Thành phố đất sét cổ đại 'Manhattan của sa mạc' bên bờ vực sụp đổ

Tại Yemen, có một thành phố xây dựng từ đất sét vào thế kỷ XVI đã hiện diện qua hàng trăm năm và đứng vững qua nhiều cuộc chiến tranh. Tuy vậy, thành phố cổ này đang phải đối mặt với đe dọa sụp đổ nghiêm trọng. Nguyên nhân chính được xác định là do lượng mưa khổng lồ trong thời gian qua.

Được mệnh danh là “Manhattan của sa mạc”, thành phố mang tên Shibam là nơi quy tụ những tòa nhà cao ngất ngưởng bằng đất sét. Dù nằm ở một trong những khu vực nghèo nhất bán đảo Ả Rập, Shibam lại là vùng đất của những tòa nhà chọc trời có tuổi thọ lớn nhất thế giới.

Cùng với hai thị trấn giàu lịch sử khác của Yemen, Shibam là “nhân chứng” của kiến trúc đất sét vùng Hadramout. Nơi này đã từng đặt nền tảng cho sự phát triển và thịnh vượng của nhiều nền văn minh cổ đại.

Tuy vậy, một điều đáng buồn là kể từ tháng 4 năm nay, Yemen đã phải hứng chịu lượng mưa vô cùng lớn, kéo theo lũ lụt tàn phá triền miên. Địa điểm được UNESCO công nhận là di sản thế giới này đang đứng trước nguy cơ bị hủy hoại hoàn toàn.

Kiến trúc đất sét vùng Hadramout.

Ali Mahjaf, một thợ làm bánh đến từ Sana'a, đã sống ở khu phố cổ này với gia đình hơn 15 năm qua. Anh từng chứng kiến trung tâm du lịch này phải đóng cửa với thế giới khi xảy ra cuộc nội chiến.

Gần đây, những cơn bão và mưa lớn liên tục đang đe dọa nghiêm trọng đến ngôi nhà của anh. Anh chia sẻ: “Nếu năm sau cứ tiếp tục mưa dữ dội như vậy, nhà của chúng tôi sẽ đổ sập nếu không được sửa chữa ngày. Cầu Chúa rằng sẽ không còn mưa khủng khiếp như năm nay nữa”.

Mahjaf hy vọng rằng nhà của mình sẽ vẫn còn tồn tại cho đến khi nội chiến kết thúc. Anh cho biết: “Để sửa nhà cần phải chi ra khoảng 300 USD (gần 7 triệu VNĐ). Đây là số tiền mà chúng tôi không thể chi ra được vào lúc này. Tình hình kinh tế và hoàn cảnh chung vẫn đang không tốt. Một khi chiến tranh kết thúc, chúng tôi sẽ cố gắng sửa nhà ngay”.

Để tránh thiệt hại nặng nề trong tương lai, nhà cửa tại thành phố cổ này cần phải được ít nhất là quét phủ và tái xây dựng lớp bảo vệ bên ngoài. Tuy nhiên, cuộc nội chiến tiếp diễn và thiếu hụt tài chính đang tạo ra rất nhiều trở ngại.

Hiện tại, đang có khoảng 40 căn nhà tại Shibam được trùng tu với sự giúp đỡ từ UNESCO. Số tiền trợ giúp cho hoạt động này xấp xỉ 166.000 EURO (hơn 4,5 tỷ VNĐ).