6 chất hóa học “cực độc” đã giết hàng triệu người trên thế giới

Nói đơn giản, đây là tập hợp các thiết bị quân sự có sử dụng hóa chất (ở cả 3 thể rắn, lỏng, khí) khi được phát tán sẽ gây ra tổn thương trực tiếp trên cơ thể người hoặc tử vong.

Thực tế, con người biết sử dụng loại vũ khí hóa học tàn bạo này từ rất sớm. Những phiên bản đầu tiên chính là các mũi tên tẩm độc của thổ dân da đỏ. Thời đó, người ta đã biết tới việc bỏ độc vào nguồn nước để tiêu diệt quân địch.

1. Hóa chất N – Ngọn lửa đến từ "địa ngục"

Truyền thuyết kể rằng: Phát xít Đức từng sản xuất một chất hóa học cực kỳ kinh khủng có mật danh N trong Thế chiến II. Chất N có đặc tính sôi lên khi tiếp xúc không khí, phát nổ khi chạm nước, gây chết người nếu hít phải, phân hủy tạo ra acid độc hại. Đặc biệt, khi nạp vào súng phun lửa và khai hoả, N có thể tạo ra ngọn lửa với nhiệt độ tới hơn 2.400 độ C.

Ảnh minh họa

Quân Phát xít muốn dùng chất N để biến các boong-ke quân Đồng Minh thành "cháo" theo đúng nghĩa đen. Tuy nhiên, sau thời gian nghiên cứu, chính các binh lính Đức cũng không dám sử dụng vì độ nguy hiểm quá cao của chất N. Do vậy, cuối cùng nghiên cứu bị chấm dứt.

Truyền thuyết kể lại thì là như vậy. Tuy nhiên trên thực tế, đây là một câu chuyện có thật, và chất N là chlorine trifluoride (ClF3), tác nhân florua hóa mạnh nhất mà con người từng biết tới.

Do có tính oxy hóa vượt trội so với oxy nên ClF3 có thể đốt cháy những vật liệu mà bình thưởng không thể cháy như gạch, a-mi-ăng... Và cũng chính nhờ khả năng cháy siêu bá đạo, chlorine trifluoride từng được các nhà khoa học Mỹ dự định dùng để tạo lực đẩy tên lửa, tuy nhiên họ đã sớm nhận ra sự may mắn của mình sau một sự cố vào năm 1950.

Thời điểm đó, các nhà khoa học Mỹ cố gắng vận chuyển chlorine trifluoride với số lượng lớn đã vô tình làm vỡ một bổn chứa bằng thép. Lập tức, hàng tấn ClF3 bùng cháy dữ dội. Ngọn lửa cực nóng không chỉ ăn sâu xuống lớp bê-tông dày 30cm của sàn mà còn tiếp tục xuyên qua 1m đất sỏi bên dưới. Không một cách nào có thể dập tắt đám cháy ngoại trừ việc để nó… tự cháy hết.

Nguy hiểm là vậy, nhưng hiện nay hóa chất này vẫn được sản xuất và sử dụng trong các công ty bán dẫn nhằm làm sạch một số thiết bị mà không cần phải tháo dỡ chúng ra.

2. Thủy Ngân

Tại thành phố Minamata, quận Kumamoto vào năm 1956, nhà máy hóa học Chisso đã thải một lượng thủy ngân lớn ra biển Shiranui. Đây là khu vực có một lượng thủy sản dồi dào và khoảng 200.000 người hành nghề đánh bắt thủy sản và những nghề liên quan.

Hình ảnh trẻ em bị mắc bệnh lạ do nhiễm độc thủy ngân ởMinamata

Người dân đã quen với việc ăn thủy sản là món ăn chính trong cả năm. Nhiều người còn ăn 500 gram/ngày. Khi ăn phải những loài vật bị nhiễm thủy ngân, họ bị nhiễm “bệnh lạ” mà sau này được gọi theo tên thành phố, là bệnh Minamata. Trong khi chó mèo và con người liên tục chết trong vòng 36 năm, chính phủ hầu như không làm gì để ngăn chặn.

