Giải mã kho cổ vật chôn dưới sân trường

Bức tượng sa thạch 4000 năm tuổi được tìm thấy tại một trường học ở Scotland năm 1952. (Ảnh: Bảo tàng quốc gia Scotland)

Kho cổ vật chôn dưới sân trường

71 năm trước, một cậu học sinh ở Scotland đang đào khoai tây trong vườn trường khi bị phạt thì phát hiện một bức tượng Ai Cập cổ đại. Đây là một trong số những kiệt tác trong bộ sưu tập điêu khắc cổ của Ai Cập được chôn trong khu vực vườn trường. Giờ đây, các nhà nghiên cứu cuối cùng biết hiểu được nguồn gốc của những đồ tạo tác này.

Khoảng năm 1952-1984, nhiều bức tượng cổ được tìm thấy trong khu vực Melville House, tòa nhà đã từng là nơi trú ngụ của các chiến binh Thế chiến thứ 2 và sau này được dùng làm trường học. Lúc đó, các thầy cô giáo của trường học này đã mang phát hiện mới nhất tìm thấy trong vườn trường tới các nhà quản lý bảo tàng và các chuyên gia, những người đều nhận diện đây là những bức tượng Ai Cập cổ đại, nhưng không ai biết được nguồn gốc xuất xứ của nó như thế nào.

Giám tuyển về Địa Trung Hải cổ đại của Viện bảo tàng quốc gia Scotland Margaret Maitland cho biết, bộ sưu tập cổ này bao gồm bức tượng bằng đá sa thạch 4.000 năm tuổi, một trong số những kiệt tác về điêu khắc Ai Cập, trước khi Người La Mã thôn tính Ai Cập và biến nước này thành một tỉnh của đế chế La Mã.

Tổng cộng, 18 đồ vật Ai Cập cổ đại đã được tìm thấy được chôn xung quanh Melville House. Giờ đây, lần đầu tiên, các nhà nghiên cứu đã tiết lộ câu chuyện về việc chúng được đem đến khu vực này và được chôn cất ở đó như thế nào.

Elizabeth Goring, cựu giám tuyển tại Bảo tàng Hoàng gia Scotland ở Edinburgh (hiện nay) cho biết: “Việc khai quật và nghiên cứu những phát hiện này tại Nhà Melville là dự án bất thường nhất trong sự nghiệp khảo cổ học của tôi và tôi rất vui mừng được kể lại câu chuyện một cách đầy đủ”.

Sưu tập trong các chuyến đi du lịch

Một bức tượng gốm tráng men mô tả nữ thần Ai Cập Isis đang cho con trai Horus bú được phát hiện trong khuôn viên của Nhà Melville. (Ảnh: Bảo tàng Quốc gia Scotland)

Goring đã khai quật địa điểm này và phát hiện ra một số hiện vật cổ khác, bao gồm nửa trên của bức tượng gốm tráng men mô tả nữ thần Isis đang cho con trai Horus bú và một tấm bảng gốm có hình con mắt của Horus.

Những nỗ lực trước đây nhằm xác định nguồn gốc của những đồ vật này đều không có kết quả, nhưng các nhà nghiên cứu giờ đây cho rằng, chúng được đưa đến đó bởi Alexander Leslie-Melville, người có tước hiệu là Lord Balgonie - một người thừa kế của Melville House, người đã tới Ai Cập vào năm 1856 và qua đời một năm sau đó.

Balgonie đã mua được bộ sưu tập này trong chuyến du lịch của mình, vì những người buôn đồ cổ thường bán các hiện vật cổ cho người nước ngoài trong thời kỳ này. Sau cái chết của Balgonie, các thành viên trong gia đình có thể đã chuyển đồ vật đến một tòa nhà, sau đó bị phá bỏ và quên mất chúng.