Đưa trái vải sang Mỹ: Cần sớm có trung tâm chiếu xạ ở miền Bắc

Theo ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương), Việt Nam còn rất nhiều thị trường tiềm năng có nhu cầu tiêu thụ nhãn, vải nhưng đang gặp khó khăn về đáp ứng tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm theo yêu cầu của nước nhập khẩu.

Việt Nam đã xuất khẩu được vải, nhãn sang một số thị trường khó tính như Nhật Bản. Tuy nhiên, chúng ta phải xử lý chiếu xạ, vấn đề bảo quản, bảo đảm tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm theo tiêu chuẩn của Nhật Bản. Không phải huyện nào, xã nào hay vùng trồng nào của các địa phương như Hải Dương, Hưng Yên, cũng đáp ứng được yêu cầu này.

Do đó, yêu cầu đặt ra là đối với những vùng trồng là đáp ứng được yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm của nước nhập khẩu. Đối với những thị trường mới, phải có sự hỗ trợ từ các cơ quan hữu quan như Bộ NN&PTNT, chuyên gia của Tổng cục Đo lường chất lượng. Với cơ quan thương vụ Việt Nam ở nước ngoài, có thể mời những chuyên gia phù hợp trong lĩnh vực về vệ sinh an toàn thực phẩm đến Việt Nam hỗ trợ kỹ thuật cho các trang trại, nông dân, các nhà xuất khẩu vải, nhãn.

Đối với những thị trường mà trái, vải chưa tiếp cận, Bộ Công Thương, Bộ NN&PTNT, Bộ Ngoại giao và những bộ phận liên quan khác sẽ phải làm việc tiếp tục với cơ quan có thẩm quyền của nước sở tại để đàm phán, mở cửa thị trường ở nước đó để có thể xuất khẩu được chính ngạch.

Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại nhấn mạnh, một vấn đề cần phải xử lý sớm và dứt điểm là việc chiếu xạ quả vải, quả nhãn ở miền Bắc. Việt Nam hiện có 2 cơ sở chiếu xạ quả tươi tại phía Nam được Mỹ công nhận. Trong khi đó, miền Bắc vẫn chưa có cơ sở chiếu xạ nào được công nhận. Đây là lý do mà nhiều năm nay doanh nghiệp xuất khẩu trái vải phải vận chuyển từ Bắc Giang và Hải Dương vào Nam để chiếu xạ theo yêu cầu của thị trường Mỹ Bắc Mỹ. Việc này gây tốn kém chi phí vận tải, thời gian trong khi trái vải tươi có thời gian thu hoạch ngắn.

"Bộ NN&PTNT và những địa phương liên quan nên chăng cần nghĩ đến chuyện kêu gọi đầu tư hoặc thậm chí về phía Chính phủ cũng phải đầu tư trung tâm chiếu xạ ở miền Bắc để phục vụ vùng trồng trái vải, nhãn lớn như Hải Dương, Hưng Yên, Bắc Giang, Sơn La. Qua đó giúp trái vải, nhãn đi xa hơn và phát triển bền vững hơn", ông Phú đề xuất.

Đối với thị trường lớn và truyền thống là Trung Quốc, ông Phú cho rằng, cơ quan Thương vụ Việt Nam ở Trung Quốc cần kết nối sâu hơn nữa vào phía Bắc và phía Tây Trung Quốc để giới thiệu, quảng bá chất lượng, hình ảnh trái vải, trái nhãn của Việt Nam vào thị trường này bởi vì nhu cầu của 1,5 tỷ dân Trung Quốc là cực kỳ lớn. Thời gian qua, Việt Nam mới chỉ tiếp cận ngoài rìa biên giới Trung Quốc. Dư địa thị trường này còn rất nhiều cần phải khai thác.

Chia sẻ về kỳ vọng xuất khẩu trong niên vụ vải, nhãn 2023, ông Phú cho biết, Bộ Công Thương không chỉ kỳ vọng tăng sản lượng xuất khẩu mà quan trọng hơn là tăng giá trị xuất khẩu trên 1 kg vải, nhãn xuất khẩu ra thị trường nước ngoài. Điều này cần đến hoạt động quảng bá, giới thiệu cũng như quảng bá về chỉ dẫn địa lý, hình ảnh trái vải, nhãn của Việt Nam tại thị trường nước ngoài.

"Trách nhiệm của hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài, các đơn vị thuộc Bộ Công Thương, cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài là phải lồng ghép vào các hoạt động quảng bá xúc tiến quốc tế như ngày Việt Nam ở nước ngoài, quảng bá qua hệ thống siêu thị ở nước ngoài, các nhà phân phối lớn ở châu Âu, châu Mỹ, châu Á - những thị trường vốn ưa chuộng trái vải, trái nhãn của Việt Nam. Qua đó, quảng bá trái vải, nhãn của Việt Nam có chất lượng hơn so với những đối thủ cạnh tranh khác. Ngoài ra, việc bảo đảm tiêu chuẩn vệ sinh ATTP tốt hơn, tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế như Global Gap, tiêu chuẩn hữu cơ... sẽ gia tăng được giá trị trên một đơn vị sản lượng.