Đến tháng 3.2001, hơn 2.000 nạn nhân đã được chẩn đoán mắc bệnh Minamata do ăn phải cá nhiễm thủy ngân. Nhiều trẻ em bị mắc Minamata bẩm sinh do mẹ mắc bệnh này khi đang mang thai. Hơn 1.500 người đã chết và hơn 10.000 người nhận được đền bù tài chính từ Chisso. Năm 2003, tập đoàn Chisso đã phải trả khoảng 86 triệu USD đền đềnbù và được yêu cầu phải dọn sạch sự ô nhiễm do mình gây ra.

3. Dimethyl cadmium (CH3-CO-CH3) – Hít vào là chết

Dimethyl cadmium (CH3-CO-CH3) là một hợp chất thuộc nhóm hữu cơ kim loại. Chất này cũng có cả hai tính chất đáng sợ là cháy khó dập tắt và dễ nổ, nhưng sự đáng sợ của nó lại đến từ nồng độ độc chất nó đem lại. Chỉ vài phần triệu gram hơidimethyl cadmium phân tán trong thể tích 1 mét khối vuông cũng đã đủ khiến một người vong mạng.

Độc tính của dimethyl cadmium gây ra cả ảnh hưởng cấp tính và mãn tính lên cơ thể người. Khi được hít vào, chất độc này nhanh chóng hấp thụ vào máu, từ đó lan rộng khắp cơ thể, gây tác động gần như tức thì lên các cơ quan như phổi, gan, thận.

Thậm chí, ngay cả khi nạn nhân vẫn còn sống vài giờ sau khi hít phải khí này thì hậu quả sau đó cũng rất khủng khiếp. Chất độc này là tác nhân gây ung thư cực mạnh. Nghe đến đây chắc bạn cũng tưởng tượng được sức tàn phá của Dimethyl cadmium khủng cỡ nào.

Vậy nếu vô tình làm tràn dimethyl cadmium ra ngoài, làm cách nào để làm sạch – tốt nhất là bạn đừng bao giờ để điều đó xảy ra. Bởi việc dùng nước rửa, hay quét là không thể vì kích thích phản ứng cháy nổ. Thậm chí, chờ dimethyl cadmium phân hủy cũng không khả thi, do chất mới tạo ra còn dễ nổ hơn cả chất ban đầu.

4. Thioacetone (C3H6S) - Chất... thối nhất bạn có thể tưởng tượng được

Thioacetone (C3H6S) dường như là hóa chất dễ chịu nhất trong danh sách này, bởi nó không gây cháy, nổ, hay ung thư. Tuy nhiên, nếu có cơ hội được tiếp xúc với thioacetone, ngay lập tức bạn sẽ phải chạy xa hàng cây số. Bởi đây chính là chất đạt danh hiệu "Chất nặng mùi nhất thế giới".

Thioacetone cùng các hợp chất hữu cơ có gốc -thiol khác có một nguyên tử carbon liên kết với nhóm –SH, và hầu như chúng đều có mùi "khá kinh". Ví dụ như trong chất tiết của loài chồn hôi có chứa hai hợp chất thiol khác nhau, hoặc mùi hương của thịt thối cũng tương tự như vậy.

Nhưng sau tất cả, thioacetone mới thực sự đặc biệt, vì nó có một mùi siêu nặng, có thể khiến một người phải nhăn mặt trong bán kính nửa cây số.

