Những món đặc sản không thể không nếm khi tới Hà Giang

Tháng 9, 10 và 11 được coi là tháng du lịch của Hà Giang. Ngoài Cao nguyên đá, Cột cờ Lũng Cú, Phố cổ Đồng Văn hay những cánh đồng hoa tam giác mạch, Hà Giang còn khiến dân phượt mê đắm bởi những món đặc sản khó quên.

Thắng cố

Thắng cốlà món ăn truyền thống của đồng bào dân tộc ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Hà Giang, Lào Cai, Yên Bái... Món thắng cố ngày nay chỉ còn chủ yếu ở chợ phiên Đồng Văn và chợ phiên Mèo Vạc.

Thắng cố là món ăn truyền thống của đồng bào dân tộc ở các tỉnh miền núi phía Bắc

Thắng cố làm từ thịt và nội tạng ngựa hoặc bò được xào lăn rồi châm nước,ninh sôi liên tục nhiều tiếng. Ngoài ra, món ăn còn được sử dụng nhiều loại gia vị như thảo quả, hạt dổi và củ sả. Vị béo ngậycủa thịt hòa quyện với mùi thơm của sả, thảo quả sẽ khiến bạn thấy rất ấm bụng giữa tiết trời se lạnh.

Cháo ấu tẩu

Cháo ấu tẩu được làm từ nguyên liệu là củ ấu tẩu (còn có tên gọi ô đầu, phụ tử), một loại củ có chất độc thường mọc trên đá vùng đồi núi phía bắc. Vốn dĩ, củ ấu tẩu có chất độc có thể gây tử vong, song lại là một vị thuốc quý có tác dụng chữa bệnh. Với cách chế biến tài tình của đồng bào dân tộc, củ ấu tẩu trở thành một món ăn rất tốt cho sức khỏe.

Bản chất ấu tẩu rất độc, muốn khử hết chất độc và chế biến thành món ăn ngon phải có bí quyết riêng. Củ ấu được ngâm kỹ trong nước vo gạo đặc một đêm rồi đem hầm ít nhất trong vòng 4 tiếng cho tới khi mềm, bở tơi thành thứ bột đặc sền sệt.

Gạo nếptrộn với gạo tẻ thơm, nấu nhuyễn trong nước hầm xương chân giò và bột củ ấu, thêm chút thịt nạc băm nhỏ, chút gia vị vừa đủ. Khi bắc ra đập trứng gà, cho thêm ớt, tiêu, hành, rau mùi, tía tô mới thành một bát cháo hoàn hảo.

Mèn mén

Mèn mén là món ăn được làm từ ngô tẻ qua nhiều công đoạn để có được thứ bột ngô rồi đem hấp chín. Mèn mén được thưởng thức khi nóng, nhai kỹ thấy một vị ngọt bùi ở đầu lưỡi.

Mènmén là cách gọi theo tiếng quan hỏa (Trung Quốc) cố nghĩa là bột ngô hấp. Theo kinh nghiệm của người dân địa phương, mèn mén làm từ giống ngô tẻ địa phương là ngon nhất. Các loại ngô lai, ngô hàng hóa không thể làm được món này.

Mèn mén khi ăn sẽ được dùng môi gỗ đánh lên rồi xúc ra bát. Và ở mỗi tỉnh vùng cao lại có cách thưởng thức mèn mén khác nhau. Ở Hà Giang có thể thưởng thức mèn mén với canh bí, canh rau cải nương, còn ở Lào Cai, mén mén ăn với óc đậu, rượu ngô Bắc Hà…

Xôi ngũ sắc

Xôi ngũ sắc có 5 màu nổi bật khác nhau:trắng, vàng, tím, đỏ, xanh, tượng trưng cho Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ, được hoà hợp lại tạo lên món ăn ngon mà bắt mắt, thường được người dân tộc làm vào các ngày lễ, tết.

Để tạo màu sắc độc đáo của xôi ngũ sắc, người dân đã dùng các thành phần nhuộm màu tự nhiên: màu đỏ là màu của gấc, lá cơm đỏ; màu xanh dùng lá gừng, lá cơm xôi xanh, hoặc vỏ bưởi, vỏ măng đắng, lá cây ba soi, cây thành ngạnh khô, đốt lấy tro ngâm với nước có pha chút vôi. Màu vàng dùng củ nghệ già giã lấy nước. Màu tím dùng lá cơm đen, hoặc lá cây sau sau.

Thịt trâu gác bếp

Thịt trâu gác bếp là món ăn đặc sản thường thấy trong bữa ăn của người Thái đen. Món thịt này thường được làm từ bắp của những chú trâu, bò nhà thả rông trên các vùng núi đồi Tây Bắc. Miếng thịt trâu to để thớ dài, tẩm gia vị ớt, gừng và mắc khén, xiên vào que to treo lên gác bếp.

Khói ám lâu ngày làm cho thịt trâu có mùi vị đặc biệt nhưng không khó chịu vì hôi khói. Các gia vị đặc biệt sau bao nhiêu ngày thậm chí còn thấy nguyên trên từng thanh thịt. Miếng thịt khô nhưng vẫn giữ nguyên mùi vị đặc trưng, nhất là độ ngọt của thớ thịt.

Khi ăn người ta xé nhỏ dọc theo thớ, có thể ăn ngay hoặc được coi là món nhậu chính uống cùng rượu ngô. Món này được chế biến hoàn toàn tự nhiên, không có chất bảo quản nhưng vẫn để dự trữ được khoảng 1 tháng.