Sao Mộc , gã khổng lồ khí đang oằn mình trước cơn thịnh nộ của Mặt Trời

Một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Geophysical Research Letters cho thấy, trung bình mỗi tháng, từ quyển của Sao Mộc lớp bảo vệ khỏi bức xạ vũ trụ – bị tổn thương nghiêm trọng 2-3 lần do gió Mặt Trời. Đặc biệt, trong một cơn bão Mặt Trời mạnh xảy ra năm 2017, từ quyển của Sao Mộc đã bị nén đến mức tạo ra một vùng khí quyển nóng bất thường, trải dài trên hơn nửa chu vi hành tinh, với nhiệt độ lên đến 500°C cao hơn nhiều so với mức trung bình 350°C.

Sao Mộc bị tấn công bởi bão Mặt Trời - Ảnh đồ họa: SCITECH DAILY

Xét theo kích thước khổng lồ của Sao Mộc, gấp 11 lần đường kính Trái Đất, vùng nóng này thực sự là một hiện tượng quy mô lớn đáng kinh ngạc. Mặc dù sự sụp đổ của từ quyển chỉ mang tính tạm thời, song nếu hành tinh này sở hữu sự sống hay một nền văn minh, hậu quả sẽ không hề nhỏ.

"Chúng tôi chưa từng ghi nhận phản ứng rõ rệt nào của Sao Mộc trước các cơn gió Mặt Trời như lần này. Cách bầu khí quyển của nó phản ứng hoàn toàn vượt ngoài dự đoán," Tiến sĩ James O'Donoghue, nhà vật lý hành tinh tại Đại học Reading (Anh) và là tác giả chính của nghiên cứu, chia sẻ.

Đây là lần đầu tiên hiện tượng suy yếu từ quyển như vậy được quan sát rõ nét ở một hành tinh ngoài Trái Đất một bước tiến lớn trong việc hiểu rõ cách mà Mặt Trời tác động đến các hành tinh trong Hệ.

Từ quyển vốn được ví như chiếc áo giáp bảo vệ hành tinh khỏi các tia vũ trụ nguy hiểm, trong đó nguồn nguy hiểm lớn nhất lại chính là Mặt Trời. Từ quyển Trái Đất là một trong những yếu tố then chốt giúp sự sống phát triển và tồn tại hàng tỷ năm. Với các hành tinh khí khổng lồ như Sao Mộc, Sao Thổ hay Sao Thiên Vương, lớp bảo vệ này còn mạnh mẽ hơn nhiều. Tuy nhiên, phát hiện mới cho thấy, chúng cũng không miễn nhiễm với những cơn "thịnh nộ" từ ngôi sao trung tâm.

Phát hiện này biến Sao Mộc thành một "phòng thí nghiệm vũ trụ" lý tưởng, giúp các nhà khoa học nghiên cứu sâu hơn về tác động của bão Mặt Trời không chỉ đối với các hành tinh xa xôi mà cả với Trái Đất, nơi mà GPS, thông tin liên lạc và lưới điện ngày càng phụ thuộc vào sự ổn định của không gian vũ trụ quanh hành tinh.

"Quan sát Sao Mộc không chỉ là khám phá vũ trụ, mà còn là cách để hiểu và bảo vệ chính Trái Đất" nhóm nghiên cứu kết luận.