Sau khi chết, con người có thực sự trở thành ma?

Phật giáo cho rằng, linh hồn là chủ thể tồn tại sau khi thân xác đã mất, và được gọi là vong linh. Trong dân gian, người ta thường cho rằng sau khi chết, con người sẽ trở thành ma và mãi mãi là ma. Tuy nhiên, Phật giáo không chấp nhận quan điểm này, vì nếu vậy, khái niệm "siêu độ" sẽ không còn ý nghĩa.

Theo Phật giáo, thế giới của chúng sinh được chia thành sáu cõi: cõi trời, cõi người, Atula, ngạ quỷ, súc sinh (như bò, ngựa, kiến, muỗi và các loài động vật khác) và địa ngục. Trong vòng luân hồi này, sinh và tử luân chuyển không ngừng. Do đó, sau khi chết, con người chỉ có một trong sáu khả năng tái sinh thành ngạ quỷ. Phật giáo giúp chúng sinh thoát khỏi vòng luân hồi, đó cũng là ý nghĩa của siêu độ.

Ảnh minh họa

Thông thường, sau khi chết, những người cực kỳ xấu sẽ xuống địa ngục ngay lập tức, còn những người cực kỳ tốt sẽ được lên cõi trời. Những người không đủ đức độ sẽ nhanh chóng tái sinh. Những linh hồn chưa tái sinh không phải là ma, mà trong Phật giáo gọi là "thân trung ấm" – trạng thái chờ đợi tái sinh. Nhiều người nhầm lẫn gọi thân trung ấm là ma, nhưng thực ra đó chỉ là linh khí liên kết với cơ thể đã mất, chứ không phải là ma quỷ.

Khoảng thời gian tồn tại của thân trung ấm thường kéo dài 49 ngày. Trong giai đoạn này, nếu gia đình và bạn bè thực hiện các nghi lễ Phật sự, họ có thể giúp linh hồn siêu sinh. Việc cúng dường những tài vật mà người đã khuất yêu thích, hoặc làm việc từ thiện, cứu giúp người bệnh tật, nghèo đói, sẽ tích góp công đức cho người đã mất. Điều này giúp họ tái sinh ở một nơi tốt đẹp hơn.

Vì vậy, Phật giáo khuyến khích việc siêu độ vong linh trong vòng 49 ngày sau khi qua đời. Sau thời gian này, việc làm Phật sự vẫn có thể mang lại phúc đức, nhưng không thay đổi được nơi mà linh hồn sẽ tái sinh.

Ví dụ, nếu một người làm nhiều điều ác, có khả năng kiếp sau sẽ tái sinh thành bò hoặc lợn. Trong 49 ngày sau khi người đó qua đời, nếu gia đình và bạn bè tích cực làm các việc Phật sự, giúp họ nghe được kinh Phật và nhận thức được pháp lý, linh hồn có thể thức tỉnh và không phải tái sinh thành súc sinh, mà được tái sinh thành người. Ngược lại, nếu linh hồn đã tái sinh thành súc sinh, việc làm Phật sự chỉ có thể giúp cải thiện điều kiện sống của súc sinh đó, như có đủ thức ăn, không phải lao động vất vả, hoặc thậm chí được giải thoát khỏi cảnh bị giết thịt.

Nếu linh hồn tái sinh thành người, họ sẽ có cuộc sống tốt đẹp, khỏe mạnh, được gia đình yêu thương và sự nghiệp thuận lợi. Nếu được siêu độ đến cõi Tây phương cực lạc, linh hồn sẽ đạt được vị trí cao hơn trong hoa sen và sớm thành Phật.

Tóm lại, mọi của cải, danh vọng và địa vị chỉ là những thứ bên ngoài, trong khi đức hạnh mới là gốc rễ của mọi điều. Người có nhiều đức sẽ nhận được nhiều phúc báo. Đó cũng là lý do tại sao văn hóa truyền thống Trung Quốc nhấn mạnh đến sự giàu có từ đức hạnh.

Cuối cùng, trong lịch sử, có rất nhiều người thực sự tu luyện thành công, vượt ra khỏi tam giới và không còn bị ràng buộc bởi luân hồi khổ đau. Đạt được quả vị, trở thành thần, Phật hay Đạo, là mục tiêu mà con người nên hướng tới. Chúng ta không nên phung phí cuộc đời mà cần tìm về bản chất chân thật của chính mình, đó mới là đạo lý làm người!

* Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm!