Ưu tiên nâng cao tri thức, năng lực đội ngũ lãnh đạo, quản lý hợp tác xã

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan đã chia sẻ niềm vui, đan xen với những trăn trở đối với sự phát triển hợp tác xã nông nghiệp trên cả nước.

Trong điều kiện còn nhiều khó khăn, hợp tác xã nông nghiệp không chỉ có bước tăng trưởng đáng ghi nhận về số lượng, mà còn thể hiện sự bứt phá, vươn lên, hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả, tích cực tham gia an sinh xã hội.

Nhiều hợp tác xã chủ động tiếp cận nông nghiệp số, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn, thích ứng biến đổi khí hậu; tích cực liên kết với doanh nghiệp, kết nối thị trường tiêu thụ nông sản cho các thành viên ngay trong thời điểm đứt gãy chuỗi cung ứng.

Cùng với đó, đã nhiệt tình tham gia đóng góp phù hợp với năng lực trong chuỗi ngành hàng: Cung cấp giống, hướng dẫn quy trình sản xuất, ứng dụng sau thu hoạch, bảo quản, sơ chế, chế biến sản phẩm OCOP (mỗi xã một sản phẩm). Nhiều hợp tác xã thu hút được quản lý trẻ, năng động, giàu nhiệt huyết, sẵn lòng tiếp nhận tri thức, kỹ năng mới.

So với lịch sử hình thành và phát triển của hợp tác xã trên toàn thế giới, hợp tác xã tại Việt Nam có tuổi đời còn non trẻ. Ở giai đoạn tất cả vì mục tiêu hòa bình, thống nhất đất nước, hợp tác xã nông nghiệp Việt Nam từng phát triển mạnh mẽ.

Song, khi bước vào thời kỳ mới, cách tiếp cận, cách thực hiện gắn với hợp tác xã lại thiếu tính cập nhật, chưa phù hợp, ít nhiều bộc lộ biểu hiện nóng vội. Từ đó, hợp tác xã rơi vào tình trạng “trầm lắng”, dẫn đến mô hình kiểu cũ được thay thế bằng mô hình kiểu mới.

“Nghị quyết 20-NQ/TW về phát triển kinh tế tập thể, lần nữa khẳng định vai trò không thể thay thế của hợp tác xã, được xem là bước ngoặt cho phong trào hợp tác xã cả nước.

Sự hợp tác của những người cùng ngành nghề và những ngành nghề hỗ trợ, giúp tăng thêm khả năng cạnh tranh. Đó là, “tắt lửa tối đèn có nhau” từ nhu cầu cuộc sống thường ngày, đến phát triển và nâng cao năng lực cộng đồng”, ông Hoan nói.

Ông Hoan nhấn mạnh, hợp tác xã có bền vững hay không, trước tiên dựa trên tinh thần hợp tác. Tinh thần hợp tác không chỉ quyết định bởi phân chia lợi ích cân bằng, mặc dù đây là điều kiện tiên quyết, mà còn dựa trên niềm tin lẫn nhau.

“Được tiếp xúc, trao đổi, lắng nghe, tôi càng thấu hiểu, chia sẻ với những khó khăn, trăn trở từ nhiều lãnh đạo hợp tác xã. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang tham vấn ý kiến để trình Chính phủ ban hành nghị quyết chuyên đề về hợp tác xã nông nghiệp, theo hướng hỗ trợ cho hợp tác xã thích ứng với nền kinh tế thị trường, tham gia tích cực vào chuỗi ngành hàng.

Các cơ chế, chính sách hỗ trợ phải đủ rõ, dễ tiếp cận, thu hút được nguồn lực từ các tổ chức tín dụng, vốn của doanh nghiệp và của chính hợp tác xã. Nâng cao năng lực, tri thức hoá đội ngũ lãnh đạo, quản lý và thành viên hợp tác xã cũng là ưu tiên trong thời gian tới”, ông Hoan nhấn mạnh.

Cũng theo ông Hoan, điểm nghẽn lớn nhất trong hiện thực hoá tư duy kinh tế nông nghiệp. Đang có nhiều tranh luận giữa tích tụ và tập trung đất đai nhưng trong ngắn hạn cần ưu tiên hơn mô hình tập trung đất đai, thông qua phát triển hợp tác xã nông nghiệp.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cùng các địa phương cần phối hợp đưa ra các giải pháp phù hợp như giải thể, củng cố, kết nạp thêm thành viên, liên kết các hợp tác xã, tiến tới thành lập liên hiệp hợp tác xã hay hợp tác xã quy mô lớn hơn, hoạt động hiệu quả hơn.

“Giờ là lúc các địa phương cần ngồi lại phân tích điểm mạnh, điểm yếu từng hợp tác xã, với từng giải pháp cụ thể, hành động cụ thể, thời gian cụ thể. Liên Hiệp Quốc đã nêu quan điểm về hợp tác xã" "Hãy khôi phục lòng tin và khơi dậy hy vọng, chúng ta cần hợp tác, chúng ta cần đối thoại, chúng ta cần thấu hiểu"", ông Hoan nói.