Vì sao dấu vân tay của mỗi người lại không ai giống ai?

Ảnh minh họa.

Dấu vân tay – những đường vân nhỏ li ti trên đầu các ngón tay – từ lâu đã trở thành dấu hiệu nhận dạng độc nhất vô nhị của mỗi con người. Nhưng điều gì khiến dấu vân tay của chúng ta không ai giống ai, kể cả giữa các cặp sinh đôi giống hệt nhau? Câu trả lời nằm ở sự kết hợp phức tạp giữa yếu tố di truyền và môi trường trong bào thai.

Các nhà khoa học cho biết, dấu vân tay bắt đầu hình thành từ tuần thứ 10 của thai kỳ và hoàn thiện vào khoảng tuần thứ 24. Trong giai đoạn này, lớp da ở đầu ngón tay phát triển cùng với hệ thần kinh và mô liên kết, tạo nên các nếp gấp đặc trưng. Mỗi cá nhân thừa hưởng một bộ gen riêng từ cha mẹ, bộ gen này định hình cấu trúc da và kiểu vân cơ bản như vòng cung, vòng tròn, hoặc hình xoáy. Tuy nhiên, chính yếu tố môi trường trong tử cung mới là điều khiến mỗi dấu vân tay trở nên độc nhất.

Áp lực từ nước ối, chuyển động của thai nhi trong tử cung, mức độ hormone, tốc độ phát triển từng vùng da, thậm chí cả vị trí mà ngón tay của thai nhi chạm vào thành tử cung – tất cả đều ảnh hưởng tới sự hình thành từng chi tiết nhỏ trên dấu vân tay. Những yếu tố này vô cùng ngẫu nhiên và tinh vi, đến mức ngay cả hai cá thể sinh đôi có cùng hệ gene cũng sở hữu dấu vân tay hoàn toàn khác biệt.

Một điều đặc biệt là, một khi đã hình thành, dấu vân tay sẽ giữ nguyên suốt đời. Chúng không thay đổi theo tuổi tác hay trọng lượng cơ thể, trừ khi xảy ra tổn thương nghiêm trọng tới lớp da sâu như bỏng nặng hoặc chấn thương nghiêm trọng.

Chính nhờ đặc điểm không trùng lặp và không thay đổi đó, dấu vân tay đã trở thành công cụ nhận dạng cực kỳ tin cậy trong an ninh, tư pháp và công nghệ. Từ việc mở khóa điện thoại thông minh cho đến xác định danh tính trong các vụ án, dấu vân tay đóng vai trò quan trọng không thể thay thế.

Trong thời đại số, sinh trắc học đang trở nên phổ biến, nhưng dấu vân tay – với lịch sử nghiên cứu hơn 100 năm – vẫn là biểu tượng của nhận diện cá nhân đáng tin cậy nhất. Và dù công nghệ có phát triển đến đâu, điều kỳ diệu là: không ai trong hàng tỷ người trên thế giới lại có dấu vân tay giống hệt nhau.