Khai quật lăng mộ pharaoh hiếm hoi không được ướp xác, chuyên gia kinh ngạc: Pharaoh cũng là kẻ đạo mộ?

Một nhóm khảo cổ bao gồm Hội đồng cổ vật tối cao Ai Cập và các nhà khảo cổ học từ Đại học Pennsylvania, Hoa Kỳ đã phát hiện ra lăng mộ của một pharaoh cách đây hơn 3.600 năm tại thành phố cổ đại Abydos. Người ta xác định rằng chủ nhân của lăng mộ này là một pharaoh chưa từng được biết đến trước đây - Seneb Kay.

Umm El Qa'ab ở phía bắc Abydos là nghĩa trang của các pharaoh thời kỳ đầu triều đại của Ai Cập cổ. Pharaoh Narmer - người được mệnh danh là "Tần Thủy Hoàng của Ai Cập cổ" - cũng được chôn cất tại đây.

Các nhà khảo cổ học còn phát hiện ra danh sách các vị vua Abydos được chạm khắc bằng chữ tượng hình trên tường của đền tưởng niệm Pharaoh Seti I. Nó đã trở thành tư liệu nghiên cứu lịch sử quý giá cho về vương triều thứ nhất và thứ mười chín của Ai Cập cổ đại.

Danh sách các vị vua Abydos được tìm thấy tại đền Pharaoh Seti I. Hình ảnh: Zhihu

Tiến sĩ Joseph Wegner sau này cũng đã tìm thấy một sợi dây hình bầu dục trên quan tài và bức tường của một lăng mộ ở đó có khắc tên của pharaoh Seneb Kay. Lăng mộ của Pharaoh Seneb Kay có 4 mộ thất và 1 chiếc quan tài bằng đá vôi. Những bức tường trong phòng quan tài vẽ các vị thần Ai Cập cổ đại như thần bầu trời Nut, thần Nepthys và nữ thần bọ cạp Selket.

Hai bên quan tài bằng vàng của Pharaoh là hình ảnh của nữ thần Isis được khắc bằng chữ tượng hình cùng với dòng chữ: "Con trai của Horus, vua của Thượng và Hạ Ai Cập, con trai của thần Amun-Re toàn năng, Seneb Kay." Tên của Seneb Kay còn được khắc bên trong một đồ hình của hoàng gia.

Địa điểm khai quật lăng mộ Seneb Kay hồi tháng 1-2014. Hình ảnh: Penn Museum

Khi các nhà khảo cổ học phát hiện ra ngôi mộ cổ này, tất cả các báu vật tùy táng đã bị cướp, những bức tường và quan tài mạ vàng cũng bị cạo sạch, thậm chí cả xác ướp của Pharaoh cũng bị bọn cướp mộ xé thành nhiều mảnh.

Các nhà khảo cổ đã tìm thấy hài cốt bị cắt xén của Pharaoh bất hạnh trong đống tàn tích quan tài và phải phục hồi chúng thông qua các công nghệ khoa học hiện đại.

Từ bộ xương được phục chế, có thể thấy Pharaoh Seneb Kay cao khoảng 1,75 mét và gần 50 tuổi. Quy mô lăng mộ của Pharaoh Seneb Kay không lớn, các nhà khảo cổ đã tìm thấy một số bình đất sét đựng nội tạng của các xác ướp đã phân hủy nặng trong một hộp gỗ tuyết tùng.

Kể từ mùa hè năm 2013, nhóm khảo cổ do Giáo sư Joseph Wegner dẫn đầu đã bắt đầu một đợt khai quật khảo cổ mới cũng tại thành Abydos. Ở phần phía nam của di chỉ, họ đã tìm thấy một cỗ quan tài bằng đá thạch anh đỏ nặng 60 tấn.

Người ta xác định rằng vật liệu đá của quan tài được lấy từ một mỏ đá cổ ở miền nam Cairo có tên là "Gable Ahmar" (nghĩa đen là núi đỏ) và nó có thể bắt nguồn từ cuối thời Trung Vương quốc.

Pharaoh Seneb Kay là một trong số ít nhưng vị pharaoh không được ướp xác. Nhiều khả năng là do trong thời kỳ trị vì của ông, Ai Cập đã không còn thịnh vượng vàng son như trước nên việc ướp xác không được cử hành. Hình ảnh: Luxor Times

Sau gần nửa năm nghiên cứu, các nhà khảo cổ học đã vô cùng ngạc nhiên khi biết rằng chiếc quan tài này ban đầu tuyệt nhiên không thuộc Seneb Kay, mà đến từ một ngôi mộ của một pharaoh lâu đời hơn rất nhiều.

Chủ nhân tấm bia đáng lẽ phải là vua Sobekhotep IV của triều đại thứ 13 năm 1780 trước Công Nguyên, một người có lăng mộ cách đó không xa.Điều này đặt ra nghi vấn Pharaoh Seneb Kay đã trộm mộ của vị vua trước để mang di vật về tùy táng theo mình.

Khi công trình khảo cổ bước vào những tuần cuối cùng, hàng loạt lăng mộ Pharaoh và một triều đại đã "thất thủ" hơn 3.600 năm dần hiện ra tại thành phố Abydos.

Vương triều Abydos là một mảnh lịch sử bị lãng quên, phải đến khi lăng mộ của Pharaoh Seneb Kay được phát hiện, người ta mới có thể nhìn lại phần lịch sử này.

"Điều chúng tôi rất vui mừng là chúng tôi không chỉ phát hiện ra lăng mộ của một vị pharaoh vô danh, mà quan trọng hơn, chúng tôi còn phát hiện ra một triều đại bị lãng quên" - Joseph Wegner chia sẻ.