Những thảm họa vỡ đập kinh hoàng trên thế giới

Đập Pantano de Puentes tại Tây Ban Nha

Năm 1802, cơn mưa lớn lịch sử tại Tây Ban Nha đã khiến con đập Pantano de Puentes nằm ở vùng Lorca không chịu nổi sức nước và vỡ bờ khiến ít nhất 608 người thiệt mạng. Hàng nghìn mét khối nước đổ ập xuống khu dân cư và ảnh hưởng tới 1.800 ngôi nhà và hơn 40.000 cây cối.

Đập South Fork tại Pennsylvania, Mỹ

Tại Mỹ, vụ vỡ đập South Fork xảy ra năm 1889 đã đi vào lịch sử nền kinh tế số 1 thế giới với 2.209 người thiệt mạng. Trước khi thảm họa xảy ra, con đập ở bang Pennsylvania liên tục được cảnh báo rò rỉ nước ở nhiều chỗ nhưng các kỹ sư… không thể vá xuể. Khi lượng mưa vào tháng 5/1889 vượt quá sức chứa của hồ thủy điện này, “quả bom nước” khổng lồ đã khiến đập South Fork đổ sập và gây thiệt hại ít nhất 17 triệu USD.

Đập Gleno tại Italia

Ngày 1/12/1923, đập vòm Gleno nhiều tầng được xây dựng trên sông Gleno ở Valle di Scalve, Italia bị vỡ chỉ 40 ngày sau khi nước được chứa đầy lòng hồ, làm 356 người thiệt mạng. Khi sự cố xảy ra, một lượng nước khoảng 4,5 triệu m3 đã tràn ra từ độ cao 1.535m xuống vùng thung lũng phía dưới. Thảm họa chỉ ngừng lại khi mực nước chỉ còn 186m.

Theo những điều tra sau đó, nguyên nhân dẫn đến sự cố của đập Gleno phần nhiều là do chủ quan. Việc thiếu kinh phí đã làm các nhà thầu thay đổi thiết kế và thiết kế mới đã không phù hợp với loại móng được thi công từ trước.

Đập Vajont tại Italia

Tại Italia, vào tháng 10/1963, một trong những con đập cao nhất thế giới mang tên Vajont nằm ở vùng thung lũng sông Vajont đã bất ngờ sụp đổ do một trận động đất. Chỉ trong 45 giây, 260 triệu m3 nước đã bao trùm toàn bộ khu vực. Thậm chí, nước từ hồ chứa khi đổ xuống các ngôi làng cạnh đó còn tạo nên các cơn sóng cao tới 250m khiến khoảng 2.000 người thiệt mạng.

Đập Malpasset tại Pháp

21h13 ngày 2/12/1959 là thời khắc kinh hoàng mà người dân miền Đông Nam nước Pháp không bao giờ có thể quên. Toàn bộ bức tường chắn của đập nước Malpasset sụp đổ hoàn toàn do không thể chịu được áp lực nước đến từ cơn bão mang mưa đổ ồ ạt lên con sông Reyran. Ngay lập tức, dòng nước tạo thành dòng thác lũ cao 40 mét, di chuyển với tốc độ 70km/h (gần 20m/s) đổ ụp xuống hàng nghìn ngôi nhà ở thị trấn Fréjus.

Vài phút sau khi sự cố xảy ra, dòng nước lũ khủng khiếp đã phá hủy hoàn toàn 2 ngôi làng Malpasset và Bozon, đường cao tốc trong vùng, khiến hơn 400 người thiệt mạng, gây thiệt hại nặng nề về của.

Đập Bản Kiều tại Trung Quốc

Mùa lũ năm 1975, xảy ra vụ vỡ đập Bản Kiều được xây dựng trên sông Ru tỉnh Hà Nam, Trung Quốc gây ra thiệt hại nặng nề và khiến 175.000 người thiệt mạng và hơn 11 triệu người khác mất nhà cửa.

Đập Kelly Barnes tại bang Georgia, Mỹ

Ngày 6/11/1977, mưa lớn đã khiến đập thủy điện Kelly Barnes, một đập đắp bằng đất ở bang Georgia, Mỹ, bị vỡ làm 39 người thiệt mạng và thiệt hại về tài sản lên đến 3,8 triệu USD. Theo điều tra sau đó, nguyên nhân dẫn đến sự cố là khi xây dựng, các kĩ sư đã tính toán sai về độ dốc mái đập. Điều này đã làm thay đổi trọng tâm và khả năng chịu lực của con đập trong điều kiện trời mưa lớn.

Con đập này đã không bao giờ được xây dựng lại và tại nơi xảy ra sự cố, người ta đã xây dựng một đài tưởng niệm để thu hút khách du lịch.

Đập Machchu tại Ấn Độ

Ngày 11/8/1979, đập Machchu2, nằm trên sông Machchu, Morbi, Ấn Độ, bị vỡ, tạo ra một bức tường nước khổng lồ, quét qua thị trấn Morbi gây ra thiệt hại rất lớn khi số người thiệt mạng lên đến 25.000người. Nguyên nhân của sự cố là những trận mưa lớn ở đầu nguồn, làm con đập đắp bằng đất dài 4km bị tan rã. Khả năng thiết kế của đập chỉ chịu được lưu lượng 5.663m³/s trong khi trận mưa lớn năm đó làm lưu lượng lên đến 16.307m³/s, gấp 3 lần sức chịu đựng của công trình.

Trong vòng 20 phút, nước lũ đã dâng từ 3,7 lên 9,1m, nhấn chìm toàn bộ thị trấn công nghiệp Morbi nằm sau con đập 5km. Trong quá trình tái xây dựng, con đập mới đã được tăng cường khả năng chịu đựng với lưu lượng lên đến 21.000m³/s.

Đập Lawn tại bang Colorado, Mỹ

Ngày 15/7/1982, đập đất Lawn được xây dựng trong công viên quốc gia Rocky Mountain, bang Colorado của Mỹ bị vỡ, khiến 830.000m³ nước tràn ra làm 3 người cắm trại trong khu vực thiệt mạng và thiệt hại kinh tế lên đến 31 triệu USD.

Lawn là hồ tự nhiên với diện tích mặt nước là 66.000m² ở độ cao 3,3km so với mực nước biển trên dãy núi Rocky. Năm 1903, nhóm những nông dân trong khu vực đã xây dựng 1 con đập bằng đất để tăng diện tích mặt nước của hồ lên đến 190.000m² với mục đích cung cấp nước cho tưới tiêu thủy lợi trong vùng. Khi con đập bị vỡ, lượng nước khổng lồ đã chảy xuống thung lũng phía dưới với tốc độ 510m³/s tạo nên rãnh lớn dưới thung lũng. Với tốc độ khủng khiếp này, cả hồ nước đã cạn chỉ trong khoảng 1 phút.