trọng với đồ uống mát, có tính giải nhiệt cao vì chức năng tiêu hóa của người già và trẻ nhỏ không ổn định, khả năng hấp thụ kém hơn nên uống nhiều nước mát không tốt. Nhẹ có thể dẫn tới tình trạng rối loạn tiêu hóa gây chướng bụng, tiêu chảy, chán ăn, nặng hơn thì có thể gây ra một số bệnh về đường ruột, mất nước, hôn mê.

Phụ nữ mang thai nếu không có bệnh lý về gan, không được bác sĩ chỉ định thì cũng cần thận trọng khi dùng nhân trần vì uống nhiều có thể làm thai suy dinh dưỡng, chết lưu. Phụ nữ sau sinh uống nhân trần nhiều có thể bị mất sữa hoặc có ít sữa.

Trong y học hiện đại, nhân trần đã được Bộ môn Truyền nhiễm Trường đại học Y khoa Hà Nội dùng điều trị thực nghiệm bệnh viêm gan do virus. Kết quả cho thấy, men gan của các bệnh nhân đều trở về mức bình thường, bệnh nhân hết mệt mỏi, hết đau vùng gan, ăn ngon. Cách sử dụng dùng nhân trần đơn thuần hoặc phối hợp với một số vị thuốc khác hãm trong nước sôi theo kiểu pha trà để uống nhằm mục đích phòng và chữa bệnh. Nhân trần có thể kết hợp với một số thảo dược bổ gan khác để tăng tác dụng như diệp hạ châu, cúc hoa.