Báu vật Hòa Thân dâng tặng Càn Long vừa được đấu giá: Hé lộ lý do vua Thanh trọng dụng 'đệ nhất tham quan'

Mới đây, miếng ngọc bích Trung Quốc có niên đại từ triều Thanh vừa được bán với giá 588.700 USD (tương đương 13,6 tỷ đồng) trong tuần lễ nghệ thuật châu Á tại New York, Mỹ. Miếng ngọc bội được cho là món quà do Hòa Thân lệnh chạm khắc để lấy lòng Hoàng đế Càn Long.

Bảo vật được chế tác từ thanh bạch ngọc từ vùng Tân Cương, Trung Quốc, có hình chữ nhật, chiều cao 27,6cm. Một mặt miếng ngọc chạm nổi cảnh hai vị cao niên đứng bên bờ suối, xung quanh là núi rừng hùng vĩ; mặt còn lại khắc một bài thơ của vua Càn Long, bên dưới đề chữ "Hòa Thân kính thư" (Hòa Thân trân trọng viết tặng).

Miếng ngọc bội chạm khắc tranh thủy mặc do Hòa Thân dâng tặng cho Hoàng đế Càn Long. Ảnh: Sotheby's.

Đệ nhất tham quan Hòa Thân

Hòa Thân được coi là tham quan quyền lực nhất trong lịch sử Trung Quốc. Nhân vật này thường được khán giả Việt Nam biết tới thông qua bộ phim truyền hình "Tể tướng Lưu Gù" sản xuất năm 2000.

Theo ghi chép từ Thanh sử, Hòa Thân thực sự được Càn Long sủng ái trong lịch sử, ông giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều đình và sở hữu khối tài sản kếch xù mà không vị quan cùng thời nào sánh bằng.

Sau khi Càn Long băng hà, vua Gia Khánh, người kế vị của Càn Long, lên ngôi đã truy cứu 20 tội trạng nghiêm trọng của Hòa Thân bao gồm lạm quyền, tham nhũng... và hạ chiếu tịch thu tất cả tài sản trong nhà ông.

Khối tài sản khổng lồ này được cho là khiến "Gia Khánh no đủ" với giá trị gần 800 triệu lạng bạc với nhà cửa, tiền vàng và trân phẩm trong thiên hạ. Những dinh thự, đất đai có tổng cộng 3.000 phòng, 8.000 mẫu đất; 42 ngân hàng; 75 hiệu cầm đồ; 60.000 lạng vàng bọc đồng, 100 thỏi vàng lớn nguyên chất, 56.600 thỏi bạc cỡ vừa, 9 triệu thỏi bạc nhỏ, 58.000 cân tiền ngoại, 1.500.000 đồng tiền xu.

Bài thơ của Càn Long được khắc ở mặt sau miếng ngọc bội. Ảnh: Sotheby's.

Câu hỏi được đặt ra là Càn Long vốn nổi tiếng là vị vua anh minh của nhà Thanh, vậy vì sao vị hoàng đế này lại trọng dụng một tham quan biến chất như Hòa Thân?

Tương truyền chính Hòa Thân đã nói với Càn Long: "Trung thần rồi cũng sẽ bị giết. Gian thần càng bị giết. Chỉ có nịnh thần là sống lâu nhất!". "Nịnh thần" Hòa Thân rất giỏi quan sát tình hình, để ý sở thích, thói quen của Càn Long để làm vua vui lòng.

Hòa Thân hiểu rõ vị vua Thanh yêu thích ngọc bích và từng phóng tác hàng trăm áng văn thơ về vẻ đẹp của chất liệu này nên đã nhiều lần dâng vua những trân phẩm từ ngọc bích. Miếng ngọc bội chạm khắc vừa được bán đấu giá tại New York không chỉ làm từ ngọc quý mà còn khắc bài thơ của Càn Long, món quà này quả thực rất chu đáo, chắc chắn sẽ khiến hoàng đế hài lòng.

Ngọc bội bạc triệu

Miếng ngọc bội của Hòa Thân ban đầu nằm trong bộ sưu tập cá nhân của ông bà James Leipner, được gia đinh Leipner tặng lại cho Bảo tàng Brooklyn vào năm 1976.

Cổ vật được ước tính trị giá từ 300.000 - 500.000 USD song cuối cùng được hãng đấu giá Sotheby's bán với mức giá 588.700 USD trong tuần lễ nghệ thuật châu Á tại New York vừa qua. Đây là chính là kho báu đáng mơ ước của nhiều nhà sưu tập khắp thế giới!

Bảo tàng Brooklyn là nơi lưu giữ bộ sưu tập nghệ thuật Ai Cập cổ đại và văn minh châu Mỹ khổng lồ, cùng với đó là các bộ sưu tập nghệ thuật châu Á. Ảnh: Sotheby's.

Tuần lễ nghệ thuật châu Á vừa qua đã trưng bày một loạt các vật phẩm ngọc bích và gốm sứ từ thời nhà Minh và nhà Thanh. Số tiền thu được từ các buổi đấu giá sẽ được dùng để hỗ trợ hoạt động của bảo tàng trong thời điểm khó khăn của đại dịch Covid-19.