Quả hồng châu độc như lá ngón: Cách nhận biết và phòng tránh

Bệnh viện Đa khoa huyện Đồng Văn (Hà Giang) mới đây đã tiếp nhận 11 trẻ bị ngộ độc nặng do ăn quả hồng châu. Tất cả trẻ đều có các triệu chứng như đau đầu, hoa mắt chóng mặt, đau bụng, buồn nôn.

Theo Sở Y tế Hà Giang, cây hồng châu có tên khoa học Capparis versicolor Griff, có nhiều tên gọi địa phương như cây rom, mề gà, khua mật, móc quạ...

Cây hồng Châu thuộc dạng cây dây leo, vỏ thân cây màu xanh nhạt, có gai nhọn, cứng, thường mọc ở khu vực núi đá. Lá cây to gần bằng 2 ngón tay người lớn, dài từ khoảng 11 - 12cm, màu của lá xanh đậm.

Quả hồng tròn to gần bằng quả trứng gà, vỏ nhẵn mượt không có lông, quả non vỏ màu xanh nhạt, khi quả chín vỏ có màu tím và hơi mềm. Trong quả quả có từ 4 - 6 hạt, các hạt có một lớp cùi màu trắng đục, nhiều nước và mềm bao bọc. Quả hồng trâu chín vào thời gian tháng 6, 7, 8 hằng năm.

Trong quả hồng châu, cụ thể là hạt của chúng có chứa một độc tố có tên là Alcaloid. Loại độc tố này không chỉ có ở quả hồng châu mà còn chứa trong nhiều loại thực vật khác, điển hình như lá ngón, cà độc dược,...

Độc tính Alcaloid tác động chủ yếu lên tế bào cơ tim và gây phù phổi cấp. Thử nghiệm trên động vật cho thấy liều tối thiểu gây chết qua đường tiêu hóa của hạt có cả cùi đối với thỏ là 18g/kg thể trọng, đối với chuột cống trắng là 72g/kg thể trọng (động vật chết do suy hô hấp và trụy tim mạch).

Người bị ngộ độc quả hồng châu thường có các biểu hiện như nôn, buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy. Nếu không được chữa trị kịp thời thì sẽ dẫn đến nguy hiểm đến tính mạng.

Cũng theo Sở Y tế Hà Giang, khi bị ngộ độc quả hồng châu, không có thuốc điều trị đặc hiệu mà chủ yếu điều trị căn nguyên và điều trị triệu chứng.

Khi phát hiện người bị ngộ độc, cần nhanh chóng xử trí bằng cách như gây nôn ngay lập tức, cho uống đủ nước (tốt nhất là dùng oresol) và bổ sung thêm than hoạt (liều 1gram/kg cân cặng người bệnh), sau đó nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất bằng phương tiện vận chuyển, tuyệt đối không để người bệnh đi bộ.

Nếu người bệnh hôn mê, co giật thì cho người bệnh nằm nghiêng.

Nếu người bệnh thở yếu, ngừng thở thì cần hà hơi thổi ngạt hoặc hô hấp nhân tạo bằng các phương tiện cấp cứu có tại chỗ.

Để tránh những vụ ngộ độc đáng tiếc xảy ra, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Hà Giang khuyến cáo người dân, học sinh tuyệt đối không ăn quả hồng châu cũng như các loại cây, củ, quả lạ mọc trong rừng, kể cả chỉ ăn thử một lần. Trường hợp phát hiện thì cần đưa người bệnh đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.