Rối loạn tâm lý sau sinh: nguyên nhân, triệu chứng và cách khắc phục

Ảnh minh họa.

Rối loạn tâm lý sau sinh là một căn bệnh về tinh thần hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, xuất hiện ở những tuần đầu sau sinh con. Theo ước tính, tỷ lệ thai phụ mắc căn bệnh này là 1 đến 2 ca trên 1000 ca sinh nở. Nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời, rối loạn tâm lý sau sinh không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến bản thân người mắc bệnh mà còn có thể gây nguy hiểm đến cả những người xung quanh.

Triệu chứng của rối loạn tâm lý sau sinh

Những dấu hiệu ban đầu của chứng rối loạn tâm lý sau sinh thường xuất hiện trong vòng 2 tuần sau khi sinh con. Đôi khi, nó cũng có thể xuất hiện muộn hơn mốc thời gian đó một chút. Cần lưu ý rằng rối loạn tâm lý sau sinh khác với trầm cảm sau sinh. Một số dấu hiệu nổi bật của rối loạn tâm lý sau sinh là:

- Gặp khó khăn với những công việc chăm sóc bản thân hàng ngày

- Thay đổi tâm trạng thường xuyên

- Gặp các vấn đề về giấc ngủ

- Thường xuyên bồn chồn, khó chịu

- Gặp ảo giác, có những niềm tin không phù hợp với thực tế

- Thường nói nhầm lẫn, không rõ ràng

- Có suy nghĩ về cái chết hoặc tự tử

- Có suy nghĩ làm tổn thương hoặc muốn giết hại em bé

- Nghe thấy những điều kỳ lạ, người khác không nghe thấy

- Nhìn thấy những điều kỳ lạ mà người khác không nhìn thấy

Nguyên nhân gây ra chứng rối loạn tâm lý sau sinh

Hiện tại, nguyên nhân chính xác nhất của chứng rối loạn sau sinh vẫn chưa được tìm ra nhưng một nghiên cứu từ năm 2021 đã chỉ được một số nguy cơ cơ bản bao gồm:

- Sự thay đổi hormone: sinh con gây ra sự sụt giảm lớn các hormone, bao gồm cả estrogen và progestrogen. Một số nhà nghiên cứu cho rằng những sự thay đổi nội tiết tố này có thể tác động đến các thụ thể dopamin và gây ra chứng rối loạn tâm lý sau sinh.

- Thiếu ngủ: tình trạng dễ gặp phải ở các bậc cha mẹ trong những ngày đầu có con này cũng có thể dẫn đến chứng rối loạn tâm lý sau sinh.

- Tiền sử về các bệnh tinh thần: theo nghiên cứu, khoảng 50% những người phát triển chứng rối loạn tâm thần sau sinh đã từng có tiền sử mắc các bệnh tinh thần từ trước đó.

- Các yếu tố khác: sự thay đổi ở hệ thống miễn dịch, thiếu sự hỗ trợ của gia đình, đời sống vợ chồng gặp trục trặc, bệnh về tuyến giáp…

Cách khắc phục

Để thoát khỏi chứng rối loạn sau sinh một cách an toàn nhất có thể, người bệnh cần có được sự hỗ trợ về y tế sớm. Nếu quen biết hoặc chính bản thân không may mắc phải căn bệnh này, bạn cần nắm rõ các đường dây hỗ trợ y tế cần thiết hoặc đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được trị liệu.

Một số loại thuốc và phương thức thường được sử dụng để điều trị chứng rối loạn sau sinh là thuốc chống loạn thần, liệu pháp nhận thức hành vi, huấn luyện tâm lý…