Một trong những trường hợp thể hiện cho mùi hương "vô đối" của thioacetone là vào năm 1889, tại thành phố Freiburg của Đức. Một nhà máy sản xuất hóa chất và xà phòng đã thử nhiệm tri-thioacetone để dùng làm mùi hương. Tuy nhiên, khi họ phá vỡ phân tử chất này ra, các công nhân bắt đầu cảm thấy phát ốm, xảy ra hiện tượng nôn mửa không kiểm soát tại các nhà hàng xóm khu vực xung quanh, và sau đó toàn bộ thành phố di tản!

5. Fluoroantimonic acid (H2FSBF6) - "Bố" của acid

Xét về độ nguy hiểm, có lẽ fluoroantimonic acid (H2FSbF6) chính là loại acid nguy hiểm nhất từng được con người chế tạo.

Theo các quy tắc hóa học, fluoroantimonic acid có tính acid mạnh gấp... 10 triệu tỉ (10 mũ 16) lần so với sulfuric acid (H2SO4), loại acid được xem là mạnh nhất trong các acid thông thường.

Sulfuric acid đặc có tính phá hủy cực mạnh nhưng vẫn chưa thấm vào đâu so với siêu acid (trong ảnh: phản ứng của sulfuric acid đặc với dường)

Và sẽ rất đáng sợ nếu một người bị fluoroantimonic acid rơi vào người. Do nguyên tử flo trong fluoroantimonic acid có khuynh hướng thích lên kết với canxi nên sau khi đã phá hủy các mô trong da và cơ bắp thì fluoroantimonic acid sẽ tiếp tục đốt cháy xuyên qua xương. Acid này mạnh đến mức vàng cũng phải tan chảy trong đó.

Thử duy nhất mà có thể dùng để lưu trữ fluoroantimonic acid là các thùng chứa bằng teflon, bởi polymer này được tạo nên từ các liên kết carbon-flo, vốn là liên kết đơn vô cơ mạnh nhất trong hóa học.

6. Agent Orange - Tác nhân da cam

Có chứa chất độc dioxin, nguyên nhân của nhiều bệnh nhưung thư, dị dạng và nhiều rối loạn chức năng ở cả người Việt lẫn các cựu quân nhân Hoa Kỳ.

Dioxin tích tụ chủ yếu tại các mô mỡ theo thời gian (tích lũy sinh học), vì vậy ngay cả tiếp xúc nhỏ cũng có thể đạt mức độ nguy hiểm. Trong năm 1994, EPA Hoa Kỳ báo cáo rằng dioxin là một chất gâyung thư, và lưu ý rằng các hậu quả khác (về sinh sản và phát triển tình dục, hệ thống miễn dịch) có thể gây ra một mối đe dọa lớn đối với sức khỏe con người. TCDD, là độc nhất của dibenzodioxins, được phân loại như là một chất gây ung thư nhóm 1 do Cơ quan Nghiên cứu Quốc tế về ung thư (IARC). TCDD có chu kỳ bán rã khoảng 8 năm ở người, mặc dù ở nồng độ cao, tỷ lệ loại bỏ được tăng cường bởi sự trao đổi chất Các ảnh hưởng sức khỏe của dioxin được trung gian bởi tác động lên thụ thể tế bào, các thụ thể aryl hydrocarbon (AHR)

Chất độc màu da cam gây ra nhiều bệnh - là một thảm họa

Các hiệu ứng khác ở người (ở các mức liều cao) có thể bao gồm:

Bất thường phát triển trong men răng của trẻ em.

Bệnh lý tại khu trung ương và ngoại vi của hệ thần kinh

Rối loạn tuyến giáp

Tổn hại cho hệ thống miễn dịch

Lạc nội mạc tử

Bệnh tiểu đường

Dioxin tích lũy trong chuỗi thức ăn trong một thời trang tương tự như các hợp chất clo khác (tích lũy sinh học). Điều này có nghĩa rằng ngay cả nồng độ nhỏ trong nước bị ô nhiễm có thể được tập trung lên một chuỗi thức ăn đến mức nguy hiểm vì chu kỳ phân hủy dài và độ tan trong nước thấp của dioxin.