Vì sao hoa hướng dương luôn quay mặt về phía mặt trời? Bí ẩn của sự vận động theo ánh sáng

DNVN - Hành vi kỳ lạ nhưng đầy thơ mộng này thực chất là một cơ chế sinh học có tên “hướng quang”, giúp cây tối đa hóa khả năng hấp thụ ánh sáng để phát triển. Nhưng không phải lúc nào hoa cũng "dõi theo" mặt trời – và lý do đằng sau đó còn thú vị hơn bạn nghĩ.

Vì sao lại có cầu vồng? / Tại sao ong lại liên quan đến sự tồn vong của loài người?

Ảnh minh họa.

Theo các nhà khoa học, hiện tượng này gọi là "hướng quang" (heliotropism) – khả năng thực vật tự điều chỉnh vị trí để đón nhận ánh sáng mặt trời một cách tối ưu. Với hoa hướng dương, cơ chế này đặc biệt rõ ràng, nhất là khi cây còn non.

Vào ban ngày, thân cây hướng dương non sẽ chuyển động từ đông sang tây, theo đúng hành trình của mặt trời từ lúc mọc đến lúc lặn. Ban đêm, khi không còn ánh sáng, thân cây sẽ dịch chuyển ngược lại về hướng đông, sẵn sàng cho một chu kỳ mới vào sáng hôm sau. Chuyển động này xảy ra nhờ sự phát triển không đồng đều của các tế bào ở hai phía thân cây – bên này giãn ra nhiều hơn bên kia, khiến cây nghiêng về phía có ánh sáng.

Mục đích của việc này là gì? Đơn giản: tối đa hóa khả năng quang hợp. Khi mặt lá và hoa hướng thẳng về phía ánh sáng, quá trình tạo ra năng lượng diễn ra hiệu quả hơn, giúp cây lớn nhanh, khỏe mạnh và ra hoa đều đặn.

Tuy nhiên, khi cây hướng dương đã trưởng thành, ra hoa hoàn chỉnh, hiện tượng "quay mặt theo mặt trời" sẽ dừng lại. Lúc này, hoa thường giữ cố định hướng đông, không còn xoay theo ánh sáng nữa. Giải thích cho điều này, các nhà nghiên cứu cho rằng việc hoa quay về hướng đông giúp thu hút nhiều côn trùng thụ phấn hơn vì hướng này sớm có nắng vào buổi sáng, khiến hoa ấm hơn và tỏa hương mạnh hơn.

Vì thế, sự "hướng về ánh sáng" của hoa hướng dương không chỉ là điều thơ mộng trong thơ ca, mà còn là một chiến lược sinh tồn thông minh, giúp loài hoa này phát triển khỏe mạnh và duy trì nòi giống một cách hiệu quả trong thế giới thực vật.