Hàng ngàn chiếc tàu đáy phẳng đã càn quét qua những vùng biển gồ ghề bên dưới bầu trời mây xám xịt lạnh lẽo. Sóng vỗ mạnh vào thân tàu gỗ, trong khi đó đạn vãi ra như trấu từ lớp thân thép của tàu. Những chiến sĩ trong bộ quân phục hốt hoảng chui xuống dưới lan can tàu để tránh hỏa lực hung dữ của kẻ địch...
Chiếc neo sắt nặng nề rơi xuống mặt sóng, còn đám đàn ông nhanh chóng nhảy xuống làn nước lạnh giá trong một định mệnh không chắc chắn. Đó là lúc 6 giờ 28 phút sáng ngày 6 tháng 6 năm 1944, chiếc tàu đổ bộ đầu tiên (LCVP) đã cập bờ biển Utah ở Normandy trong sự kiện Ngày D (D-Day).
Chiến thắng giòn giã của quân Đồng minh
Không đầy 4 tháng đầu tiên, bằng sáng chế đã được cấp cho những chiếc LCVP. Ông Andrew Jackson Higgins đã đệ trình ý tưởng độc đáo của mình cho Văn phòng bằng sáng chế Mỹ vào ngày 8 tháng 12 năm 1941 - chỉ một ngày sau khi phát xít Nhật tấn công Trân Châu Cảng.
Ngay lúc này đây, những chiếc tàu đổ bộ cũng còn gọi là tàu Higgins (dài 10,9m) đã được chế tạo thành hàng ngàn chiếc nhằm giúp đỡ cho binh sĩ, lính thủy đánh bộ và cánh thủy thủ Hoa Kỳ tấn công quân thù bằng những cuộc tấn công đổ bộ. Phát minh ra tàu đổ bộ Higgins đã có tác động mạnh mẽ đến kết quả của cuộc đổ bộ Normandy từ cách đây 75 năm cũng như các chiến dịch hải quân khác diễn ra trong suốt thời kỳ Đại chiến tranh thế giới lần thứ II (ĐCTGII).
Thiết kế độc đáo của tàu đổ bộ cộng với quyết tâm sắt đá của nhà phát minh đã tạo nên thành công ngoài mong đợi, đã xoay chuyển cán cân chiến thắng nằm trong tầm tay của các lực lượng quân Đồng minh. Ít nhất đó là thứ mà Tổng thống Dwight D. Eisenhower hằng tin tưởng.
Andrew Higgins, cư dân gốc Nebraska, đã tự mình gây dựng một doanh nghiệp gỗ thành công ở New Orleans và bắt đầu đóng tàu thuyền gỗ vào thập niên 1930. Ông đã tập trung vào đóng những chiếc thuyền đáy phẳng để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, những con tàu này đã ngược xuôi trong các vùng nước nông quanh đồng bằng châu thổ sông Mississippi.
Higgins không ngừng cải tiến về những chiếc thuyền của mình theo một cách mà ông nghĩ rằng muốn làm cho nó càng hoàn chỉnh càng tốt. Trong suốt thời kỳ cấm rượu (1920-1933), Higgins đã giành được một hợp đồng với lực lượng tuần duyên Hoa Kỳ để đóng những chiếc tàu nhanh nhằm rượt theo những kẻ ăn cắp rượu Rum.
"Cha đẻ" của các loại tàu đổ bộ
Khi ĐCTGII bắt đầu, Andrew Higgins đã bắt đầu chế tạo ra tàu đổ bộ cho Hải quân Hoa Kỳ. Ông chế ra chiếc tàu dài 9,1m gọi là Tàu đổ bộ nhân sự (LCP) dựa trên các thông số kỹ thuật do chính phủ đưa ra, nhưng bản thân nhà phát minh khăng khăng cho rằng tàu lớn hơn thì hiệu suất sẽ tốt hơn.
