Tiều Cái là ngôi sao nào trong Thủy Hử?

Tiều Cái không thể là sao Bắc Đẩu

Tiều Cái trúng phải tên độc trong trận đánh Tăng Đầu Thị, qua đời trước khi nghĩa quân Lương Sơn tụ họp đủ 108 anh hùng hảo hán. Về cơ bản, Tiều Cái không được xếp trong danh sách 108 vị tinh tú – hảo hán của Bến nước, dù bài vị của Thác Tháp Thiên Vương được đặt ở nơi trang trọng nhất.

Thác Tháp Thiên Vương Tiều Cái, ngôi sao không có trong bảng xếp hạng 108 anh hùng Lương Sơn Bạc.

Thủy hử hồi 70 (cuối) có đoạn chép: “Bấy giờ Tống Giang bàn với Quân Sư Ngô Dụng, cùng các Đầu Lĩnh để chỉnh đốn lại trong sơn trại; Trước Trung Nghĩa Đường khắc một cái biển vàng đề ba chữ "Trung Nghĩa Đường "rất to. Đoạn kim đình cũng thay một bức biển lớn. Phía trước đặt ba cửa quan. Phía sau Trung Nghĩa Đường, lập một toà Nhạn Đài. Đỉnh núi đặt một đại sảnh, phía Đông phía Tây đều có ngăn phòng, chính giữa đặt một bàn thờ Tiều Cái”.

Đại đa số các quan điểm đều cho rằng Tiều Cái là ngôi sao đứng đầu chòm sao Bắc Đẩu (Bắc Đẩu Thất Tinh), tức là tinh quân bậc nhất, cao hơn cả 108 tinh tú của Lương Sơn qua việc luận giải giấc mơ của họ Tiều ở hồi 13, thời điểm chàng lần đầu xuất hiện, rồi kết giao Lưu Đường, cùng Ngô Dụng bàn định mưu cướp lễ vật Sinh Thần Cương.

“Tiều Cái mời Ngô Dụng vào nhà trong cùng ngồi nói chuyện, rồi đem tên họ Lưu Đường, cùng câu chuyện đến đây để thuật cho Ngô Dụng nghe, và lại bảo rằng: - Bác ta đến đây, thực là một ý rất tốt mà lại ứng với giấc mộng của tôi đêm qua. Đêm hôm qua tôi nằm mê thấy bảy vì sao Bắc Đẩu, rơi xuống nóc nhà, mà trên chỗ đuôi sao Đẩu lại có một vì sao nhỏ, hóa ra một tia sáng đi sang Bắc mất. Tôi đoán như thế, tất là có lợi, đương định đi mời thầy đến để xem việc ấy như thế nào?”

Nhưng cách luận giải này thực ra chịu ảnh hưởng từ phân tích của… Ngô Dụng trong tác phẩm. Theo ý của Trí Đa Tinh thì bảy vì sao Bắc Đầu lần lượt là Tiều Cái, Ngô Dụng, Công Tôn Thắng, Lưu Đường, ba anhem họ Nguyễn” còn “vì sao nhỏ” là Bạch Nhật Thử Bạch Thắng. Đấy đều là những nhân vật tham dự vào vụ cướp Sinh Thần Cương nổi tiếng (Dương Chí chính là người áp giải lễ vật – nạn nhân của sự vụ này) và sau cùng nhau lên Lương Sơn.

Giấc mơ ám chỉ kết cục của “Phụ tinh” Tiều Cái

Tuy nhiên, như chúng ta đều biết Tiều Cái không có mặt trong bảng xếp hạng 108 vị anh hùng Lương Sơn nên việc đa số coi chàng là 1 trong số những ngôi sao Bắc Đẩu, mang hàm ý tôn kính công lao của họ Tiều hơn là thực tế phải vậy. Hãy chú ý một chi tiết quan trọng trong giấc mơ mà Tiều Cái kể với Ngô Dụng Lưu Đường, chàng thuật rất rõ: “Chỗ đuôi Sao Đẩu lại có một vì sao nhỏ, hóa ra một tia sáng đi sang Bắc mất”.

