“Trái Đất thứ hai” trong Hệ Mặt Trời đang gặp biến động lớn

Theo nghiên cứu mới từ Viện Nghiên cứu Tây Nam (SwRI - Mỹ), Titan – thế giới lạnh giá nhưng đầy hứa hẹn – hóa ra không tĩnh lặng như vẻ bề ngoài. Thay vào đó, nó đang trải qua những biến động mạnh mẽ về mặt quỹ đạo, và những thay đổi này xảy ra trong một khung thời gian địa chất tương đối ngắn, chỉ khoảng 350 triệu năm.

Các góc chụp khác nhau thể hiện bề mặt "Trái Đất thứ 2" Titan

Các nhà khoa học đã phát hiện ra điều này khi nghiên cứu quá trình Titan mất năng lượng trong quỹ đạo quanh Sao Thổ – một cơ chế được gọi là tiêu tán thủy triều. Quá trình này phản ánh cách Titan tương tác với lực hấp dẫn khổng lồ từ hành tinh mẹ, và quan trọng hơn, nó cung cấp cái nhìn sâu sắc về cấu trúc bên trong của mặt trăng này, bao gồm cả đại dương ngầm tiềm ẩn có thể nuôi dưỡng sự sống.

Điều kỳ lạ là, với tốc độ tiêu tán năng lượng như hiện nay, Titan lẽ ra đã phải đạt đến một quỹ đạo tròn đều từ lâu. Thế nhưng, các nhà nghiên cứu lại phát hiện Titan vẫn đang di chuyển trên một quỹ đạo hình elip – một dấu hiệu cho thấy đã có điều gì đó cực kỳ lớn lao xảy ra.

Kịch bản khả dĩ nhất là một vụ va chạm với thiên thể khác hoặc sự biến mất của một vệ tinh cổ đại trong hệ thống của Sao Thổ, đã gây ra cú sốc làm rung chuyển Titan, thay đổi quỹ đạo của nó, và có thể cả những điều đang ẩn giấu bên dưới lớp vỏ băng giá.

Từ quỹ đạo hiện tại, các nhà khoa học đang cố gắng lần ngược lại quá khứ của Titan – như thể đang lật từng trang nhật ký cổ xưa của một thế giới xa xôi, nhằm hiểu rõ hơn về quá trình tiến hóa của nó.

Khám phá này không chỉ giúp giải mã bí ẩn của Titan, mà còn mở ra phương pháp mới để nghiên cứu các "mặt trăng sự sống" khác trong Hệ Mặt Trời – những thiên thể mà NASA và các cơ quan vũ trụ đang lên kế hoạch thám hiểm như Europa và Ganymede của Sao Mộc, Enceladus và Titan của Sao Thổ.

Titan từng gây kinh ngạc với những hình ảnh tuyệt đẹp mà tàu vũ trụ Cassini gửi về: một bề mặt như sao chép Trái Đất với núi đồi, sông hồ, và cả đại dương – dù “nước” ở đó thực chất là methane lỏng. Tuy nhiên, ẩn sâu bên dưới lớp vỏ lạnh lẽo là một đại dương ngầm có thể chứa nước lỏng – thành phần quan trọng nhất để sự sống tồn tại.

Với tất cả những điều đó, Titan vẫn là một trong những ứng viên hấp dẫn nhất cho hành trình tìm kiếm sự sống ngoài Trái Đất – và giờ đây, nó vừa trở nên bí ẩn hơn bao giờ hết.