WHO cảnh báo các loại thực phẩm gây ung thư hàng đầu nên tránh

Ung thư là một căn bệnh đáng sợ của nhân loại trong thời hiện đại. Khối u ung thư phát triển làm tê liệt các cơ quan, di căn sang các cơ quan lân cận, khiến cơ thể suy kiệt, đau đớn, bất lực và cuối cùng gây tử vong rất nhanh.

Theo số liệu thống kê của Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế (IACR, thuộc WHO) vừa công bố về tình hình ung thư hiệu chỉnh theo độ tuổi của 185 quốc gia, vùng lãnh thổ năm 2020 thì so với năm 2018, thế giới ghi nhận thêm hơn 2 triệu ca mắc mới ung thư, lên gần 19,3 triệu ca và số ca tử vong tăng từ 9,6 triệu ca (2018) lên 9,96 triệu ca (2020).

Từ năm 2008, Hiệp hội Phòng chống Ung thư Quốc tế và Tổ chức Y tế Thế giới chọn ngày 4 tháng 2 hàng năm là ngày Ung thư Thế giới nhằm nâng cao ý thức của người dân toàn cầu về căn bệnh ung thư, cách phòng chống, phát hiện và điều trị bệnh.

Chủ đề của Ngày Ung thư Thế giới trong 3 năm liên tiếp từ 2019-2021 là: “I AM AND I WILL – Tôi đang và tôi sẽ hành động”, kêu gọi chính mỗi người trong chúng ta cam kết hành động nhằm giảm thiểu căn bệnh nguy hiểm này và những gánh nặng do ung thư gây ra cho bản thân người bệnh, người thân và xã hội.

Nhiều thực phẩm là 'thủ phạm' gây ung thư hàng đầu nên hạn chế ăn. Ảnh minh họa

Theo thống kê của GLOBOCAN năm 2020, tình hình mắc và tử vong do ung thư trên toàn thế giới đều có xu hướng tăng.Tại Việt Nam ước tính có:182.563 ca mắc mới;122.690 ca tử vong do ung thư trên tổng số 97,3 triệu dân; Cứ 100.000 người thì có 159 người chẩn đoán mắc mới ung thư và 106 người tử vong do ung thư; Cả nước đang còn 353.000 bệnh nhân sống chung với ung thư.

Bệnh ung thư không chỉ xuất phát từ yếu tố di truyền mà còn liên quan đến thói quen sinh hoạt, ăn uống, môi trường. Theo Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) - một bộ phận thuộc Tổ chức Y tế Thế giới WHO, xung quanh cuộc sống của chúng ta có rất nhiều tác nhân gây ung thư. Được chia thành các nhóm rất cụ thể:

Nhóm 1: Bao gồm chất (hoặc hỗn hợp) mà chắc chắn gây ung thư cho người. Khi bị phơi nhiễm thì chắc chắn sẽ gây ung thư cho người.

Nhóm 2A: Những chất (hoặc hỗn hợp) hầu như chắc chắn gây ung thư cho người. Khi bị phơi nhiễm hầu như chắc chắn sẽ gây ung thư cho người.

Nhóm 2B: Những chất (hoặc hỗn hợp) có thể gây ung thư cho người. Khi bị phơi nhiễm có thể sẽ gây ung thư cho người.

Nhóm 3: Những chất (hoặc hỗn hợp hoặc tình huống phơi nhiễm) không thể xếp loại vào tác nhân có thể gây ung thư cho người.

Theo đó, có những loại thực phẩm hàng đầu gây ung thư vẫn được nhiều người sử dụng hàng ngày. Vậy đó là những loại thực phẩm nào?

Cá muối Trung Quốc

Cá muối Trung Quốc được xếp vào loại chất gây ung thư cấp độ 1. Nguyên nhân chủ yếu là vì cá muối là sản phẩm nồng độ muối cao và giàu nitrite. Khi đi vào cơ thể, nitrite có thể phản ứng với protein amin tạo thành nitrosamine, có thể làm tăng nguy cơ hình thành các khối u ở hệ tiêu hóa.

Miếng trầu

WHO từng xếp trầu cau vào một trong 116 nguyên nhân được coi là làm tăng khả năng gây ra ung thư. Trong quả cau có chứa các thành phần chính như ancaloit và polyphenol. Nghiên cứu khoa học đã chứng minh alkaloid là chất độc gây đột biến gen, và liên quan chặt chẽ nhất đến sự xuất hiện của bệnh ung thư. Một nguyên nhân khác được cho là có thể khiến thói quen ăn trầu dẫn đến căn bệnh ung thư là khi nhai, miếng trầu cọ xát mạnh vào niêm mạc khoang miệng, gây tróc vảy ở lớp thượng bì hoặc tạo nên nhiều vết trầy xước.

Thịt nướng

IARC đã xếp Benzopyrene vào nhóm gây ung thư số 1 với những bằng chứng rõ ràng về tác hại đối với cơ thể. Benzopyrene có thể gọi tắt là BaP, nó là một hydrocarbon thơm đa vòng. Benzopyrene hình thành trong quá trình nướng chín thực phẩm. Các thực phẩm nướng như gà nướng, cá nướng, sườn nướng, bò nướng... bị cháy có nguy cơ cao chứa benzopyrene, chính vì vậy cách tốt nhất để ngăn ngừa chúng chính là thay đổi phương pháp nấu nướng, thay vì nướng bạn có thể chuyển sang hình thức hấp, luộc.

Thực phẩm bị mốc

Aflatoxin được xếp vào loại chất gây ung thư loại 1 ngay từ năm 1993. Chỉ cần tiêu thụ vào cơ thể 1mg qua đường ăn uống cũng đủ để gây ung thư. Một người có cân nặng 70kg sẽ chết nếu tiêu thụ 20 miligam aflatoxin. Đáng nói, phương pháp nấu và chế biến thông thường không thể phá hủy độc tính của chất độc này. Theo WHO, hầu hết con người tiếp xúc với aflatoxin qua các loại hạt, ngũ cốc... bị mốc. Vì thế, việc vứt bỏ các loại thực phẩm mốc để phòng ngừa ung thư là điều nên làm.

Đồ ăn nóng

Theo khuyến cáo của WHO, tiêu thụ đồ uống và thực phẩm nóng có thể làm tăng nguy cơ ung thư khoang miệng, hầu họng và thực quản. Để tránh làm tổn thương cơ thể và phòng ngừa ung thư thực quản thì trước khi ăn, chúng ta nên chờ thực phẩm nguội bớt trong khoảng 50-60 độ C.