Tiều Cái chỉ là… “Phụ tinh” của chòm Sao Bắc Đẩu.

Chúng ta cần tìm hiểu một chút về chòm sao Bắc Đẩu, theo thuyết Đạo Giáo. Sao Bắc Đẩu là bảy ngôi sao mang hình ảnh cái đấu (đẩu). Do nằm ở hướng Bắc nên còn gọi là Bắc Đẩu thất tinh. Bốn ngôi đầu tạo thành một tứ giác gọi là Đẩu khôi, ba ngôi sau tạo thành cái đuôi gọi là Đẩu thược. Mỗi ngôi sao được đặt một tên riêng, theo thần thoại Trung Quốc thì tại mỗi ngôi sao có một vị Tinh quân trông coi. Ngoài ra còn một ngôi sao nằm sát bên cạnh ngôi sao ở giữa của Đẩu thược (Vũ Khúc), được coi là sao phụ, gọi là Phụ tinh.

Đọc Thủy Hử, chúng ta phải hiểu được phép LƯỢC PHẠM của Thi Nại Am, đại để là dùng hai sự việc tương tự nhau ở cùng một nhân vật, hoặc 2-3 nhân vật khác nhau để chỉ ra điểm tương đồng, hoặc tương phản. Đây cũng là cách Thi Nại Am “cài” những mật ngữ quan trọng trong tác phẩm của mình.

Ở hồi 13, khi Tiều Cái xuất hiện, Thi Nại Am để chàng kể về giấc mơ và nhắc rõ ràng câu: “Chỗ đuôi Sao Đẩu lại có một vì sao nhỏ, hóa ra một tia sáng đi sang Bắc mất”. Giờ chúng ta cùng đến với hồi 59, viết chuyện Tiều Cái đem quân đi đánh Tăng Đầu Thị, trúng bẫy phục kích, dính tên độc qua đời, tác gia họ Thi có một đoạn viết như thế này khi hai giả sư dẫn dắt Thác Tháp thiên Vương đi vào tuyệt lộ.

“Khi tới nơi Tiều Cái đi vào thì quả nhiên là một ngôi chùa cổ, mà không có sư mõ ở đó liền hỏi hai người rằng: - Đây là một ngôi chùa lớn mà sao không có Pháp Sư ở đó? Nhà sư đáp rằng: - Nhân vì mấy đứa súc sinh nhà họ Tăng quấy nhiễu nên các sư đều sợ hãi bỏ đi cả, duy còn có sư phụ và mấy người đệ tử ở pháp viện trong kia. Xin Đầu lĩnh hãy tạm nghỉ nhân mã ở đây rồi canh khuya tôi sẽ đưa đến trại của chúng. - Trại của chúng ở đâu? - Chúng nó có bốn trại song bên Bắc là chỗ anh em họ Tăng đóng binh nếu đánh được chỗ đó, thì trại bên kia phá dễ như chơi”.

Cái chết của Tiều Cái tương ứng với chính giấc mơ của chàng ở lần đầu xuất hiện trong Thủy Hử.

Tới đây, thì bí mật đã được giải mã. Phụ tinh chính là ngôi sao thích hợp nhất đại diện cho Tiều Cái. Một ngôi sao nhỏ không thể thiếu cùng xuất hiện với Bắc đẩu tinh quân giai đoạn đầu nhưng sau đó, trong giấc mơ của Tiều lại “hóa ra tia sáng, đi sang Bắc mất”, chính là ám chỉ kết cục sau này của Tiều Cái: Đánh trại Bắc Tăng Đầu và mạng vong!

Tiều Cái chỉ có thể là Phụ tinh! Và chàng… phải chết đầu tiên (đi sang Bắc mất) để “dự án” triều đình chiêu an của 108 tinh tú hảo hán Lương Sơn được đáo thành!