Người ngoài hành tinh sẽ xâm chiếm vũ trụ bằng cách cưỡi trên các thiên thạch?

Ảnh minh họa.

Sự sống có thể rất đa dạng khắp thiên hà

Giới thiên văn học đang ráo riết tìm kiếm sự sống ngoài Trái đất. Dù hệ Mặt trời có một số ứng viên tiềm năng, nhưng chính sự hiện diện dày đặc của các ngoại hành tinh mới mang đến hy vọng lớn hơn. Theo NASA, số lượng ngoại hành tinh được xác nhận đã vượt mốc 5.000 và vẫn đang tiếp tục tăng nhanh chóng.

Tuy nhiên, cuộc săn lùng này vấp phải một thách thức lớn: chúng ta chưa biết chính xác mình đang tìm kiếm điều gì. Cho đến nay, chỉ có một loại hành tinh chắc chắn có thể duy trì sự sống – đó là Trái đất – và chỉ có một loại sự sống mà con người biết đến, chính là sự sống dựa trên carbon tại đây. Nhưng theo các nhà khoa học, sự sống trong thiên hà có thể tồn tại dưới vô số dạng thức kỳ lạ. Nếu may mắn, ta có thể tìm thấy một "bản sao" hoàn hảo của Trái đất. Nhưng khả năng cao hơn là chúng ta sẽ đối mặt với những dấu hiệu mơ hồ, khó nhận diện.

Chiến lược phát hiện panspermia

Trước bài toán nan giải này, hai nhà thiên văn học đã đề xuất một phương pháp tiếp cận hoàn toàn mới, thay vì tập trung vào việc sự sống có thể trông như thế nào, họ chú trọng vào cách nó tác động đến môi trường. Cụ thể, họ đưa ra chiến lược phát hiện dựa trên panspermia – giả thuyết cho rằng sự sống có thể khởi nguồn từ một hành tinh rồi lan sang những hành tinh khác bằng cách “quá giang” trên các thiên thạch.

Trên thực tế, các thiên thạch từ sao Hỏa đã được phát hiện trên Trái đất. Giới khoa học cũng kinh ngạc trước sức sống bền bỉ của các vi sinh vật, khi chúng có thể tồn tại trong điều kiện khắc nghiệt ngoài không gian.

Một đặc điểm quan trọng của sự sống là khả năng làm thay đổi sự cân bằng tự nhiên của một hành tinh. Lấy Trái đất làm ví dụ, nếu không có sự sống, lượng oxy trong bầu khí quyển sẽ giảm mạnh, và từ xa, hành tinh của chúng ta sẽ không có sắc xanh đặc trưng. Những yếu tố này có thể trở thành "dấu vết sinh học" để phát hiện sự sống trên các hành tinh khác.

Trong nghiên cứu của mình, nhóm khoa học đề xuất một thử nghiệm thống kê. Theo đó, nếu thu thập đủ dữ liệu từ nhiều hành tinh, ta có thể nhận diện những cụm hành tinh gần nhau sở hữu đặc điểm tương đồng bất thường. Vì các hành tinh này đều quay quanh các ngôi sao riêng biệt, việc chúng có chung một số tính chất sẽ là dấu hiệu nổi bật trong tập hợp ngoại hành tinh rộng lớn.

Một phát hiện như vậy sẽ là đầu mối quan trọng, cho thấy có điều gì đó đặc biệt đang diễn ra tại những hành tinh này – và khả năng lớn là sự sống đã lan truyền giữa các vì sao.

Tuy nhiên, chính các nhà nghiên cứu cũng thừa nhận phương pháp của họ còn hạn chế. Trước hết, panspermia vẫn chỉ là một giả thuyết chưa được kiểm chứng. Thêm vào đó, dữ liệu thu thập từ các ngoại hành tinh hiện nay vẫn chưa đủ nhiều để xác định rõ những dấu hiệu khả dĩ của sự sống.