5 năm kiện Bộ trưởng Bộ GD-ĐT đòi bằng tiến sĩ

Vụ việc bắt nguồn từ năm 2013 khi Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) nhận được đơn tố cáo ông Hoàng Xuân Quế - Phó Viện trưởng Viện Ngân hàng - Tài chính, Trường Đại học Kinh tế quốc dân, tác giả Luận án tiến sỹ bảo vệ năm 2003 với đề tài "Giải pháp hoàn thiện các công cụ chủ yếu của chính sách tiền tệ ở Việt Nam" đã "đạo văn" tới 30% dung lượng Luận án tiến sỹ của ông Mai Thanh Quế, Học viện Ngân hàng với đề tài "Các giải pháp hoàn thiện việc cung ứng và kiểm soát khối lượng tiền lưu thông của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong nền kinh tế thị trường".

Cuốn luận án của ông Hoàng Xuân Quế

Tiến hành xác minh đơn tố cáo, Bộ GD-ĐT đã xác định nội dung tố cáo ông Hoàng Xuân Quế sao chép Luận án tiến sỹ của ông Mai Thanh Quế là đúng. Cụ thể: Luận án của ông Hoàng Xuân Quế có 52,5/159 trang (trong đó Chương 3 có 29/44 trang) được sao chép.

Hội đồng chức danh Giáo sư ngành Kinh tế cũng xác định nếu loại bỏ phần sao chép thì Luận án của ông Hoàng Xuân Quế không được coi là một công trình khoa học hoàn chỉnh và gần như không còn giá trị trong nghiên cứu khoa học và thực tiễn. Hội đồng kiến nghị Bộ GD-ĐT thu lại văn bằng tiến sĩ đã cấp cho ông Quế.

Hành vi sao chép Luận án của ông Hoàng Xuân Quế đã vi phạm qui định tại Khoản 2 Điều 20 và Khoản 7 Điều 41 của Quy chế đào tạo sau đại học ban hành kèm theo Quyết định số 18/2000/QĐ-BGDĐT ngày 08/6/2000; Điểm a Khoản 3 Điều 12 của Quy định quản lý văn bằng, chứng chỉ giáo dục phổ thông, giáo dục trung học chuyên nghiệp, giáo dục đại học và sau đại học ban hành kèm theo Quyết định số 52/2002/QĐ-BGD-ĐT ngày 26/12/2002 và Quy chế văn bằng, chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân ban hành kèm theo Quyết định số 33/2007/QĐ-BGDĐT của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT.

Ngày 11/10/2013, Bộ GD-ĐT đã ban hành Quyết định số 4674 về việc thu hồi bằng tiến sỹ ngành kinh tế của ông Hoàng Xuân Quế.

Năm 2004, sau khi bảo vệ luận án, ông Hoàng Xuân Quế còn cho in cuốn sách “Bàn về các công cụ của chính sách tiền tệ ở Việt Nam hiện nay”. Cuốn sách này có nội dung gần giống luận án của ông Quế; trong đó, những nội dung của luận án bị tố cáo sao chép từ luận án của ông Mai Thanh Quế đã được sử dụng gần như nguyên văn trong cuốn sách này.

Trong quá trình Bộ GD-ĐT giải quyết tố cáo, ông Hoàng Xuân Quế có giải trình cho rằng các luận án mang tên ông Quế ở Thư viện Quốc gia và Thư viện trường không phải bản đã được bảo vệ tại Hội đồng chấm. Ông Quế cho rằng cuốn luận án đã bị đánh tráo hoặc trước đây đã nộp nhầm và gửi đến Bộ GD-ĐT (qua trường ĐH KTQD) ba quyển luận án giải trình là những quyển luận án đã được nộp cho Hội đồng chấm để bảo vệ cấp nhà nước, nay xin lại từ nhà các thành viên hội đồng.

Bộ GD-ĐT đã xem xét ý kiến và tài liệu mà ông Quế cung cấp, gửi ba cuốn luận án đến Bộ Công an nhờ xác minh giúp. Viện Khoa học Hình sự Bộ Công an đã giám định và Tổ xác minh rà soát cho thấy một số điểm không đúng quy định và không có sự đồng nhất (Hai cuốn bìa mềm, một cuốn bìa cứng trong khi quy định bắt buộc phải đóng bìa cứng; Một cuốn luận án có 180 trang, hai cuốn còn lại có 179 trang;

Lề một số trang của ba cuốn luận án không đồng nhất; Số lỗ ghim ở các trang trong ba cuốn luận án không đồng nhất; Một số trang sử dụng phông chữ Times New Roman, trong khi quy định của Bộ là sử dụng phông chữ VnTime (Roman); Số lỗ ghim các trang sử dụng phông chữ Times New Roman khác số lỗ ghim các trang liền kề và trùng với các trang mà Hội đồng xác minh luận án tiến sỹ ngành kinh tế học kết luận là có sao chép)…

Chính vì vậy, ba cuốn luận án do ông Hoàng Xuân Quế nộp lại cho Bộ GD-ĐT không phải là chứng cứ khách quanđể Bộ GD-ĐT sử dụng làm cơ sở so sánh, đối chiếu nội dung sao chép với luận án của ông Mai Thanh Quế.

Quang cảnh phiên tòa vụ kiện hành chính, Tòa án ND TP.Hà Nội ngày 10/12/2018.

Ngày 4/10/2013, Bộ GD-ĐT đã ban hành Kết luận giải quyết tố cáo vớinội dung: Không có cơ sở để khẳng định luận án tiến sỹ của ông Hoàng Xuân Quế hiện lưu giữ tại Thư viện Quốc gia và Thư viện Trường Đại học Kinh tế quốc dân đã bị đánh tráo hoặc nộp nhầm; Nội dung tố cáo ông Hoàng Xuân Quế đã sao chép luận án của ông Mai Thanh Quế là đúng. (Kết luận số 1254//KL-BGD-ĐT)

Không can tâm chịu mất tấm bằng tiến sĩ, năm 2013 ông Hoàng Xuân Quế đã khởi kiện Bộ trưởng Bộ GD-ĐT lúc đó là ông Phạm Vũ Luận ra Tòa án nhân dân TP. Hà Nội. Sáng ngày 10/12/2018, TAND TP. Hà Nội đưa vụ kiện hành chính này ra xét xử sau gần 2 năm tạm đình chỉ. Tại phiên tòa, ông Hoàng Xuân Quế và đại diện của cựu Bộ trưởng Bộ GD-ĐT đều giữ nguyên quan điểm.

Các luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người bị kiện tại tòa khẳng định cựu Bộ trưởng Bộ GD-ĐT ban hành Quyết định 4674 thu hồi bằng tiến sĩ của ông Hoàng Xuân Quế là có cơ sở thực tế và căn cứ pháp lý vững chắc.

Do đó, các luật sư đề nghị HĐXX tuyên bác yêu cầu khởi kiện của ông Hoàng Xuân Quế.Dự kiến sáng 14/12 Tòa án ND TP.Hà Nội tiếp tục xét xử sơ thẩm vụ án này.