Phát hiện chấn động: Hé lộ một loài người chưa từng được biết đến

Khám phá này đến từ nhóm nghiên cứu thuộc Trung tâm Nghiên cứu Quốc gia về Tiến hóa Con người Tây Ban Nha (CENIEH), dẫn đầu bởi Tiến sĩ María Martinón-Torres. Họ đã tiến hành phục dựng khuôn mặt từ các mảnh xương cổ tìm thấy tại di chỉ Atapuerca một vùng núi đá vôi nổi tiếng ở tỉnh Burgos, Tây Ban Nha và phát hiện ra một gương mặt hoàn toàn xa lạ, không giống với bất kỳ loài Homo nào từng biết.

Cá thể này, được đặt biệt danh là “Pink”, được phát hiện vào năm 2022 với một phần xương hàm và xương gò má còn khá nguyên vẹn. Phân tích cho thấy Pink sống cách đây khoảng 1,1 đến 1,4 triệu năm tức là rất sớm trong lịch sử tiến hóa của con người ở châu Âu.

Hài cốt của loài người bí ẩn được khai quật ở Atapuerca, tỉnh Burgos - Tây Ban Nha - Ảnh: IPHES

Mặc dù được tìm thấy trong khu vực có nhiều dấu vết của loài Homo antecessor một ứng viên cho tổ tiên chung của cả người Neanderthal và người hiện đại khuôn mặt của Pink lại có những nét giống Homo erectus, loài người đứng thẳng cổ đại từng tồn tại cách đây hơn 2 triệu năm.

Tuy nhiên, càng đi sâu vào phục dựng và phân tích, các nhà khoa học càng nhận ra Pink không hoàn toàn trùng khớp với bất kỳ loài Homo nào đã biết. Gương mặt của Pink có đặc điểm hẹp, phẳng, và mang ít nét hiện đại hơn so với những gì người ta từng kỳ vọng. Điều này dẫn đến một giả thuyết táo bạo: Pink có thể là đại diện của một loài người “bị lãng quên” một nhánh tiến hóa từng hiện diện tại châu Âu trước cả Homo antecessor.

Tiến sĩ Martinón-Torres cho rằng tổ tiên của Pink nhiều khả năng đến từ Đông Âu, không phải từ châu Phi như các giả thuyết phổ biến. Bằng chứng khảo cổ dọc theo các tuyến di cư cổ xưa, đặc biệt là ở vùng “cửa ngõ châu Âu” qua eo Gibraltar, cho thấy con người đã hiện diện tại khu vực này từ cách đây khoảng 2 triệu năm.

Cùng với hài cốt của Pink, nhóm nghiên cứu còn phát hiện ra các công cụ bằng đá thô sơ và xương động vật có vết cắt, chứng minh rằng cư dân cổ nơi đây đã biết chế tạo và sử dụng công cụ để sinh tồn trong môi trường ẩm ướt, ấm áp của thời kỳ đầu kỷ Pleistocene.

Các phần xương gò má và hàm giúp các nhà khoa học phục dựng lại một chân dung lạ - Ảnh: NATURE

Công trình nghiên cứu này vừa được công bố trên tạp chí Nature, mở ra một cánh cửa mới để hiểu rõ hơn về những dòng dõi người cổ xưa những “chiếc bóng” đã từng bước đi trên châu Âu cổ đại, nhưng bị thời gian chôn vùi cho đến ngày nay.

Các cuộc khai quật tại Atapuerca vẫn đang tiếp tục, và giới khảo cổ hy vọng sẽ sớm tìm được thêm bằng chứng để làm sáng tỏ danh tính của Pink và loài người kỳ bí mà cá thể này thuộc về.