Hải quân Hoa Kỳ phê chuẩn và Higgins đã tung ra tàu đổ bộ dài 10,9m gọi là tàu đổ bộ nhân sự lớn (LCPL), cỗ máy này đã trở thành tiêu chuẩn cho phần còn lại của cuộc đại chiến. Mặc dù vậy, lực lượng lính thủy đánh bộ Hoa Kỳ lại không hoàn toàn thỏa mãn với loại tàu này. Thiết kế yêu cầu người và vật lực phải được đặt qua một bên để giảm tải. Năm 1942, lính thủy đánh bộ yêu cầu gắn một gờ dốc ngay mặt trước con tàu nhằm giúp họ chạy nhanh hơn.
Tàu đổ bộ thường được tự hào gọi bằng cái tên là "Tàu khải hoàn ĐCTGII", nó có thể chở theo 36 chiến sĩ và chở đến các bãi biển khác nhau. Nó cũng có thể chở theo một chiếc xe Willys (dạng xe tải nhỏ) hay các thiết bị với quân số đi kèm ít hơn. Những tinh chỉnh trước đó của Higgins cùng với hệ thống cánh quạt được bảo vệ tinh tế và được tích hợp trong lớp vỏ thân tàu cho phép con tàu có thể cơ động chỉ trong 10 inch (tương đương 25,4cm) diện tích mặt nước.
Phiên bản ban đầu này đã trở thành căn bản cho một loạt các thiết kế và cấu hình khác nhau trong suốt thời kỳ ĐCTGII. Tàu tấn công đổ bộ (LCA), Tàu cơ khí đổ bộ (LCM), Tàu đổ bộ tiện ích (LCU), Tàu xe tăng đổ bộ (LCT) và các mô hình đổ bộ khác đã đi ra cùng một kiểu dáng căn bản, tất cả đều được chế tạo bởi Andrew Higgins hay chế tạo từ giấy phép công ty ông là Tập đoàn công nghiệp Higgins (Higgins Industries).
Higgins được đặt tên cho 18 bằng phát minh, phần lớn là cho các loại tàu của ông hoặc những ứng dụng thiết kế khác nhau cho các loại tàu. Vào lúc cao điểm của thời kỳ ĐCTGII, Higgins Industries là nhà tuyển dụng lớn nhất trong khu vực New Orleans.
Hơn 2 vạn người da trắng, da màu, phụ nữ, người cao tuổi và người khuyết tật đã làm việc tại 7 nhà máy ngay tại một trong những môi trường công sở tích hợp hiện đại đầu tiên của Hoa Kỳ. Họ đã cho ra lò rất nhiều loại tàu đổ bộ với đủ kích thước, hình dáng, tàu tấn công nhanh (PT), các loại tàu cung ứng và các loại tàu chuyên dụng dùng cho các nỗ lực chiến tranh. Danh tiếng của Higgins đã khiến ông làm được những thứ tưởng như không thể.
Bí mật làm nên thành công của Higgins rất có thể đến từ tính cách của ông. Người phụ trách Bảo tàng Joshua Schick nhận xét: "Andrew Higgins là người đi trước thời đại. Ông có thái độ và sự quyết tâm. Ông ấy rất rõ cách đi đầu và tổ chức. Vây quanh ông ấy là những người thông minh và ông đã tận dụng họ tối đa.
Higgins là người có đầu óc mạnh mẽ". Trong suốt thời kỳ ĐCTGII, ngoài việc góp mặt ở Normandy, các loại tàu đổ bộ Higgins cũng được dùng ở Sicily, Anzio, Tarawa, Iwo Jima, Saipan, Okinawa, Peleliu và vô số bãi biển ở Châu Âu và chiến trường Thái Bình Dương. Hơn 2 vạn chiếc tàu đổ bộ do Higgins thiết kế đã được xuất xưởng từ năm 1942 đến năm 1945, nhưng còn không đầy 20 chiếc tồn tại đến tận ngày nay.
Để tưởng nhớ sự kiện D-Day, một trong những chiếc tàu đổ bộ Higgins đã được trưng bày vào ngày 27 tháng 5 năm 2019 ngay tại khu vườn bên ngoài trụ sở tòa nhà Văn phòng sáng chế và nhãn hiệu Hoa Kỳ và Bảo tàng Sảnh danh vọng các nhà phát minh quốc gia ở Alexandria (tiểu bang Virginia).
Theo Phan Bình/Công an nhân dân