Tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư sản xuất vật liệu xây dựng

Ngành vật liệu xây dựng gặp nhiều khó khăn

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký ban hành Chỉ thị 28 của Thủ tướng Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ xi măng, sắt thép và vật liệu xây dựng.

Theo Chỉ thị 28, những năm gần đây, ngành vật liệu xây dựng (VLXD) Việt Nam gặp rất nhiều khó khăn, sản lượng sản xuất, tiêu thụ và doanh thu đều giảm sút, dẫn đến nguy cơ tác động đến nền kinh tế và ảnh hưởng đến tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hoá đất nước.

Trong đó, cơ chế chính sách để phát triển bền vững ngành VLXD còn có khoảng cách so với thực tiễn. Phản ứng chính sách còn chưa kịp thời với các vấn đề phát sinh, cam kết quốc tế trong các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên và các diễn biến nhanh trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, tiêu thụ các sản phẩm VLXD. Cơ chế chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất VLXD ứng dụng khoa học công nghệ chưa được ban hành cụ thể.

Chi phí nhiên liệu than, dầu FO, khí nén thiên nhiên (CNG), khí gas hóa lỏng (LPG) và điện tăng cao. Các nguyên liệu sản xuất VLXD, nguyên liệu đầu vào làm thép… vẫn còn gặp khó khăn, có lúc chưa bảo đảm đủ ổn định để sản xuất.

Thị trường tiêu thụ VLXD trong nước và xuất khẩu gặp nhiều khó khăn do tổng cầu trong nước và thế giới đều giảm, chuỗi cung ứng bị đứt gẫy, thị trường bất động sản trong nước tăng trưởng chậm, nhiều công trình xây dựng, dự án trọng điểm về kết cấu hạ tầng chậm triển khai, phải hoãn hoặc giãn tiến độ. Các sản phẩm VLXD sụt giảm do cạnh tranh gay gắt về giá bán sản phẩm từ các nhà sản xuất lớn trên thế giới, cộng với các quy định về hàng rào kỹ thuật tại các thị trường xuất khẩu. Thị trường nội địa cạnh tranh gay gắt do sản phẩm nhập ngoại tăng lên đáng kể trong thời gian qua.

Ngoài ra, tình hình tài chính gặp khó khăn do các doanh nghiệp sản xuất VLXD. Do tiêu thụ sản phẩm rất chậm trong thời gian gần đây, nhiều doanh nghiệp đã phải dừng một số dây chuyền sản xuất, dẫn đến dòng tiền để trả nợ cho ngân hàng và chi phí nguyên, nhiên liệu phục vụ sản xuất rất khó khăn. Nhiều nhà máy VLXD, đặc biệt là nhóm xi măng, thép xây dựng sản xuất không hiệu quả, thua lỗ, dẫn đến nợ xấu.

Tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư sản xuất vật liệu xây dựng

Do vậy, quan điểm chỉ đạo của Chính phủ là bám sát thực tiễn để kịp thời ứng phó với các vấn đề phát sinh; phát triển ngành VLXD theo hướng bền vững, đáp ứng nhu cầu trong nước và tăng cường xuất khẩu. Áp dụng công nghệ tiên tiến nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, các giải pháp như tiết kiệm tài nguyên, phát triển mạng lưới sản xuất VLXD hợp lý trên toàn quốc, và khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực này cũng được nhấn mạnh.

Thủ tướng cũng yêu cầu thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm: cải cách chính sách phát triển ngành, ứng dụng khoa học công nghệ, mở rộng thị trường, và đẩy mạnh hợp tác quốc tế. Đồng thời, việc điều chỉnh chính sách thuế, tăng cường phòng vệ thương mại, và xây dựng cơ chế phát triển ngành thép, xi măng cũng được đưa ra để bảo đảm sự cạnh tranh và phát triển bền vững cho ngành VLXD Việt Nam.

Chính phủ đề nghị Bộ Tài chính chủ trì xây dựng Nghị định sửa đổi Nghị định số 26 về biểu thuế xuất khẩu, biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan; nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh theo hướng áp dụng thuế suất thuế xuất khẩu mặt hàng clanhke xi măng ở mức phù hợp để tháo gỡ khó khăn về tiêu thụ sản phẩm hiện nay.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương khuyến khích, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đầu tư sản xuất các sản phẩm VLXD trong nước có chất lượng thay thế VLXD nhập khẩu, thân thiện môi trường, các sản phẩm VLXD chế biến sâu để xuất khẩu theo cơ chế, chính sách hiện hành. Tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đầu tư các trạm nghiền, trạm phân phối xi măng ở những địa phương không sản xuất được clanhke và có nguồn phụ gia, tận dụng được tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện.

Với doanh nghiệp VLXD, Thủ tướng đề nghị phải đổi mới, áp dụng công nghệ sản xuất và phương thức quản lý hiện đại, nâng cao năng suất, chất lượng, giảm giá thành sản phẩm. Rà soát, cắt giảm chi phí sản xuất đối với nguyên liệu, nhiên liệu than, dầu, khí đốt và điện. Áp dụng các giải pháp nâng cao hiệu suất sử dụng năng lượng trong sản xuất, tận dụng các nguồn nhiên liệu giá rẻ từ phế thải để giảm chi phí sản xuất...